Czy BGB było wielką kodyfikacją? – Zapomniane prawa kobiet.: Część I – Geneza prawa rodzinnego w niemieckiej kodyfikacji prawa cywilnego (BGB) uchwalonej w roku 1896 i ówczesne kontrowersje na temat kodyfikacji prawa rodzinnego w Niemczech

Abstrakt

Artykuł zajmuje się historią rozwoju tej części niemieckiego Kodeksu cywilnego („BGB”), która dotyczy prawa rodzinnego, oraz ówczesną krytyką projektu ustawy, zwłaszcza ze strony ruchu na rzecz praw kobiet przed 1900 r. Wybrane przepisy projektów ustawy oraz pierwotnej wersji BGB zestawiono z krytyką polityki prawnej opublikowaną w okresie poprzedzającym uchwalenie BGB, dotyczącą dyskryminacji kobiet zamężnych, nieślubnych dzieci, jak również ich matek. Postulaty ruchu na rzecz praw kobiet, jakkolwiek bardzo precyzyjne pod względem prawnym, nie były w stanie wpłynąć na ówczesny proces legislacyjny BGB. Dopiero sto lat później, pod koniec XX wieku żądania zmiany prawa rodzinnego BGB zostały w dużej mierze spełnione, co stanowiło niejako uwieńczenie „późnym sukcesem” starań ruchu na rzecz praw kobiet z końca XIX wieku.

W drugim artykule uzupełniającym pod tytułem „Czy BGB była wielką kodyfikacją? – Zapomniane prawa kobiet. Część II – porównanie myśli ustawodawczej i praktyki orzeczniczej prawa małżeńskiego w II RP i Republice Weimarskiej” Martyna Łaszewska-Hellriegel analizuje polską i niemiecką praktykę sądową w zakresie stosowania prawa rodzinnego BGB z 1900 r. w okresie międzywojennym (1919-1939), porównując projekty ustaw z zakresu prawa małżeńskiego, wniesione przez Polską Komisję Ustawodawczą w 1929 r.