logo czasopisma

Artykuły

Tom 58 Nr 5 (2025): Prawo i Więź nr 5 (58) 2025

Wspólny system powrotów Unii Europejskiej – ku zwiększeniu skuteczności powrotów obywateli państw trzecich. Analiza porównawcza postępowania w zakresie powrotów na podstawie dyrektywy 2008/115 i projektu rozporządzenia ustanawiającego wspólny system powrotów (COM (2025) 101)

DOI:
https://doi.org/10.36128/fe4c6v73
Przesłane
23 września 2025
Opublikowane
18-11-2025

Abstrakt

The article provides a comparative analysis of the return procedure under Directive 2008/115 and under recently tabled regulation establishing a common European return system The aim of the proposed reform is to make EU return policy more effective, still based on the 2008 Directive, and to adapt it to the challenges arising from the development of migration and asylum law within the European Union. The conclusion is that the Commission’s proposal will, at least in theory, have a positive impact on the effectiveness of returns of third-country nationals staying illegally in the territory of Member States. This will be due to the appropriate choice of legal instrument, namely an EU regulation, which provides for uniform application of its provisions in all Member States, but also due to the fact that it leaves Member States a certain degree of flexibility.

Bibliografia

  1. Borawska-Kędzierska, Elżbieta i Katarzyna Strąk. Przestrzeń Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zarządzanie granicami, polityka wizowa, azylowa i imigracyjna. Warszawa: Instytut Wydawniczy EuroPrawo, 2011.
    Pokaż w Google Scholar
  2. Bornemann, Jonas. “Efficiency, but at What Cost. The Commission’s Proposal for a Common European System for Returns.” Verfassungsblog, 21.03.2025. https://verfassungsblog.de/eu-return-directive/.
    Pokaż w Google Scholar
  3. Bornemann, Jonas i Isabela Brockmann. “Return Hubs – Innovative Lawmaking or a Dangerous Legal Experiment.” EU Law Analysis, 25.06.2025. https://eulawanalysis.blogspot.com/2025/06/return-hubs-innovative-lawmaking-or.html.
    Pokaż w Google Scholar
  4. Chlebny, Jacek. “Public Order, National Security and the Rights of Third-Country Nationals in Immigration Cases.” European Journal of Migration and Law 20, nr 2 (2018): 115 – 134.
    Pokaż w Google Scholar
  5. Commission Staff Working Document. Analytical Supporting Document Accompanying the Proposal for the Regulation of the European Parliament and of the Council Establishing a Common System for the Return of Third-Country Nationals Staying Illegally in the Union, and Repealing Directive 2008/115/EC of the European Parliament and the Council, Council Directive 2001/40/EC and Council Decision 2004/191/EC, SWD(2025) 250 final, 16.05.2025.
    Pokaż w Google Scholar
  6. Commission Staff Working Document. On the Return of Illegally Staying Third-Country Nationals Posing a Security Threat, SWD(2024) 287 final, 16.12.2024.
    Pokaż w Google Scholar
  7. Decyzja Rady z dnia 23 lutego 2004 r. określająca kryteria oraz uzgodnienia praktyczne dotyczące rekompensaty dysproporcji finansowych wynikających ze stosowania dyrektywy 2001/40/WE w sprawie wzajemnego uznawania decyzji o wydalaniu obywateli państw trzecich. Dz.U. L 60 z 27.02.2004 r., 55 – 57.
    Pokaż w Google Scholar
  8. Decyzja wykonawcza Rady ustanawiająca zalecenia dotyczące zidentyfikowanych wspólnych obszarów wymagających poprawy na podstawie wyników oceny tematycznej Schengen z 2024 r. pt. „Niwelowanie luk na poziomie krajowym: w kierunku skutecznego unijnego systemu powrotów dzięki wspólnym rozwiązaniom i innowacyjnym praktykom”, dokument Rady 6775/25, 6.03.2025.
    Pokaż w Google Scholar
