Pasek boczny artykułu

Przesłane
21 marca 2023
Opublikowane
10 lipca 2023
Pobieranie
pdf
Statystyczny
Read Counter : 192 Pobieranie : 185

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Artykuł obejmuje problematykę zabezpieczenia interesu dziecka jeszcze przed urodzeniem zwłaszcza w kontekście jego relacji z ojcem. Autor wychodzi od ukazania rozbieżności pomiędzy stanem  cywilnym a prawdą biologiczną i potrzebą ustalania pochodzenia prawnego jeszcze przed urodzeniem się dziecka. Celem rozważań pozostaje analiza aktualności kodeksowych przesłanek ustalenia pochodzenia dziecka od ojca w sytuacji rozbieżności rzeczywistości biologicznej oraz pochodzenia prawnego. W szczególności uwaga koncentruje się na sytuacji dopuszczalności zaprzeczenia ojcostwa oraz sądowego ustalenia pochodzenia od ojca jeszcze przed urodzeniem się dziecka jak również trafności rozwiązań przyjętych w zakresie uznania ojcostwa i ustalenia ojcostwa w ramach stosowania technik medycznie wspomaganej prokreacji.

Słowa kluczowe

ojcostwo, stan cywilny, zaprzeczenie ojcostwa, uznanie ojcostwa paternity, civil status, denial of paternity, acknowledgment of a child

