Nowelizacja z 13 lipca 2023 r. ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego a rozwój obszarów wiejskich – wybrane zagadnienia

Abstrakt

Celem artykułu było ustalenie, czy i w jakim zakresie ustawa z dnia 13 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz niektórych innych ustaw, w tym ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego może wpłynąć na rozwój obszarów wiejskich i sytuację producentów rolnych. W pierwszej kolejności rozważania koncentrowały się na zmianach regulacji związanych z zakładaniem i powiększaniem areału gospodarstw rolnych, w tym w zakresie przetargów z Zasobu WRSP, prawie pierwszeństwa nabycia nieruchomości przez dzierżawców z Zasobu WRSP, następnie zmienionej definicji osoby bliskiej w UKUR, poszerzeniu obowiązków notariusza w aspekcie prawa pierwokupu i nabycia (art. 4 UKUR). Szersze rozważania poświęcone zostały nabywaniu przez osoby trzecie gruntów objętych dzierżawą. Ustawa z 13 lipca 2023 r. odnosi się bowiem tylko do obowiązków nabywców  dzierżawionych gruntów wchodzących w skład nabytej nieruchomości rolnej gruntów objętych umową dzierżawy opatrzoną przed dniem 30 kwietnia 2016 r. datą pewną.

W dalszej części artykułu omówione zostały zmiany z 13 lipca 2023 r. które mogą mieć wpływ na rozwój energii odnawianej oraz obszarów wiejskich ( m.in. wprowadzenie więcej wyłączeń zastosowania UKUR, wpływ uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na obowiązki nabywców nieruchomości rolnych). W podsumowaniu, autorka stwierdziła m.in., że pozytywne ocenić należy fakt, że ustawodawca podjął działania w celu wyjaśnienia pewnych kwestii powodujących wątpliwości interpretacyjne w ustawach związanych z obrotem nieruchomościami rolnymi. Mogą one wpłynąć na rozwój gospodarstw rolnych, większe możliwości nabywania nieruchomości rolnych o małej powierzchni na cele mieszkaniowe oraz rozwój energii odnawialnej.

 Konieczne są jednak dalsze zmiany legislacyjne. Powinny one dotyczyć m.in. definicji nieruchomości rolnej w UKUR, problematyki przenoszenia własności nieruchomości rolnych będących w dzierżawie, przetargów z Zasobu WRSP (np stworzenia większych możliwości tworzenia gospodarstw rolnych przez osoby fizyczne niebędące rolnikami indywidualnymi), przedłużania umów dzierżawy z Zasobu WRSP na dalsze okresy dzierżawy.