Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
logo czasopisma

Artykuły

Tom 54 Nr 1 (2025): Prawo i Więź nr 1 (54) 2025

Ewolucja zasad zadośćuczynienia w polskim prawie cywilnym

DOI
https://doi.org/10.36128/PRIW.VI54.745
Przesłane
5 września 2023
Opublikowane
09.05.2025

Abstrakt

The paper presents the evolution of the principles of reparation by referring to its origins, which still date back to Roman law. The process of implementation of the rules indicated by Roman law and German law is presented. Then, the evolution of the principles of compensation in Polish civil law from the early Polish legislation through the period of partitions, the years of World War I and World War II, to the present legislation is presented. The core of the paper is a consideration of the evolution and perception of the principles of compensation over the years. It indicated how Polish legislation has drawn on and modelled itself on other European legislation, creating its own legislation. The paper also indicated how the perception of redress by the greatest representatives of European jurisprudence has changed. Referring to modern times, the provisions of Article 445, Article 446 § 4, and Article 448 of the Civil Code were analysed. In particular, it shows the most recent jurisprudence on compensation for the death of a loved one, a provision that is currently widely commented on in doctrine and jurisprudence. Financial compensation in the light of the rules of Article 446 § 4 is still not well established, and increasing inflation directly affects the amount of compensation awarded for the death of a close relative.