  9. Dyrektywa Rady nr 2001/40/WE z dnia 28 maja 2001 r. w sprawie wzajemnego uznawania decyzji o wydalaniu obywateli państw trzecich. Dz.U. L 149 z 2.06.2001 r., 34 – 36.
    Pokaż w Google Scholar
  10. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich, Dz.U. L 348 z 24.12.2008 r., 98 – 107.
    Pokaż w Google Scholar
  11. Guild Elspeth. European Returns Orders and the European Human Rights Convention: the Commission’s Proposal for a Return Regulation. EU Law Analysis, 2.06.2025, https://eulawanalysis.blogspot.com/2025/06/european-return-orders-and-european.html.
    Pokaż w Google Scholar
  12. Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów: Program prac Komisji na 2025 r. Razem ku odważniejszej, prostszej, szybszej Unii, COM(2025) 45 final, 11.02.2025.
    Pokaż w Google Scholar
  13. Komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego w sprawie polityki UE w zakresie powrotów, KOM(2014) 199, 28.03.2014.
    Pokaż w Google Scholar
  14. Lutz, Florian. “Prologue: The Genesis of the EU’s Return Policy.” W Law and Judicial Dialogue on the Return of Irregular Migrants from the European Union, red. Madalina Moraru, Galina Cornelisse i Philippe de Bruycker, 1 – 17. Oxford, New York: Hart Publishing, 2020.
    Pokaż w Google Scholar
  15. Majcher Izabella. “The New EU Common System for Returns” under the Return Regulation: Evidence-Lacking Lawmaking and Human Rights Concerns. EU Law Analysis, 2.04.2025, https://eulawanalyjhsis.blogspot.com/2025/04/the-new-eu-common-system-for-returns.html.
    Pokaż w Google Scholar
  16. Markiewicz-Stanny, Joanna. “Nowy Pakt o migracji i azylu – pomiędzy spójnością a fragmentacją prawa.” Europejski Przegląd Sądowy, nr 2 (2025): 4 – 12.
    Pokaż w Google Scholar
  17. Meijers Committee Comment on the Proposal for a Return Regulation, 04.2025, https://www.commissie-meijers.nl/wp-content/uploads/2025/04/CM2505.pdf.
    Pokaż w Google Scholar
  18. Molnár, Tamás. The European Union, “Expulsion of aliens” and the Return Directive: A Repressive or Protective framework? Griffith Law Review. https://doi.org/10.1080/10383441.2025.2507461.
    Pokaż w Google Scholar
  19. Moraru, Madalina, i Carmen López Esquitino. “The Impact of the 2024 CEAS Reform on the EU’s Return System: Amending the Return Directive through the Backdoor.” EU Immigration and Asylum Law and Policy, 25.09.2025. https://eumigrationlawblog.eu/the-impact-of-the-2024-ceas-reform-on-the-eus-return-system-amending-the-return-directive-through-the-backdoor/.
    Pokaż w Google Scholar
  20. Parusel, Berndt. The EU’s New Agenda for Returning Irregular Migrants. Questions and Answers, 05.2025. https://sieps.se/en/publications/2025/the-eu-s-new-agenda-for-returning-irregular-migrants/.
    Pokaż w Google Scholar
  21. Schotel, Bas i Ingo Ventzke. “The Pre-Removal Detention of Immigrants: A Return to Ordinary Meaning.” German Law Journal, nr 26 (2025): 94 – 113. https://doi.org/10.1017/glj.2024.67.
    Pokaż w Google Scholar
  22. Strategiczne wytyczne dotyczące planowania prawodawczego i operacyjnego w przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, dokument Rady 16343/24, 28.11.2024.
    Pokaż w Google Scholar
  23. Strąk, Katarzyna. Polityka Unii Europejskiej w zakresie powrotów. Aspekty prawne. Warszawa: Wolters Kluwer, 2019.
    Pokaż w Google Scholar
  24. Strąk, Katarzyna. “Safeguarding the Rights at Internal Borders. Commentary on the Judgment of the Court of Justice of the European Union of 19 March 2019 in Case C-444 17 Prefet Des Pyrenees-Orientales V. Abdelaziz Arib and Others.” Annales Pomorienses. Ius, nr 3 (2024): 108 – 121. https://doi.org/10.34858/api.3.2024.72
    Pokaż w Google Scholar
