Legal Mechanisms Influencing the Scalability (Measurability) of Nuclear Liability Risk for Operators within the Polish Legal Framework

Abstrakt

Ryzyko prawne odpowiedzialności za szkodę jądrową w działalności gospodarczej  jest bardzo drogim ryzykiem, które należy brać pod uwagę w tym przedsięwzięciu gospodarczym, chociaż prawdopodobieństwo jego zisczenia się jest bardzo niskie. Niewątpliwie jednak jest to istotny czynnik wpływający na decyzję o prowadzeniu tego typu działalności i znacząco oddziałujący na jej koszty, a ostatecznie również na cenę wytwarzanej energii elektrycznej. Odpowiedzialność za szkodę jądrową jest jednym z najdalej idących reżimów odpowiedzialności w polskim prawie. Cały kompleks obowiązkowych regulacji na poziomie ustawowym i konwencjonalnym wpływa na wyznaczenie granic ryzyka. Dodatkowo istnieją fakultatywne instrumenty prawne umożliwiające osobie eksploatującej jego dalsze ograniczanie. Celem artykułu jest analiza wybranych instytucji prawnych, które mają szczególnie pozytywny wpływ na wymierność ryzyka z punktu widzenia osoby eksploatujęcej. Na podstawie przedstawionych argumentów wykazano, jak wybrane mechanizmy specyficzne dla reżimu odpowiedzialności za szkodę jądrową oraz inne instrumenty fakultatywne mają pozytywny wpływ na możliwość określenia granic ryzyka dla osoby eksploatującej. Można postawić tezę, że w polskim porządku prawnym istnieją mechanizmy prawne umożliwiające skalowanie tego ryzyka – choć co do zasady przyjmuje się, że odpowiedzialność ta jest absolutna, to nie jest ona nieograniczona. Artykuł formułuje również postulaty de lege ferenda dotyczące poprawy (klaryfikacji) sytuacji prawnej osoby eksploatującej, w szczególności w zakresie regulacji dotyczącej dochodzenia roszczeń z tytułu szkody jądrowej.