Bibliografia

  1. Bardach Juliusz, Bogusław Leśnodorski, Michał Pietrzak, Historia ustroju i prawa polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze PWN, 1996.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  2. Bokwa Krzysztof, „Odszkodowanie oraz zadośćuczynienie w prawie austriackim i polskim”, [w:] Pomniki prawa na przestrzeni wieków, red. Kacper Górski, Jakub Pokoj, Damian Szczepaniak, Łukasz Szymura. 131-139. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2016.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  3. Bojarski Władysław, Prawo rzymskie. Toruń: TNOiK, 1999.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  4. Bosek Leszek, Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Komentarz. Warszawa: C. H. Beck, 2020.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  5. Busnelli Francesco Donato, Conrad Comandć, „Non-Pecuniary Loss Under Italian Law”, [w:] Damages for Non-Pecuniary Loss in a Comparative Perspective, red. V. Horton Rogers, Ewa Bagińska. 141-147. Wien-New York: Springer, 2001.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  6. Cousy Henry, Dough Droshout, „Non-Pecuniary Loss Under Belgian Law”, [w:] Damages for Non-Pecuniary Loss in a Comparative Perspective, red. V. Horton Rogers, Ewa Bagińska. 37-42. Wien-New York: Springer, 2001.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  7. Casals Miguel Martin, John Ribot, John Solc, „Non-Pecuniary Loss In Spanish Law”, [w:] Damages for Non-Pecuniary Loss in a Comparative Perspective, red. V. Horton Rogers, Ewa Bagińska.198-204. Wien-New York: Springer, 2001.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  8. Dębiński Antoni, Rzymskie prawo prywatne. Kompendium. Warszawa: Nexis Lexis, 2003.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  9. Janiszewska Beata, „Głosy w dyskusji w ramach panelu pierwszego” Studia i Analizy Sądu Najwyższego, t. V (2017): 35-39.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  10. Kaufmann Ekkehard, „Das spätmittelalterliche deutsche Schadenersatzrecht und die Rezeption der actio iniuriarum aestimatoria” ZSS (GA), (1961): 93.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  11. Personal injury in Comparative Perspective, Tort and Insurance Law, vol. IV, red. Bartłomiej Koch, Henryk Kozioł. Vienna-New York: Springer, 2003.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  12. Jarra Eugeniusz, Szkody moralne a polski kodeks zobowiązań. Warszawa: Themis Polska. 1935.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  13. Łapicki Robert, „Zadośćuczynienie za szkodę niematerialną w projekcie polskiego prawa zobowiązań” Palestra, nr 5 (1925): 761-770.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  14. Litewski Wiesław, Rzymskie prawo prywatne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  15. Manfredini Arrigo Diego, Contributi allo studio dell' ‘iniuria’ in età republicana. Milano: Da Libreria Oreste Gozzini , 1977.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  16. Najstarszy zwód prawa polskiego, oprac. Józef Matuszewski, Jacek Matuszewski. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 1995.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  17. Mróz Tomasz, Justyna Matys, „Zadośćuczynienie pieniężne jako podstawowy środek współczesnej ochrony dóbr osobistych. W gruncie prawa prywatnego w Polsce”, [w:] Uomo e Ambiente. Dissertationes, II ln Cintro ionico-polleci, red. Mario Casola, Vincenzo Perrone, Sławomir Piotr Kursa, Karol Szczygielski. 1066-1087. Taranto 2007.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  18. Moosheimer Thomas, Die actio injuriarum aestimatoria im 18 und 19 Jahrhundert. Eine Untersuchung zu den Gründen ihrer Abschaffung. Tübingen: Mohr Siebeck, 1997.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  19. Kodeks cywilny. Komentarz, t. III, Zobowiązania – część ogólna, red. Andrzej Kidyba. Warszawa: Wolters Kluwer, 2014.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  20. Pfaff Leopold, Josef von Schey, Vincenz Krupsky, Sammlung von Zivilrechtliche Entscheidungen des k.k. Obersten Gerichtshofes, t. XLV. Wien: Mainz, 1910.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  21. Pfaff Leopold, Josef von Schey, Vincenz Krupsky, Sammlung von Zivilrechtliche Entscheidungen des k.k. Obersten Gerichtshofes, t. L. Wien: Mainz, 1915.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  22. Radwański Zbigniew, Zadośćuczynienie pieniężne za szkodę niemajątkową. Rozwój i funkcja społeczna. Poznań: PWN, 1956.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  23. Sobczyk Marek, „Ewolucja charakteru prawnego roszczenia o zadośćuczynienie pieniężne z tytułu naruszenia dóbr osobistych” Studia prawnoustrojowe, z. 45 (2019): 295-311.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  24. Stoll Hans, „Consequences of Liability: Remedies”, [w:] International Encyclopedia of Comparative Law, vol. XI. Tübingen-Boston-Leiden: Mohr Siebeck-Martinus Nijhoff Publishers, 1986.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  25. Szpunar Adam, Zadośćuczynienie za szkodę niemajątkową. Bydgoszcz: „Branta”, 1999.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  26. Tabak Adrian, „Nauka prawa w ujęciu niemieckiej szkoły historycznej” Biuletyn SAWP KUL, nr 2 (2018): 291-300.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  27. Till Ernest, „Projekt o wynagrodzeniu szkody z czynów bezprawnych” Przegląd Prawa i Administracji, nr 1 (1921): 53.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  28. Ulpianus, „D.47, 10,5”, [w:] Pécule de Capacité Patrimoniale. Lyon, 1932.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  29. Zimmermann Reinhard, The Law of Obligations. Roman Foundations of the Civilian Tradition. Cape Town-Wetton-Johannesburg: Juta & Co, 1990.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  30. Zoll Fryderyk, „Prawa osobiste U zarysie ze stanowiska prawa prywatnego austriackiego” Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne, nr 1-4 (1903): 542-547.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  31. Żak Elżbieta, „Niedziedziczność pasywna skarg wynikających z deliktów w rzymskim prawie klasycznym”, [w:] Współczesna romanistyka prawnicza w Polsce, red. Antoni Dębiński, Monika Wójcik. 295-311. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2004.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  32. Vergau Hans-Joachim, Der Ersatz immateriellen Schäden in der Rechtsprechung des 19. Jahrhunderts zum französischen und zum deutschen Deliktsrecht. Potsdam: Universitätsverlag Potsdam, 2006.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.