Treść głównego artykułu

Abstrakt

W pracach naukowych poświęconych zjawiskom prawnym zauważalne jest coraz częstsze wykorzystywanie, obok tradycyjnych technik, metody badawczej, jaką jest modelowanie. Metoda ta stosowana jest nie tylko w celach badawczych i heurystycznych, ale również dydaktycznych. Jest ona sposobem przekazania wiedzy na temat modelowanego przedmiotu, umożliwiająca  zrozumienie określonego zjawiska.


Metoda ta, tak jak inne metody badawcze, w granicach reguł operacyjnych i podstawowych pojęć, powstawała poza kręgiem norm prawnych. Została ona zasięgnięta z innych dyscyplin naukowych,  a skonstruowane za pomocą tej metody modele są w różnych dziedzinach nauki odmiennie definiowane. Celem niniejszej publikacji jest próba sformułowania ogólnej definicji „modelu”, która mogłaby mieć zastosowanie w różnych dyscyplinach, w tym również w naukach prawnych. Definicja ta zbudowana zostanie na podstawie wspólnego zakresu cech, funkcji i typów modeli tworzonych przez naukowców z różnych dziedzin nauki.

Słowa kluczowe

modelowanie, model, teoria, wzorzec, konstrukcja, system, schemat modelling, model, theory, pattern, construction, system, diagram

Szczegóły artykułu

Referencje

  1. Dąmbska Izydora, O narzędziach i przedmiotach poznania. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967.
  2. Glinkowska Beata, „Modelowanie w procesach usprawniania organizacji – uwagi teoretyczno-metodyczne” Acta Universitatis Lodziensis Folia Oeconomica, nr 234 (2010): 255-264. http://hdl.handle.net/11089/286.
  3. Hajduk Zygmunt, „Pojęcie i funkcja modelu” Roczniki Filozoficzne, z. 3 (1972): 77-124.
  4. Hoff Waldemar, Prawny model regulacji sektorowej. Warszawa: Wydawnictwo Difin, 2008.
  5. Kapłan Samuil Aronovič, Fizyka gwiazd. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963.
  6. Klaus Georg, Kibernetik in philosophischer Sicht. Berlin: Berlin Dietz,1961.
  7. Krajweski Władysław, „Model to obiekt idealny” Studia Philosophiae Christianae, nr 1 (1997): 91-98.
  8. Kwaśnicki Witold, „Określenie zasadności modeli w naukach społecznych”.
  9. http://kwasnicki.prawo.uni.wroc.pl/todownload/Antalowka2000.pdf.
  10. Langer Tomasz, „O modelach i modelowaniu w naukach prawnych” Państwo i Prawo, nr 19 (1987): 39-48.
  11. Langer Tomasz, „O pewnych aspektach stosowania modeli w prawoznawstwie” Zeszyty Naukowe Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego. Prace Instytutu Administracji i Zarządzania, nr 5-6 (1982): 23-31.
  12. Mazurek Mariusz, „Modele teoretyczne” Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne, t. iii (2015): 141-157.
  13. Neal Frank, Robert Minshull Shone, Proces budowy modeli ekonomicznych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982.
  14. Pawłowski Tadeusz, Tworzenie pojęć w naukach humanistycznych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986.
  15. Powałowski Andrzej, Ewa Przeszło, Hanna Wolska, Instytucje i instrumenty kontroli w systemie zamówień publicznych. Warszawa: C. H. Beck, 2018.
  16. Przelaskowski Wacław, Modele ekonomiczne w świetle cybernetyki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1971.
  17. Przywora, Bogusław, Normatywny model przedsądowej nieodpłatnej pomocy prawnej w Polsce. Warszawa: C. H. Beck, 2019.
  18. Rodzynkiewicz Mateusz, Modelowanie pojęć w prawie karnym. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1998.
  19. Słownik języka polskiego, red. Mieczysław Szymczak, wyd. 1. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1995.
  20. Sztoff, Wiktor, Modelowanie i filozofia. Moskwa-Leningrad: Wydawnictwo: PWn, 1966.
  21. Sztompka Piotr, „O pojęciu modelu w socjologii” Studia Socjologiczne, nr 1 (1968): 27-58.
  22. Wielki słowniki języka polskiego PWN [h-n], red. Stanisław Dubisz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2018.
  23. Wielki słowniki języka polskiego PWN [r-t], red. Stanisław Dubisz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2018.
  24. Wielki słowniki języka polskiego PWN [u-ż], red. Stanisław Dubisz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2018.
  25. Wolska Hanna, Model relacji pomiędzy krajowymi organami administracji publicznej a przedsiębiorcami. Warszawa: C. H. Beck, 2022.
  26. Wolska Hanna, Realizacja zadań publicznych przez spółkę komunalną w systemie zamówień publicznych. Warszawa: C. H. Beck, 2018.
  27. Żytkow Jan Mikołaj, „Pojęcie modelu w naukach formalnych i empirycznych” Studia Filozoficzne, nr 7-8 (1972): 87-96.
  28. https://mfiles.pl/pl/index.php/Model.