Pasek boczny artykułu
Treść głównego artykułu
Abstrakt
Jak z perspektywy ponad 20 lat od wejścia w życie Ustawy ochronie zwierząt uwzględnia się aksjologię stojącą u podstaw ochrony zwierząt? Jedno z najsłynniejszych orzeczeń związanych ze zwierzęcą problematyką, tj. wyrok TK z 10 grudnia 2014 r. w sprawie zakazu uboju rytualnego, nie napawa optymizmem. Trybunał w uzasadnieniu podjął próbę analizy problematyki aksjologicznych podstaw prawnej ochrony zwierząt, jednak postawiona diagnoza wydaje się być dość powierzchowna i przede wszystkim mocno zdezaktualizowana. Celem niniejszego artykułu jest zaproponowanie aksjologicznych podstaw prawnej ochrony zwierząt. Zdaniem wielu autorów to etyka cnót jako przeżywający renesans kierunek w filozofii moralności, a nie najpopularniejsze jak dotąd utylitaryzm i deontologia, może najlepiej takich podstaw dostarczyć.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Referencje
- Abbate Cheryl, „Virtues and Animals: A Minimally Decent Ethic for Practical Living in a Non-ideal World” Journal of Agricultural and Environmental Ethics, nr 27 (2014): 909.
- Anscombe Gertrude Elizabeth Margaret, „Modern moral philosophy” Philosophy, nr 33 (1958).
- Białocerkiewicz Jan, Status prawny zwierząt. Prawa zwierząt czy prawna ochrona zwierząt. Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”, 2005.
- Camosy Charles, For Love of Animals: Christian Ethics, Consistent Action. Cincinnati: Franciscan Media, 2013.
- Daniłowicz Witold, „Teoria etyczna J. Benthama a dereifikacja i prawa zwierząt”, Studia Prawnicze, nr 1 (221): 7-27.
- Francione Gary L., Animals, Property and the Law. Philadelphia: Temple University Press, 1995.
- Francione, Gary L. Introduction to Animal Rights. Philadelphia: Temple University Press, 2000.
- Freire Raf, Christine Nicol, „A bibliometric analysis of past and emergent trends in animal welfare science” Animal Welfare, nr 4 (2019): 465-480.
- Frey, Raymond Gillespie, Interests and Rights: The Case Against Animals. Oxford University Press 1980.
- Hursthouse Rosalind, „Virtue Ethics and the Treatment of Animals”, [w:] Oxford Handbook of Animal Ethics, red. Tom L. Beauchamp, Raymond G. Frey. 119-143. Oxford: Oxford University Press, 2011.
- Jan Paweł ii, „Solicitudo rei socialis”, [w:] Encykliki Ojca Świętego Jana Pawła II. 435-501. Kraków: Znak, 2002.
- Kordela Marzena, „Systemowość aksjologiczna prawa” Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji, nr 104 (2016): 91-104.
- Kundera Milan, Nieznośna lekkość bytu, przeł. Agnieszka Holland. Warszawa: Wydawnictwo „Porozumienie Wydawców”, 2001.
- Linzey Andrew, „The Bible and Killing for Food” Between the Species, nr 1 (1993): art. 8.
- https://digitalcommons.calpoly.edu/bts/vol9/iss1/8.
- Liszcz Teresa, „Zwierzęta w prawie stanowionym” Więź, nr 7 (1998): 49.
- Łętowska Ewa, „Dwa cywilnoprawne aspekty praw zwierząt: dereifikacja i personifikacja”, [w:] Studia z prawa prywatnego. Księga pamiątkowa ku czci profesor Biruty Lewaszkiewicz-Petrykowskiej, red. Adam Szpunar. 85-86. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 1997.
- Łuków Paweł, „Kantowskie obowiązki względem przyrody – człowiek a pozostałe zwierzęta” Diametros, nr 9 (2006): 51-73.
- Machinek Marian, „Renesans nauki o cnotach we współczesnej teologii moralnej?” Teologia i Moralność, t. Vi (2009): 27-39.
- MacIntyre Alasdair C., Zależne zwierzęta rozumne: dlaczego ludzie potrzebują cnót, przeł. Wojciech Szymański. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2021.
- Najda Magdalena, Teresa Romer, „Co mają do powiedzenia sędziom wielcy filozofowie?”, [w:] Etyka dla sędziów. Rozważania, red. Magdalena Najda, Teresa Romer. 19-23. Warszawa: Wolters Kluwer, 2007.
- Pence Greg, „Teoria cnoty”, [w:] Przewodnik po etyce, przeł. Paweł Łuków, red. Peter Singer (Warszawa: Książka i Wiedza, 1998), 292.
- Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, oprac. Zespół Biblistów Polskich z inicjatywy Towarzystwa Świętego Pawła. Częstochowa, 2009.
- Probucka Dorota, Filozoficzne podstawy idei praw zwierząt. Kraków: Universitas, 2013.
- Regan Tom, The Case for Animal Rights. Berkeley: University of California Press, 1983.
- Rowlands Mark, „Virtue Ethics and Animals”, [w:] Animal Ethics: Past and Present Perspectives, red. Evangelos D. Protopapadakis. 29-38. Berlin: Logos Verlag, 2012.
