Pasek boczny artykułu

Przesłane
30 stycznia 2021
Opublikowane
21 lipca 2021
Pobieranie
PDF
Statystyczny
Read Counter : 410 Pobieranie : 426

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Od 1956 r. trwały prace Komisji Kodyfikacyjnej nad projektem kodeksu karnego. Projekt powstawał w 10-osobowym zespole, składającym się z naukowców oraz praktyków.  Stopniowe odejście od liberalnego kursu politycznego spowodowało, że niektórzy członkowie zespołu utracili zaufanie władz komunistycznych. Zostali oni poddani inwigilacji ze strony Służby Bezpieczeństwa (SB). Jej raporty dostarczają danych o końcowym etapie prac nad projektem. Wynika z nich, że profesor Jerzy Sawicki, przewodniczący zespołu, podejrzewany o szpiegostwo i sympatie syjonistyczne, próbował ocalić projekt przed całkowitym odrzuceniem. Wykorzystywał do tego celu  swoje kontakty w obozie władzy. Inwigilowany był również członek zespołu Włodzimierz Winawer. Ostatecznie projekt został odrzucony. Zarzucono mu „nowinkarstwo” oraz to, że nie był konsultowany z kierownictwem aparatu PZPR. Ukrytym powodem był jednak brak zaufania władz do twórców projektu.


Prezentowany na końcu tekstu tajny dokument SB przedstawia okoliczności prac nad ostatecznym tekstem projektu.

Słowa kluczowe

projekt kodeksu karnego 1963, Służba Bezpieczeństwa, Jerzy Sawicki, Włodzimierz Winawer, syjonizm 1963 draft of penal code, Secret Security Services, Jerzy Sawicki, Włodzimierz Winawer, Zionism

Szczegóły artykułu

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Referencje

  1. Andrejew Igor, Gustaw Auscaler, Włodzimierz Winawer, „Przestępstwo zdrady ojczyzny w świetle Konstytucji Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej” Wojskowy Przegląd Prawniczy nr 2 (1953): 127-152.
  2. Andrejew Igor, Leszek Lernell, Jerzy Sawicki, Prawo karne Polski Ludowej, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Sprawiedliwości, 1954.
  3. Andrejew Igor, Nowy kodeks karny. Z rozważań nad projektem, Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1963.
  4. Bereza Arkadiusz, „Prokuratura Sądu Najwyższego w latach 1945-1950”, [w:] Regnare. Gubernare. Administrare. Z dziejów administracji, sądownictwa i nauki prawa. Prace dedykowane Profesorowi Jerzemu Malcowi z okazji 40-lecia pracy naukowej, red. St. Grodziski, A. Dziadzio, 135-152. Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM, 2012.
  5. Berger-Pleńska Danuta, „Plon dyskusji nad projektem kodeksu karnego” Problemy Kryminalistyki, nr 44-45 (1963): 487-503.
  6. Cyprian Tadeusz, „Tabor – życie – odpowiedzialność” Trybuna Ludu, nr 32 (02.02.1963): 4.
  7. Fajst Michał, „Jerzy Sawicki (1910-1967)”, [w:] Profesorowie Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego 1808-2008, red. Grażyna Bałtruszajtys. 254-255. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis, 2008.
  8. Fiedorczyk Piotr, „Dylematy socjalistycznego kodyfikatora. Dokument o pracach Komisji Kodyfikacyjnej w latach 1956-1958” Miscellanea
  9. Historico-Iuridica, t. VIII (2009): 259-267. https://doi.org/10.15290/mhi.2009.08.15.
  10. Fiedorczyk Piotr, Unifikacja i kodyfikacja prawa rodzinnego w Polsce (1945-1964). Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2014.
  11. Flatau-Kowalska Aleksandra, Środki zabezpieczające w prawie karnym. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1955.
  12. Karpiński Jakub, Portrety lat. Polska w odcinkach 1944-1988. Warszawa: Wszechnica Społeczno-Polityczna, 1989.
  13. Kubicki Leszek, „Włodzimierz Winawer” Gazeta Wyborcza Stołeczna 19 kwietnia 2007. https://pressreader.com/article/281741264977945.
  14. Kulecka Alicja, Rutkowski Tadeusz Paweł, Oczami agenta. Środowiska naukow i archiwalne w doniesieniach TW „Zyg” – Zygmunta Kolankowskiego. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2012.
  15. Lityński Adam, O prawie i sądach początków Polski Ludowej. Białystok: Temida 2, 1999.
  16. Maksimiuk Diana, Rok 1956 w Polsce. Sądy prokuratura, prawo karne. Białystok: Instytut Pamięci Narodowej, 2016.
  17. Melezini Mirosława, Punitywność wymiaru sprawiedliwości karnej w Polsce XX wieku. Białystok: Temida 2, 2003.
  18. Miedziński Ziemowit, Tryumf czerwonych miernot. Pseudointeligenci w akademiach PRL. Wrocław: Wydawnictwo Wektory, 2017.
  19. Mołdawa Tadeusz, Ludzie władzy 1944-1991. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1991.
  20. Pakier Paulina, „Prasa frontowa Ludowego Wojska Polskiego w latach 1943-1945” Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego, nr 2 (1967): 126-154.
  21. Papierkowski Zdzisław, „Projekt kodeksu karnego: niektóre zagadnienia z dziedziny kary” Palestra nr 7/4 (1963): 38-45.
  22. Papierkowski Zdzisław, „Projekt kodeksu karnego” Prawo Kanoniczne 1962, nr 3-4 (1962): 243-284.
  23. Ratajczak Aleksander, „Rozwój i kodyfikacja prawa karnego w okresie trzydziestolecia Polski Ludowej” Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, z. 1 (1975): 19-33.
  24. Raviv Dan, Yossi Melman, Szpiedzy Mosadu i tajne wojny Izraela. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2017.
  25. Rusiniak-Karwat Martyna, „Biogram Krystyny Winawer”. https://marzec1968.sztetl.org.pl/biogram/sachs-winawer-vinaver-krystyna/.
  26. Szczygieł Tomasz, „Przestępstwo zdrady ojczyzny jako problem kodyfikacji prawa karnego materialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej” Z Dziejów Prawa, t. XII (2019): 913-932. https://doi.org/10.31261/ZDP.2019.20.51.
  27. Szumiłło Mirosław, Roman Zambrowski 1909-1977. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2014.
  28. Szwagrzyk Krzysztof, Prawnicy czasu bezprawia. Sędziowie i prokuratorzy wojskowi w Polsce 1944-1956. Kraków: Towarzystwo Naukowe Societas Vistulana; Wrocław: Instytut Pamięci Narodowej, 2005.
  29. Tyszkiewicz Leon, „Projekt kodeksu karnego z 1963 roku na tle ewolucji polskiego prawa karnego w XX wieku”, [w:] O prawie i jego dziejach księgi dwie. Studia ofiarowane Profesorowi Adamowi Lityńskiemu w czterdziestopięciolecie pracy naukowej i siedemdziesięciolecie urodzin, Księga II, red. Marian Mikołajczyk et al. 723-735. Białystok-Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2010.
  30. Wąsowicz Marek, „Jerzy Sawicki”, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXXV. 318-321. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1994.