Treść głównego artykułu

Abstrakt

Tradycyjny model spornego (konfrontacyjnego) stosowania prawa antymonopolowego w sprawach praktyk ograniczających konkurencję współistnieje obecnie z modelem negocjacyjno-ugodowym (niekonfrontacyjnym), a ściślej rzecz ujmując, może zostać w niego przekształcony przez organ antymonopolowy.


Wobec tego, że organom ochrony konkurencji, zarówno w Polsce jak i UE, przyznany został szeroki zakres swobody co do wyboru priorytetów i sposobów stosowania instrumentów ochrony, należy postawić tezę, że model negocjacyjno-ugodowy będzie zyskiwał na znaczeniu.  Preferowane, na poziomie unijnym i krajowym, poszerzanie ilości wykrywanych naruszeń, szybkie zakańczanie postępowań, a w szczególności osiągnięcie głównego celu jakim jest zaprzestanie naruszeń i usunięcie ich skutków, skłaniają organy antymonopolowe do sięgania po dialog publiczno-prywatny będący elementem współpracy via organ-przedsiębiorca. A wszystko to dla przywrócenia zachwianej równowagi konkurencyjnej i zapewnienia dobrobytu konsumentów.


            W polskim porządku prawnym, w zakresie spraw dotyczących praktyk ograniczających konkurencję (antykonkurencycjnych porozumień i nadużywania pozycji dominującej), do negocjacyjnego modelu stosowania prawa antymonopolowego zalicza się: decyzje zobowiązujące, procedurę dobrowolnego poddania się karze oraz, co jednak jest sporne, procedurę leniency. Ponadto, w ostatnich latach zyskują na znaczeniu tzw. „wystąpienia miękkie” Prezesa UOKiK do przedsiębiorców.


Analiza ilościowa orzecznictwa polskiego organu antymonopolowego, z niezbędnymi odniesieniami do praktyki KE, uwzględniającego stosowanie decyzji zobowiązującej, pozwoli na weryfikację postawionej tezy oraz wskazanie „kosztów i korzyści” negocjacyjno-ugodowego stosowania prawa antymonopolowego w sprawach praktyk ograniczających konkurencję z ewentualnymi sugestiami de lege ferenda.  

Słowa kluczowe

ochrona konkurencji, decyzja zobowiązująca, negocjacyjne stosowanie prawa, prawo antymonopolowe competition protection, binding decision, application of the law in negotiations, anti-monopoly law

