Pasek boczny artykułu

Przesłane
3 kwietnia 2022
Opublikowane
20 października 2022
Pobieranie
PDF
Statystyczny
Read Counter : 118 Pobieranie : 85

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Artykuł ma na celu przedstawienie oraz analizę statusu wyłączeń światopoglądowych z obowiązku szczepień w Stanach Zjednoczonych, zwłaszcza odpowiedź na pytanie czy można je uznać za przykład klauzuli sumienia. Stosowana jest metoda formalno-dogmatyczna oraz historyczno-prawna. Autor lokalizuje ten problem w kontekście pojawiających się coraz częściej w różnych dziedzinach życia, motywowanych przekonaniami, roszczeń o wyłączenia z przepisów ogólnie obowiązujących. Artykuł prezentuje historyczne tło sprzeciwu wobec szczepień, pierwsze regulacje dotyczące obowiązku w tym zakresie i wyłączeń od niego. Przedstawione są argumenty przeciwników szczepień i wyniki badań socjologicznych dotyczących tej grupy. W odniesieniu do regulacji amerykańskich artykuł komentuje historyczny rozwój obowiązku szczepień w USA, ugruntowanie tego obowiązku w orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz pierwsze spory sądowe zaistniałe na tym tle. Stan prawny de lege lata omówiony jest z odwołaniem do współczesnego orzecznictwa. Zasygnalizowane są trendy rozwojowe w zakresie wyłączeń światopoglądowych z obowiązku szczepień. Autor przekonuje, że komentowane wyłączenia światopoglądowe należy uznać za przykład klauzuli sumienia, opierają się one na decyzjach stanowych ustawodawców i a ich stosowanie zawężone jest do osób powołujących się na względy sumienia w formie świeckiej lub religijnej.

Słowa kluczowe

zdrowie publiczne, choroby zakaźne, klauzula sumienia, wyłączenia światopoglądowe, sprzeciw sumienia, szczepienia, antyszczepionkowcy, COVID-19 public health, infectious diseases, conscience clauses, conscientious exemptions, conscientious objection, vaccination, the anti-vaccine movement, COVID-19

Szczegóły artykułu

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Referencje

  1. Angeley Elisabeth, „Anti-Vaccination: A Growing Epidemic?” Journal of the American Academy of Matrimonial Lawyers, vol. 32 (2020): 271-303.
  2. Can One Refuse Compulsory Vaccination? The European Court will soon rule.
  3. https://eclj.org/conscientious-objection/echr/refus-de-la-vaccination-obligatoire--la-cour-europenne-tranchera-bientt.
  4. Chemerinsky Erwin, Michele Goodwin, „Compulsory Vaccination Laws are Constitutional” Northwestern University Law Review, nr 3 (2016): 589-616.
  5. Chirico Francesco, „The New Italian Mandatory Vaccine Law as a Healt Policy Instrument Against the Anti-Vaccination movement” Annali di Igiene: Medicina Preventiva e di Comunità, vol. 30 (2018): 251-256.
  6. Ciszewski Wojciech, „Wyłączenia światopoglądowe jako przedmiot dyskusji teoretycznoprawnej – próba systematyzacji” Forum Prawnicze, nr 2 (2016): 59-73.
  7. Clarke Steve, Alberto Giubilini, Mary J. Walker, „Conscientious Objection to Vaccination” Bioethics, nr 3 (2017): 155-161.
  8. Diekema Douglas S., „Personal Belief Exemptions From School Vaccination Requirements” Annual Review of Public Health, vol. 35 (2014): 275-279.
  9. Edelstein Michael, Martin Müller, Shamez Ladhani, Joanne Yarwood, Marcel Salathé, Mary Ramsay, „Keep Calm and Carry on Vaccinating: Is Anti-Vaccination Sentiment Contributing to Declining Vaccine Coverage in England?” Vaccine, vol. 38 (2020).
  10. Fara Patricia, „The Original Anti-Vaxxers” History Today, nr 1 (2021): 5297-5304.
  11. Froc Kerri, What Gets Lost in Using the Notwithstanding Clause.
  12. https://www.nationalmagazine.ca/en-ca/articles/law/opinion/2019/what-gets-lost-in-using-the-override-clause.
  13. Goldberg Zachary J., Sean Richey, „Anti-Vaccination Beliefs and Unrelated Conspiracy Theories” World Affairs, nr 2 (2020): 105-124.
  14. Guttinger Stephan, „The Anti-Vaccination Debate and the Microbiome: How Paradigm Shifts in the Life Sciences Create New Challenges for the Vaccination Debate” EMBO Reports, nr 3 (2019).
  15. Kershner Stacie, Salmon Daniel, Levin Hillel Y., Lytton Timothy D., „A Proposal to Reduce Vaccine Exemptions While Respecting Rights of Conscience” The Conversation, 28 stycznia 2019.
  16. https://theconversation.com/a-proposal-to-reduce-vaccine-exemptions-while-respecting-rights-of-conscience-110467.
  17. Megget Katrina, „Even covid-19 can’t kill the anti-vaccination movement” BMJ, 4 czerwca 2020.
  18. Mirocha Łukasz, „Odmowa wykonania usług weselnych dla par jednopłciowych w Stanach Zjednoczonych” Państwo i Prawo, nr 4 (2019): 20-34.
  19. Mirocha Łukasz, „Religion-Based Refusal to Perform Services for Homosexuals in Poland” Italian Journal of Public Law, vol. 12.2 (2020):
  20. -399.
  21. Potz Maciej, Granice wolności religijnej: kwestie wolności sumienia i wyznania oraz stosunku państwa do religii w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2008.
  22. Reuben Rebekah, Devon Aitken, Jonathan L. Freedman, Gillian Einstein, „Mistrust of the Medical Profession and Higher Disgust Sensitivity Predict Parental Vaccine Hesitancy” PLoS ONE, vol. 15 (2020).
  23. Rousseau Jean-Jacques, Emil, czyli o wychowaniu, t. I, przeł. Wacław Husarski. Wrocław: Ossolineum, 1955.
  24. Tolley Kim, „School Vaccination Wars: The Rise of Anti-Science in the American Anti-Vaccination Societies, 1879–1929” History of Education Quarterly, nr 2 (2019): 161-194.
  25. Tomsick Emma, „The Public Health Demand for Revoking Non-Medical Exemptions to Compulsory Vaccination Statutes” Journal of Law & Health, nr 1 (2020): 131-156.
  26. Trucas Marcello, „The Falconi’s needle against anti-vaccination: A minimally invasive tool in the nineteenth century” Vaccine, vol. 38 (2020): 2266-2272.
  27. „The Vaccination Act, 1898. A Legal View Of Its Effect” The British Medical Journal, nr 1966 (1898): 637-639.
  28. Vanderpool Robin C., Anna Gaysynsky, Wen-Ying Sylvia Chou, „Using a Global Pandemic as a Teachable Moment to Promote Vaccine Li-
  29. teracy and Build Resilience to Misinformation” AJPH Supplement, nr S3 (2020): 284-285.