  25. Strąk, Katarzyna. “The Impact of the Return Directive on Polish Return Law and Practice – Recent Developments.” Polish Yearbook of International Law 42 (2022): 351 – 370. https://doi.org/10.24425/PYIL.2023.147335.
    Pokaż w Google Scholar
  26. Wniosek Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich (wersja przekształcona), COM(2018) 634 final, 12.09.2018.
    Pokaż w Google Scholar
  27. Wniosek Decyzja wykonawcza Rady ustanawiająca zalecenia dotyczące zidentyfikowanych wspólnych obszarów wymagających poprawy na podstawie wyników oceny tematycznej Schengen z 2024 r. pt. „Niwelowanie luk na poziomie krajowym: w kierunku skutecznego unijnego systemu systemu powrotów dzięki wspólnym rozwiązaniom i innowacyjnym praktykom”, COM(2024) 589 final, 16.12.2024.
    Pokaż w Google Scholar
  28. Wniosek Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiające wspólny system powrotów obywateli państw trzecich nielegalnie przebywających w Unii oraz uchylające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115, dyrektywę Rady 2001/40/WE i decyzję Rady 2004/191/WE, COM(2025) 101 final, 11.03.2025.
    Pokaż w Google Scholar
  29. Wróbel, Izabela. Wspólnotowe prawo imigracyjne. Warszawa: Wolters Kluwer, 2008.
    Pokaż w Google Scholar
  30. Wybór Europy. Wytyczne polityczne na następną kadencję Komisji Europejskiej 2024–2029 https://commission.europa.eu/document/download/e6cd4328-673c-4e7a-8683-f63ffb2cf648_pl?filename=Political%20Guidelines%202024-2029_PL.pdf.
    Pokaż w Google Scholar
  31. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 30 listopada 2009 r., C-357/09 Kadzoev.
    Pokaż w Google Scholar
  32. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 28 kwietnia 2011 r., C-61/11 PPU Hassen El Dridi, alias Soufi Karim.
    Pokaż w Google Scholar
  33. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 6 grudnia 2011 r., C-329/11 Alexandre Achughbabian przeciwko Préfet du Val-de-Marne.
    Pokaż w Google Scholar
  34. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 7 czerwca 2016 r., C-47/15 Sélina Affum przeciwko Préfet du Pas-de-Calais i Procureur général de la Cour d’appel de Douai.
    Pokaż w Google Scholar
  35. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 26 lipca 2017 r., C-225/16 Postępowanie karne przeciwko Mossie Ouhramiemu.
    Pokaż w Google Scholar
  36. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 19 marca 2019 r., C-444/17 Préfet des Pyrénées-Orientales przeciwko Abdelazizowi Aribowi i in.
    Pokaż w Google Scholar
  37. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2020 r., sprawy połączone C-924/19 i 925/19 PPU FMS i in. przeciwko Országos Idegenrendészeti Főigazgatóság Dél-alföldi Regionális Igazgatóság i Országos Idegenrendészeti Főigazgatóság.
    Pokaż w Google Scholar
  38. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 17 października 2024 r., C-156/23 Ararat.
    Pokaż w Google Scholar
  39. Zalecenie Komisji (UE) 2017/432 w sprawie zapewnienia większej skuteczności powrotów przy wdrażaniu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115/WE. Dz.U. L 66 z 11.03.2017 r., 15 – 21.
    Pokaż w Google Scholar
  40. Zalecenie Komisji (UE) 2017/2338 z dnia 16 listopada 2017 r. ustanawiające wspólny „Podręcznik dotyczący powrotów” przeznaczony do stosowania przez właściwe organy państw członkowskich wykonujące zadania związane z powrotami. C(2017) 6505. Dz.U. L 339 z 19.12.2017 r., 83 – 159.
    Pokaż w Google Scholar
  41. Zalecenie Komisji (UE) 2023/682 z dnia 16 marca 2023 r. w sprawie wzajemnego uznawania decyzji nakazujących powrót i przyspieszonych powrotów podczas wdrażania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115/WE. Dz.U. L 86 z 24.03.2023 r., 58 – 64.
    Pokaż w Google Scholar

Downloads

Download data is not yet available.