Szczegóły artykułu

Referencje

  1. Banasiński Cezary, Dyskrecjonalność w prawie antymonopolowym. Warszawa: Wolters Kluwer, 2016.
  2. Bernatt Maciej, Sprawiedliwość proceduralna w postępowaniu przed organem ochrony konkurencji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe WZ UW, 2011.
  3. Costesec Dominique, Has the Commission kicked its addiction to commitments decisions?, 28.06.2016. http://competitionlawblog.kluwercompetitionlaw.com/2016/06/28/has-the-commission-kicked-its-addictionto-commitments-decisions/.
  4. Gill Artur, Mariusz Swora, „Decyzja zobowiązująca jako metoda rozwiązywania sporów w postępowaniu przed Prezesem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów” Kwartalnik Prawa Publicznego, nr 5 (2005): 105-141.
  5. Janusz Renata, Marek Sachajko, Tadeusz Skoczn, „Nowa ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów” Kwartalnik Prawa Publicznego, nr 1 (2001): 175-261.
  6. Kienapfel Philip, Geert Wils, Inability to Pay – First cases and practical experiences. https://ec.europa.eu/competition/publications/cpn/cpn2010_3. pdf.
  7. Kohutek Konrad, „Komentarz do art. 12 u.o.k.k.”, [w:] Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, red. Konrad Kohutek, Małgorzata Sieradzka, LEXel. 2014.
  8. Krasnodębska-Tomkiel Małgorzata, Decyzja zobowiązująca – sposób na uniknięcie kary.
  9. https://www.uokik.gov.pl/aktualnosci.php?news_id=3579.
  10. Krüger Jarosław, „Komentarz do art. 49a”, [w:] Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, red. Aleksander Stawicki, Edward Stawicki. Warszawa: Wolters Kluwer, 2016, LEX el.
  11. Lachnit Eva, Alternative Enforcement of Competition Law: Balancing Legal Requirements in Practice, 1 – 10. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2362789.
  12. Lugard Paul, Martin Möllmann, The European Commission`s practice under article 9 Regulation 1/2000: A commitment a day keeps the Court away?, 01.04.2013.
  13. https://www.competitionpolicyinternational.com/the-european-commission-s-practice-under-article-9-regulation-1-2003-commitment-
  14. a-day-keeps-the-court-away/.
  15. Mariniello Mario, Commitments Or Prohibition? The EU Antitrust Dilemma, 31.01.2014. https://www.bruegel.org/2014/01/commitments-orprohibition-the-eu-antitrust-dilemma/.
  16. Modzelewska de Raad Małgorzata. Decyzja zobowiązaniowa jako forma udziału przedsiębiorcy w rozstrzygnięciu organu antymonopolowego: korzyści i pułapki.
  17. https://www.1pkpk.wz.uw.edu.pl/working_papers/Modzelewska_de_Raad_Decyzje_zobowiazaniowe.pdf.
  18. Piszcz Anna, „Komentarz do art. 12 u.o.k.k.”, [w:] Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, red. Tadeusz Skoczny. 547-574. Warszawa: C. H. Beck, 2014.
  19. Piszcz Anna, „Uwagi do Wyjaśnień w sprawie wydawania decyzji zobowiązującej w sprawach praktyk ograniczających konkurencję oraz praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów” Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny, nr 4 (2012): 20-27. https://ikar.wz.uw.edu.pl/images/ numery/04/pdf/20.pdf.
  20. Radziun Marzena, Decyzje zobowiązujące Komisji Europejskiej w świetle prawa konkurencji Unii Europejskiej. Warszawa: C. H. Beck, 2019.
  21. https://pdf.helion.pl/e_1l1s/e_1l1s.pdf.
  22. Sachajko Marek, „Istota i charakterystyka prawna antymonopolowych kar pieniężnych” Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, z. 1 (2002): 57-78.
  23. Sachajko Marek, „Program darowania i obniżania kar we wspólnotowym i polskim prawie ochrony konkurencji” Problemy zarządzania, nr 3 (2004): 94-104.
  24. Sachajko Marek, „Przesłanki wymiaru administracyjnych kar pieniężnych nakładanych na przedsiębiorców za naruszenie zakazu praktyk ograniczających konkurencję”, [w:] Kontrola działań administracji publicznej w sferze gospodarki, red. Katarzyna Kokocińska. 125-132. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2018.
  25. Sage Ewelina, Tadeusz Skoczny, Commitments decisions as the winning instrument of negotiated enforcement of the abuse prohibition in Europe, or are they?, 1-32.
  26. http://ascola-tokyo-conference 2015.meiji.jp/pdf/ConferencePapers/Parallel%20Sessions/Sage%20&%20Skoczny_final%20
  27. draft%20ASCOLA.pdf.
  28. Skoczny Tadeusz, Negocjacyjne stosowanie prawa ochrony konkurencji – rzeczywistość, istota, problemy, 1-31. https://www.1pkpk.wz.uw.edu.pl/working_papers/Skoczny_Negocjacyjne_stosowanie_prawa_ochrony_konkurencji.pdf.
  29. Wagner-von Papp Florian, Best and Even Better Practices in the European Commitment Procedure After Alrosa: the Danger of Abandoning The “Struggle of Competition Law”,1-32.
  30. https://www.academia.edu/1106280/Best_and_Even_Better_Practices_in_the_European_Commitment_Procedure_after_Alrosa_The_Dangers_of_Abandoning_the_Struggle_for_Competition_Law.
  31. Wils Wouter, „The Use of Settlements in Public Antitrust Enforcement: Objectives and Principles” World Competition: Law and Economics Review, nr 3 (2008): 1-21.
  32. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_ id=1135627.
  33. Zawłocka-Turno Agata, „Szerokie podejście Komisji Europejskiej i Prezesa UOKiK do nagradzania współpracy przedsiębiorców w toku postępowania w sprawie praktyk ograniczających konkurencję” Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny, nr 6 (2019): 79-91. https://ikar.wz.uw.edu.pl/images/numery/61/79.pdf.