Szczegóły artykułu

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Referencje

  1. Bosek Leszek, „Prawo osobiste do poznania własnej tożsamości genetycznej” Kwartalnik Prawa Prywatnego, z. 4 (2008): 947-984.
  2. Domański Maciej, „Pokrewieństwo i powinowactwo”, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz. Przepisy wprowadzające KRO, t. V, red. Konrad Osajda. 899-1174. Warszawa: C. H. Beck, 2017.
  3. Gołowkin-Hudała Magdalena, „Wspomagana prokreacja ludzka a stan cywilny człowieka”, [w:] Prawo rodzinne w dobie przemian. red. Piotr Kasprzyk, Piotr Wiśniewski. 235-247. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 2009.
  4. Gwiazdomorski Jan, „Pochodzenie dziecka od męża matki” Studia Cywilistyczne, t. XXViii (1977): 1-80.
  5. Gwiazdomorski Jan, Sądowe ustalenie ojcostwa. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1977.
  6. Haberko Joanna, „Anonimowość rodziców genetycznych a dobrostan zdrowotn dziecka. Uwagi na tle aktualnych Rekomendacji Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy” Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny, nr 4 (2019): 59-71.
  7. Haberko Joanna, „Kilka uwag na temat zgody na zabieg medyczny wyrażanej przez małżonka w trybie art. 68 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego” Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, nr 1 (2010): 45-57.
  8. Haberko Joanna, „Niealimentowanie nasciturusa w kontekście szkód z art. 4461 k.c.”, [w:] Prawo alimentacyjne. Zagadnienia materialne, t. ii, red. Jakub M. Łukasiewicz, Iwona Rasmus. 177-194. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2015.
  9. Haberko Joanna, „Sytuacja prawna ojca dziecka przed i po urodzeniu”, [w:] Pedagogika rodziny. Podejście systemowe, t. iii, Wychowanie do rodziny, red. Marek Marczewski. 705-734. Gdańsk: Wydawnictwo: Wyższa Szkoła Społeczno-Ekonomiczna w Gdańsku, 2018.
  10. Haberko Joanna, Filina Sztandera, „Niebezpieczeństwo małżeństwa z bratem. Uwagi na tle ustawy o leczeniu niepłodności o prawie do poznania genetycznego pochodzenia dziecka”, [w:] Dobro pojemne jak krzywda. Prawna ochrona dziecka. Deklaracje a rzeczywistość, red. Jacek Mazurkiewicz, Piotr Mysiak. 98-115. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2017.
  11. Haberko Joanna, Jadwiga Łuczak-Wawrzyniak, „Dobrodziejstwo nowoczesnych technologii medycznych czy problem rodziny i dziecka? Uwagi na tle najnowszego projektu ustawy o leczeniu niepłodności” Diametros, nr 44 (2015): 20-44.
  12. Haberko Joanna, Julia Czarnek, „Podejmowanie decyzji zdrowotnych w stosunku do nowonarodzonego dziecka w sytuacji niemożności ustalenia pochodzenia od ojca i przeszkody po stronie matki” Medyczna Wokanda, nr 17/18 (2021/2022): 15-34.
  13. Haberko Joanna, Tomasz Sokołowski, „Pokrewieństwo i powinowactwo”, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. Henryk Dolecki, Tomasz Sokołowski. 519-619. Warszawa: Wolters Kluwer, 2013.
  14. Holewińska-Łapińska Elżbieta, Uznanie dziecka według kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1979.
  15. Ignatowicz Jerzy, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1975.
  16. Jarymowicz Maria, „Próba konceptualizacji pojęcia »Tożsamość«: spostrzeganie odrębności, Ja-inni jako atrybut własnej tożsamości” Przegląd Psychologiczny, nr 3 (1989): 655-669.
  17. Krekora-Zając Dorota, „Prawo do poznania matki biologicznej według krajowego prawa rodzinnego” Studia Prawnicze, nr 1 (2014): 129-153.
  18. Kubicka-Kraszycka Urszula, „Skuteczność rozwiązań chroniących dzieci przed porzuceniem ze skutkiem śmiertelnym i dzieciobójstwem w świetle Konwencji o prawach dziecka” Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, nr 2 (2017): 65-90.
  19. Kwiecień-Madej Agnieszka, Sytuacja prawna ojca dziecka poczętego w polskim prawie rodzinnym. Warszawa: C. H. Beck, 2021.
  20. Łączkowska Małgorzata, „Czy istnieje prawo do „posiadania” dziecka?”, [w:] Prawne, medyczne i psychologiczne aspekty wspomaganej prokreacji, red. Joanna Haberko, Małgorzata Łączkowska. 70-79. Poznań: Wydawnictwo UAM, 2005.
  21. Łączkowska Małgorzata, „Stosunek prawny pokrewieństwa a pochodzenie genetyczne”, [w:] Księga Jubileuszowa Profesora Tadeusza Smyczyńskiego, red. Marek Andrzejewski. 301-316. Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa Dom Organizatora, 2008.