- Singer Peter, Wyzwolenie zwierząt, przeł. Anna Alichniewicz, Anna Szczęsna. Warszawa: Wydawnictwo Marginesy, 2018.
- Szutta Natasza, „Status współczesnej etyki cnót” Diametros, nr 1 (2004): 71-72.
- Warren Mary Anne, Status moralny: obowiązki wobec osób i innych istot żywych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2019.
- van Wensveen Louke, Dirty Virtues: The Emergence of Ecological Virtue Ethics. New York: Humanities Press, 1997.
- Zarosa Urszula, Status moralny zwierząt. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2016.
Referencje
Abbate Cheryl, „Virtues and Animals: A Minimally Decent Ethic for Practical Living in a Non-ideal World” Journal of Agricultural and Environmental Ethics, nr 27 (2014): 909.
Anscombe Gertrude Elizabeth Margaret, „Modern moral philosophy” Philosophy, nr 33 (1958).
Białocerkiewicz Jan, Status prawny zwierząt. Prawa zwierząt czy prawna ochrona zwierząt. Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”, 2005.
Camosy Charles, For Love of Animals: Christian Ethics, Consistent Action. Cincinnati: Franciscan Media, 2013.
Daniłowicz Witold, „Teoria etyczna J. Benthama a dereifikacja i prawa zwierząt”, Studia Prawnicze, nr 1 (221): 7-27.
Francione Gary L., Animals, Property and the Law. Philadelphia: Temple University Press, 1995.
Francione, Gary L. Introduction to Animal Rights. Philadelphia: Temple University Press, 2000.
Freire Raf, Christine Nicol, „A bibliometric analysis of past and emergent trends in animal welfare science” Animal Welfare, nr 4 (2019): 465-480.
Frey, Raymond Gillespie, Interests and Rights: The Case Against Animals. Oxford University Press 1980.
Hursthouse Rosalind, „Virtue Ethics and the Treatment of Animals”, [w:] Oxford Handbook of Animal Ethics, red. Tom L. Beauchamp, Raymond G. Frey. 119-143. Oxford: Oxford University Press, 2011.
Jan Paweł ii, „Solicitudo rei socialis”, [w:] Encykliki Ojca Świętego Jana Pawła II. 435-501. Kraków: Znak, 2002.
Kordela Marzena, „Systemowość aksjologiczna prawa” Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji, nr 104 (2016): 91-104.
Kundera Milan, Nieznośna lekkość bytu, przeł. Agnieszka Holland. Warszawa: Wydawnictwo „Porozumienie Wydawców”, 2001.
Linzey Andrew, „The Bible and Killing for Food” Between the Species, nr 1 (1993): art. 8.
https://digitalcommons.calpoly.edu/bts/vol9/iss1/8.
Liszcz Teresa, „Zwierzęta w prawie stanowionym” Więź, nr 7 (1998): 49.
Łętowska Ewa, „Dwa cywilnoprawne aspekty praw zwierząt: dereifikacja i personifikacja”, [w:] Studia z prawa prywatnego. Księga pamiątkowa ku czci profesor Biruty Lewaszkiewicz-Petrykowskiej, red. Adam Szpunar. 85-86. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 1997.
Łuków Paweł, „Kantowskie obowiązki względem przyrody – człowiek a pozostałe zwierzęta” Diametros, nr 9 (2006): 51-73.
Machinek Marian, „Renesans nauki o cnotach we współczesnej teologii moralnej?” Teologia i Moralność, t. Vi (2009): 27-39.
MacIntyre Alasdair C., Zależne zwierzęta rozumne: dlaczego ludzie potrzebują cnót, przeł. Wojciech Szymański. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2021.
Najda Magdalena, Teresa Romer, „Co mają do powiedzenia sędziom wielcy filozofowie?”, [w:] Etyka dla sędziów. Rozważania, red. Magdalena Najda, Teresa Romer. 19-23. Warszawa: Wolters Kluwer, 2007.
Pence Greg, „Teoria cnoty”, [w:] Przewodnik po etyce, przeł. Paweł Łuków, red. Peter Singer (Warszawa: Książka i Wiedza, 1998), 292.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, oprac. Zespół Biblistów Polskich z inicjatywy Towarzystwa Świętego Pawła. Częstochowa, 2009.
Probucka Dorota, Filozoficzne podstawy idei praw zwierząt. Kraków: Universitas, 2013.
Regan Tom, The Case for Animal Rights. Berkeley: University of California Press, 1983.
Rowlands Mark, „Virtue Ethics and Animals”, [w:] Animal Ethics: Past and Present Perspectives, red. Evangelos D. Protopapadakis. 29-38. Berlin: Logos Verlag, 2012.
Singer Peter, Wyzwolenie zwierząt, przeł. Anna Alichniewicz, Anna Szczęsna. Warszawa: Wydawnictwo Marginesy, 2018.
Szutta Natasza, „Status współczesnej etyki cnót” Diametros, nr 1 (2004): 71-72.
Warren Mary Anne, Status moralny: obowiązki wobec osób i innych istot żywych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2019.
van Wensveen Louke, Dirty Virtues: The Emergence of Ecological Virtue Ethics. New York: Humanities Press, 1997.
Zarosa Urszula, Status moralny zwierząt. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2016.