Articles
No. 4 (42) (2022)
Judicial Independence – Moral Autonomy – Professionalism
a:1:{s:5:"pl_PL";s:45:"Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II";}
Abstract
In the present study, the author argues that a necessary condition for the proper, thus professional, exercise of the judicial profession is the independence of a judge which is
conditioned by his or her moral autonomy. In other words, moral autonomy is conditio sine qua non of independence of a judge and thus is also a necessary condition for the professional exercise of the judicial profession. Therefore, the moral autonomy of a judge is a desirable and indispensable feature of a person exercising the judicial profession, as without having moral autonomy the independence of a judge is impossible at all, regardless of the number of systemic safeguards provided in the legal order. Such safeguards are certainly necessary, however, on the one hand, they do not per se ensure judicial independence and, on the other hand, they do not have the power to make that judge’s independence suddenly disappear due to any interference with them. In the context of judicial independence, the concept of moral autonomy has not been applied to date. The jurisprudence and literature on the subject indicate types, components, or guarantees of the judge’s independence, as well as the threats to it, however, there is no concept that encompasses the whole issue and that conditions the said independence. According to the author, the concept of moral autonomy is such a notion.
References
- Arystoteles, Polityka, przeł. Ludwik Piotrowicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004.
- Banaszak Bogusław, „Konstytucyjne ujęcie zasady niezawisłości sędziowskiej w Polsce”. Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego, nr 6 (2009): 13-25.
- Dąbrowski Marcin, Jarosław Szymanek, Marcin Michał Wiszowaty, Jacek Zaleśny, Niezależność sądów i niezawisłość sędziów. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa, 2020.
- Dąbrowski Stanisław, „Niezawisłość sędziów – gwarancje ustrojowe i zagrożenia” Krajowa Rada Sądownictwa, nr 2 (2012): 12-15.
- Dworkin Gerald, The Theory and Practice of Autonomy. Oxford: Oxford University Press, 1988.
- Filipek Katarzyna, „Gwarancje niezawisłości sędziowskiej sędziów sądów powszechnych” Studenckie Zeszyty Naukowe, nr 9 (2006): 7-25.
- Hauser Roman, „Konstytucyjna zasada niezawisłości sędziowskiej” Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego, nr 1 (2015): 9-23.
- Hołówka Jacek, Etyka w działaniu. Warszawa: Wydawnictwo Pruszyński i S-ka, 2001.
- Kant Immanuel, Krytyka praktycznego rozumu, przeł. Jerzy Gałecki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004.
- Korzeniewska-Lasota Anna, „Godność urzędu sędziego – uwagi na tle orzecznictwa sądów dyscyplinarnych” Studia Ełckie, nr 13 (2011): 285-296.
- Leder Wojciech, „Sumienie sędziego. Czy sędziom powinna przysługiwać możliwość powołania się na klauzulę sumienia?” Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ Nauki Społeczne, nr 2 (2018): 161-186.
- Najda Magdalena, Aleksandra Rutkowska, Dariusz Rutkowski, Psychologia sali sądowej. Jak komunikacja i emocje wpływają na postrzeganie sprawiedliwości. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Od.Nowa, brw.
- Pawełczyk Mirosław, Rafał Stankiewicz, Profesjonalizm fundamentem niezawisłośc sędziowskiej.
- https://www.rp.pl/opinie-prawne/art5828261-profesjonalizm-fundamentem-niezawislosci-sedziowskiej.
- Potrzeszcz Jadwiga, „Bezpieczeństwo prawne a pewność prawa – perspektywa filozoficznoprawna”, [w:] Bezpieczeństwo prawne państw demokratycznych w procesie integracji europejskiej: Polska – Słowacja – Ukraina, red. Józef Krukowski, Jadwiga Potrzeszcz, Mirosław Sitarz. 281-295. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 2016.
- Potrzeszcz Jadwiga, „Godność człowieka w orzecznictwie polskiego Trybunału Konstytucyjnego” Roczniki Nauk Prawnych, nr 1 (2005): 27-49.
- Potrzeszcz Jadwiga, „Immanuela Kanta i Matthiasa Mahlmanna próba humanistycznego uzasadnienia godności człowieka”, [w:] Abiit, non obiit. Księga poświęcona pamięci Księdza Profesora Antoniego Kościa SVD, red. Antoni Dębiński, Piotr Stanisz, Tomasz Barankiewicz, Jadwiga Potrzeszcz, Wojciech Sz. Staszewski, Anna Szarek-Zwijacz i Monika Wójcik. 273-299. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2013.
- Potrzeszcz Jadwiga, „Legal security – synthetic presentation” Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie, t. IX (2016): 140-152.
- Potrzeszcz Jadwiga, „Podmiot bierny a podmiot czynny bezpieczeństwa prawnego” Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie, t. VIII (2015): 76-93.
- Potrzeszcz Jadwiga, „Ważenie wartości w prawie a problem ich absolutności i relatywności” Principia, nr LXI-LXII (2015): 107-122.
- Potrzeszcz Jadwiga, Bezpieczeństwo prawne z perspektywy filozofii prawa. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2013.
- Rawls John, Teoria sprawiedliwości, przeł. Maciej Panufnik, Jarosław Pasek, Adam Romaniuk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994.
- Romer Teresa, Magdalena Najda, Etyka dla sędziów. Rozważania. Warszawa: Wolters Kluwer, 2007.
- Sobczak Jacek, „Niezawisłość sędziowska i niezależność sądów. Problem ważny i aktualny” Gdańskie Studia Prawnicze – Przegląd Orzecznictwa, nr 4 (2015): 79-115.
- Świątkowski Andrzej, „Niezawisłość, bezstronność i niezależność – specyficzne, bezwzględnie obowiązujące, cechy zatrudnienia w zawodzie sędziego” Palestra, nr 3 (2020): 58-72.
- Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, przeł. Feliks Wojciech Bednarski. Warszawa: Wydawnictwo Antyk, 2000.
- Zajadło Jerzy, „Sumienie sędziego” Edukacja Prawnicza, nr 1 (2017/2018): 37-42.
- Zyzik Radosław, „Dlaczego zmęczenie decyzyjne może być zagrożeniem dla niezawisłości sędziego?” Forum Prawnicze, nr 3 (2014): 17-24.
Downloads
Download data is not yet available.