Treść głównego artykułu

Abstrakt

Ostatnie dekady dostarczają coraz większej liczby przykładów sprawnie funkcjonujących międzynarodowych mechanizmów kompensacyjnych, których zadaniem jest zrekompensowanie szkód wyrządzonych jednostkom poprzez zniszczenia domów i mieszkań najczęściej w wyniku konfliktów zbrojnych. Możliwość odzyskania utraconego mienia czy powrotu do dawnego miejsca zamieszkania realizuje szersze cele niż tylko sprawiedliwość indywidualna. Pozwala na przynajmniej częściowe odwrócenie skutków czystek etnicznych, odtworzenie struktury ludnościowej, a wypłata rekompensat za utracone mienie stanowi element partycypacji w powojennej rekonstrukcji. Celem artykułu jest syntetyczne przedstawienie funkcjonujących w przeszłości, ale też najnowszego międzynarodowego mechanizmu przewidującego rekompensaty za utracone mienie – Rejestru Szkód dla Ukrainy. Objęcie indywidualnymi reparacjami naruszeń prawa własności (które zaliczane jest przecież do II generacji praw człowieka) w postaci zniszczenia mieszkań i domów, i niejednokrotne nadanie im priorytetowego charakteru dowodzi wagi, jaką społeczność międzynarodową przypisuje prawu do mieszkania, którego realizacja może stanowić element przywracania ładu powojennego.

Słowa kluczowe

międzynarodowe mechanizmy kompensacyjne, komisje ds. roszczeń, Rejestr Szkód dla Ukrainy, prawo do mieszkania international compensation mechanisms, claims commissions, Register of Damage for Ukraine, right to housing

Szczegóły artykułu

Referencje

  1. Brilmayer Lea, Chiara Giorgetti, Lorraine Charlton, International Claims Commissions. Righting Wrongs after Conflict. Cheltenham: Elgar International Law, 2017.
  2. Feighery, Timothy J. „The Jurisprudential Legacy of the UNCC: Legal Issues Common to All Claims Categories”, [w:] War Reparations and the UN Compensation Commission. Designing Compensation After Conflict, red. Timothy J. Feighery, Christopher S. Gibson, Trevor M. Rajah. 186-219. Oxford: Oxford University Press, 2015.
  3. Furuaya Shuichi, „The Rights to Reparation for Victims of Armed Conflict: The Intertwined Development of Substantive and Procedural Aspects”, [w:] Reparation for Victims of Armed Conflict, red. Cristian Correa, Shuichi Furuya, Clara Sandoval. 16-91. Cambridge: Cambridge University Press, 2021.
  4. van Houtte Hans, „The First Mass Settlement of Real Property Claims: The CRPC for Bosnia”, [w:] Research Handbook on International Claims Commissions, red. Chiara Giorgetti, Patrick W. Pearsall, Hélène Ruiz-Fabri. 113-126. Cheltenham: Edward Elgar Publishing, 2023.
  5. Luke Moffet, Reparations options for the war in Ukraine, 2022, par. 64. https://reparations.qub.ac.uk/assets/uploads/Reparation-Options-for-the-War-in-Ukraine-Moffett.pdf.
  6. Smit Anneke Rachel, „Housing and Property Restitution and IDP Return in Kosovo” International Migration, nr 3 (2006): 63-88.
  7. Wühler Norbert, „The United Nations Compensation Commission”, [w:] Research Handbook on International Claims Commissions, red. Chiara Giorgetti, Patrick W. Pearsall, Hélène Ruiz-Fabri. 90-112. Cheltenham: Edward Elgar Publishing, 2023.