Treść głównego artykułu

Abstrakt

Wiążące Polskę prawo międzynarodowe stanowi, że konsulowi honorowemu przysługuje immunitet jurysdykcyjny o charakterze funkcyjnym, który chroni go (w zakresie realizacji działań immanentnie składających się na czynności urzędowe w ramach powierzonych mu funkcji konsularnych) w identycznym zakresie, jak konsula zawodowego. W praktyce pojawia się negowanie przez funkcjonariuszy polskiej Policji (w toku kontroli drogowych) immunitetu jurysdykcyjnego konsulów honorowych realizujących swe funkcje (poprzez działania składające się immanentnie na czynności urzędowe), stanowiąc sprzeczość z wiążącym Polskę prawem międzynarodowym, a zwłaszcza z Konwencją wiedeńską o stosunkach konsularnych. Wskazuje to na konieczność standaryzacji czynności i zachowań funkcjonariuszy Policji w toku kontroli drogowej i wyjaśniania zdarzeń w kierunku mandatowania lub wniosku o ukaranie, zwłaszcza że przepisy Konwencji wiedeńskiej o stosunkach konsularnych pozwalają odpowiednio wyegzekwować zasady ruchu drogowego wobec konsula honorowego (realizującego swe funkcje konsularne i/lub powołującego się na immunitet jurysdykcyjny) z uwzględnieniem jego immunitetu jurysdykcyjnego, nadto motywując Polskę (jako państwo), Policję, honorowy korpus konsularny (w Polsce) i (ewentualnie) państwa wysyłające (konsulów honorowych, do Polski) do rzeczywistych zabiegów o doskonalenie sytuacji prawnej tytułowej problematyki. W szczególności należy podkreślić, że Policja nie powinna „na gorąco” weryfikować, czy w danej sytuacji konsul honorowy podlega ochronie i wykonuje czynności urzędowe w ramach powierzonych mu funkcji konsularnych, jeśli ten tak oświadcza. Tylko wówczas, gdy organ ścigania ma wątpliwości (np. nie miały miejsca żadne uroczystości, w których konsul honorowy – według jego deklaracji – miałby uczestniczyć) – Policja może wszcząć swoje czynności wyjaśniające (upewniwszy się wcześniej, czy znajdują one podstawy), jednakże poprzez Protokół Dyplomatyczny Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Każdorazowo należy mieć na względzie, że konsulowie honorowi w swojej pracy podejmują złożone działania składające się immanentnie na czynności urzędowe, a takim działaniem jest podróż służbowa, zlecona konsulowi np. w delegacji służbowej i składające się na nią dojazd i powrót z miejsca realizacji czynności urzędowych sensu stricto.

Szczegóły artykułu

Referencje

  1. Adamiak Barbara, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Legalis 2019.
  2. Czubik Paweł, „Zakres immunitetu konsula honorowego w świetle niektórych dwustronnych konwencji konsularnych (case study)” Problems of Economics & Law, nr 3 (2019): 1-14.
  3. Gawłowicz Izabela, Międzynarodowe prawo dyplomatyczne – wybrane zagadnienia. Warszawa: C. H. Beck, 2011.
  4. Grzegorczyk Tomasz, Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Komentarz, wyd. 5. Warszawa: WKP, 2012.
  5. Kowalski Michał, „Funkcje konsularne”, [w:] Leksykon prawa i protokołu dyplomatycznego, red. Sebastian Sykuna, Jerzego Zajadło. 92-95. Warszawa: C. H. Beck, 2011.
  6. Krajewska Aleksandra, Dariusz Baj, Roman Wróblewski. Immunitet dyplomatyczny. Historia, zakres, obowiązywanie na gruncie prawa karnego i prawa wykroczeń. Legionowo: Centrum Szkolenia Policji, 2016.
  7. Kundzia Piotr, Grzegorz Pawełczyk, „Półdyplomaci” Wprost, 12 listopada 2000. https://www.wprost.pl/tygodnik/8445/Poldyplomaci.html.
  8. Lechowicz Katarzyna, „Funkcjonalny charakter przywilejów i immunitetów honorowych urzędników konsularnych” Zarządzanie i Edukacja, nr 3-4 (2013): 75-90.
  9. Nisztor Piotr, „Być konsulem honorowym” Wprost, 4 listopada 2014. https://www.wprost.pl/478335/byc-konsulem-honorowym.html.
  10. Sawicki Stefan, Prawo konsularne. Studium prawnomiędzynarodowe. Warszawa: PWN, 1998.
  11. Sawicki Stefan, Przywileje i immunitety konsularne. Studium prawnomiędzynarodowe. Wrocław: Ossolineum, 1989.
  12. Staszewski, Wojciech Sz., Konsul honorowy w prawie międzynarodowym i w praktyce polskiej. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2015.
  13. Steinborn Sławomir, „Komentarz do art. 584”, [w:] Komentarz aktualizowany do art. 425-673 Kodeksu postępowania karnego, red. Lech K. Paprzycki. LEX 2015.
  14. Sutor Julian, Prawo dyplomatyczne i konsularne, wyd. 13. Warszawa: Wolters Kluwer, 2019.
  15. Szurek Andrzej, „Biznesmeni konsulami honorowymi” Rzeczpospolita, 22 października 2010. https://www.rp.pl/artykul/552640-Biznesmeni--konsulami-honorowymi.html.
  16. Szymura Monika, Instytucja konsula honorowego w polskiej polityce zagranicznej XX wieku (rozprawa doktorska). Katowice: Uniwersytet Śląski, 2007.
  17. Trafas Tomasz, „Funkcja konsula honorowego w świetle polskich uregulowań – dylematy teorii i praktyki”, [w:] Wybrane zagadnienia współczesnego prawa konsularnego (z perspektywy prawa i praktyki międzynarodowej oraz polskiej), red. Paweł Czubik, Wojciech Burek. 70-83. Kraków: Instytut Multimedialny, 2014.
  18. Widacki Jan, „Konsulowie honorowi” Przegląd, 10 listopada 2014. https://www.tygodnikprzeglad.pl/jan-widacki-konsulowie-honorowi/.
  19. Zdebski Andrzej, „Praktyczne aspekty sprawowania funkcji konsula honorowego w państwie przyjmującym a Konwencja wiedeńska o stosunkach konsularnych”, [w:] Wybrane zagadnienia współczesnego prawa konsularnego (z perspektywy prawa i praktyki międzynarodowej oraz polskiej), red. Paweł Czubik, Wojciech Burek. 61-69. Kraków: Instytut Multimedialny, 2014.