Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Law & Social Bounds

Articles

No. 1 (44) (2023)

The Inherent Human Dignity as the Foundation of Justice: Meaning and Some Justifications

DOI
https://doi.org/10.36128/priw.vi44.532
Submitted
October 3, 2022
Published
2023-04-20

Abstract

The author discusses inherent (innate) human dignity, which is the foundation of justice. He assumes that the innate, inviolable, non-transferable, and inalienable dignity, which is inherent to the human’s very essence, is the foundation of justice and its requirements, which demand to „give to each what is due to him” (suum cuique tribuere), to give to „each his own” or their due. The author aims to justify the meaning and importance of grounding justice in human reality– a being in itself and for itself: Always the end, never only the means. The discussions and analyses indicate, among other things, that this foundation determines the objective basis, unconventionality (non-contractability), unarbitability, non-relativism, and universality of justice. The author also emphasizes that grounding justice in inherent dignity is a departure from legalistic/legal justice (understood as compliance with the law of a state) and the positivist and formalistic paradigm of law and legal sciences that, though he thinks it is harmful, still dominates in the Polish legal culture. The author uses the method of general reflection and the analytical and axiological methods.

References

  1. Abriszewski Krzysztof, „Sprawiedliwość i jej ramy w kontekście modeli nowoczesności”, [w:] Czy sprawiedliwość jest możliwa?, red. Dorota Probucka. 383-395. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2008.
  2. Brighouse Harry, Sprawiedliwość, przeł. Stanisław Królak. Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2007.
  3. Cyceron, Marek Tuliusz. O państwie. O prawach, spolszczyła Iwona Żółtowska. Kęty: Wydawnictwo Antyk, 1999.
  4. Dworkin Ronald, Biorąc prawa poważnie, przeł. Tomasz Kowalski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998.
  5. Dziedziak Wojciech, O prawie słusznym (perspektywa systemu prawa stanowionego). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2015.
  6. Dziedziak Wojciech, „Godność człowieka jako podstawa sprawiedliwości” Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio G, Ius, nr 1 (2019): 87-99.
  7. Dziedziak Wojciech, „An Essay on Natural and Distributive Justice” Studia Iuridica Lublinensia, nr 4 (2020): 71-83. Doi: 10.17951/sil.2020.29.4.71-83.
  8. Hervada Javier, Prawo naturalne. Wprowadzenie. Kraków: Wydawnictwo Petrus, 2011.
  9. Jan Paweł II. Evangelium vitae, 1995”, [w:] Encykliki Ojca Świętego Jana Pawła II. Kraków: Wydawnictwo Znak. 2007.
  10. Jan Paweł II, „Sollicitudo rei socialis, 1987“, [w:] Encykliki Ojca Świętego Jana Pawła II. Kraków: Wydawnictwo Znak. 2007.
  11. Kant Immanuel, Uzasadnienie metafizyki moralności, przeł. Mscisław Wartenberg. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki, 2013.
  12. Mazurek Franciszek Janusz, Godność osoby ludzkiej podstawą praw człowieka. Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2001.
  13. Messner Johannes, „Was ist Menschenwürde?” Internationale katholische Zeitschrift, nr 6 (1977): 233-240.
  14. Niżnik-Dobosz Iwona, „Determinanty sprawiedliwości w prawie administracyjnym”, [w:] Sprawiedliwość i zaufanie do władz publicznych w prawie administracyjnym, red. Małgorzata Stahl, Michał Kasiński, Katarzyna Wlaźlak. 31-49. Warszawa: Wolters Kluwer, 2015.
  15. Perelman Chaïm, O sprawiedliwości, przeł. Wiera Bieńkowska. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  16. Picker Eduard, Godność człowieka a życie ludzkie. Rozbrat dwóch fundamentalnych wartości jako wyraz narastającej relatywizacji człowieka, przeł. Jarosław Merecki. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2007.
  17. Potrzeszcz, Jadwiga. „Immanuela Kanta i Matthiasa Mahlmanna próba humanistycznego uzasadnienia godności człowieka”, [w:] Abiit, non obiit. Księga poświęcona pamięci Księdza Profesora Antoniego Kościa SVD, red. Antoni Dębiński, Piotr Stanisz, Tomasz Barankiewicz, Jadwiga Potrzeszcz, Wojciech Sz. Staszewski, Anna Szarek-Zwijacz, Monika Wójcik. 273-299. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2013.
  18. Psychologia. Podręcznik akademicki, t. II, Psychologia ogólna, red. Jan Strelau. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2007.
  19. Radbruch Gustav, Filozofia prawa, przeł. Ewa Nowak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009.
  20. Rawls John, Teoria sprawiedliwości, przeł. Maciej Panufnik, Jarosław Pasek, Adam Romaniuk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994.
  21. Strauss Leo, Prawo naturalne w świetle historii, przeł. Tomasz Górski. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1969.
  22. Tyszka Tadeusz, Decyzje. Perspektywa psychologiczna i ekonomiczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2010.
  23. Wojtyła Karol, „Człowiek jest osobą”, [w:] Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, red. Tadeusz Styczeń, Wojciech Chudy, Jerzy W. Gałkowski, Adam
  24. Rodziński, Andrzej Szostek. 417-420. Lu¬blin: TN KUL, 1994.
  25. Wronkowska Sławomira, Zygmunt Ziembiński, Zarys teorii prawa. Poznań: Przedsiębiorstwo Wydawnicze Ars boni et aequi, 1997.
  26. Ziembiński Zygmunt, Zarys zagadnień etyki. Poznań-Toruń: Wydawnictwo Edytor, 1994.
  27. Ziembiński Zygmunt, Sprawiedliwość społeczna jako pojęcie prawne. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1996.

Downloads

Download data is not yet available.