  22. Łukasiewicz Rafał, „Dane przesłaniające w akcie urodzenia dziecka w świetle najnowszego orzecznictwa nsa – potencjalne wyzwania i zmiany prawa” Prawo w Działaniu, nr 42 (2020): 60-74.
  23. Łukasiewicz Rafał, „Dawstwo identyfikowalne komórek rozrodczych - proponowany standard europejski a prawo polskie”, Państwo i Prawo, z. 8 (2021): 226-241.
  24. Łukasiewicz Rafał, „Prawo do wyboru rodzaju dawstwa komórek rozrodczych – uwagi na temat tzw. modelu trzyścieżkowego (triple track system)” Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Prawo, z. 30 (2020): 162-173.
  25. Łukasiewicz Rafał, „Treść akt zbiorowych aktu urodzenia a pozycja dzieci urodzonych w następstwie dawstwa heterologicznego” Metryka, nr 2 (2020): 57-66.
  26. Łukasiewicz Rafał, Dobro dziecka a interesy innych podmiotów w polskiej regulacji prawnej przysposobienia. Warszawa: Wolters Kluwer, 2019.
  27. Marta Soniewicka, Dylematy macierzyństwa zastępczego. http://www.ptb.org.pl/opinie_macierzynstwo.html.
  28. Mazurkiewicz Jacek, „Czas ruszyć z miejsca! Stare i nowe propozycje rozszerzenia prawnej ochrony dziecka poczętego” Forum Prawnicze, nr 151, (2019): 3-16. https://doi.org/10.32082/fp.v1i51.171.
  29. Mazurkiewicz Jacek, „Dopuszczalność sądowego ustalania ojcostwa dziecka poczętego” Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, nr 4 (1975): 147-161.
  30. Mazurkiewicz Jacek, „Uznanie dziecka poczętego” Studia Prawnicze, nr 4 (1975): 76-92.
  31. Oszkinis Bartłomiej, „Prokreacja heterologiczna a polskie prawo rodzinne – kilka uwag systemowych”, [w:] Zagadnienia prawa medycznego, red. Adam Górski, Emilia Sarnacka. Warszawa: Diffin, 2008.
  32. Oszkinis Bartłomiej, Macierzyństwo. Aspekty materialnoprawne, procesowe i kolizyjnoprawne. Warszawa: Wolters Kluwer, 2019.
  33. Pietrzak Helena, Prawo do ustalenia tożsamości w polskim porządku prawnym. Warszawa: Wydawnictwo ASPRA, 2014.
  34. Pietrzykowski Krzysztof, „Pokrewieństwo i powinowactwo”, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. Krzysztof Pietrzykowski. 561-757. Warszawa: C.H. Beck, 2020.
  35. Smyczyński Tadeusz, „Aksjologiczne i prawne podstawy dopuszczalności wspomaganej prokreacji ludzkiej”, [w:] Prawne, medyczne i psychologiczne aspekty wspomaganej prokreacji, red. Joanna Haberko, Małgorzata Łączkowska. 92-109. Poznań: Wydawnictwo UAM, 2005.
  36. Smyczyński Tadeusz, „Ustalenie ojcostwa dziecka małżeńskiego”, [w:] System Prawa Prywatnego. Prawo rodzinne i opiekuńcze, t. Xii, red. Tadeusz Smyczyński. 93-117. Warszawa: C. H. Beck, 2011.
  37. Smyczyński Tadeusz, Prawo rodzinne i opiekuńcze. Warszawa: C. H. Beck, 2009.
  38. Sokołowski Tomasz, „Prawo dziecka urodzonego w wyniku zastosowania technik wspomaganej prokreacji do poznania swojego pochodzenia” w Prawne, medyczne i psychologiczne aspekty wspomaganej prokreacji, red. Joanna Haberko i Małgorzata Łączkowska. 131-136. Poznań: Wydawnictwo UAM, 2005.
  39. Stecki Leopold, „Prawo dziecka do poznania swego pochodzenia genetycznego (dwugłos)” Państwo i Prawo, z. 10 (1990): 64-79.
  40. Sylwestrzak Anna, „Pokrewieństwo i powinowactwo”, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. Henryk Dolecki, Tomasz Sokołowski. 519-619. Warszawa: Wolters Kluwer, 2013.
  41. Szczucki Krzysztof, „Prawo dziecka poczętego metodą in vitro do poznania własnej tożsamości biologicznej”, [w:] Współczesne wyzwania bioetyczne, red. Leszek Bosek, Michał Królikowski. 175-184. Warszawa: C. H. Beck, 2010.
  42. Sztandera Filina, „Ochrona prawna zdolności do życia zarodka w ustawie o leczeniu niepłodności z uwzględnieniem dorobku konstytucyjnego” Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji, nr 6 (2016): 241-255.
  43. Walaszek Bronisław, Ustalenie ojcostwa małżeńskiego w polskim prawie rodzinnym, w polskim prawie międzynarodowym prywatnym i procesowym. Kraków: Nakładem Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1962.
  44. Walaszek Bronisław, Uznanie dziecka w polskim prawie rodzinnym. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958.
  45. Wójcik Joanna, Uznanie ojcostwa, Praca doktorska w maszynopisie. Warszawa: 2022.