logo czasopisma

Artykuły

online-first

Status administracji rządowej w sferze zarządzania kryzysowego

DOI:
https://doi.org/10.36128/48wmzt46
Przesłane
11 kwietnia 2025
Opublikowane
19-12-2025

Abstrakt

Administracji rządowej w sferze zarządzania kryzysowego powierzono bardzo ważną rolę, co stawia ją na czele organów administracji publicznej właściwych w tych sprawach oraz sprawia, że jest ważnym elementem nie tylko systemu zarządzania kryzysowego, ale również systemu bezpieczeństwa. Właściwie zorganizowany system zarządzania kryzysowego to odpowiednio ukształtowany status organów (centralnych i terenowych), które w zakresie powierzonych zadań posiadają kompetencje pozwalające na skuteczną walkę z zagrożeniami.

Status administracji rządowej w sferze zarządzania kryzysowego wyznacza nie tylko jej pozycja prawno-ustrojowa, ale też usytuowanie jej zarówno na szczeblu centralnym, jak i terenowym, co pozwala na kompleksową realizację zadań i reagowanie na zagrożenie. Terenowa administracja rządowa działa na obszarze województwa i tutaj właściwość jest przypisana wojewodzie, w gminie i powiecie zadania z zakresu zarządzania kryzysowego realizuje samorząd terytorialny.

 W artykule wykorzystano metodę dogmatyczno-prawną, która posłużyła do przeprowadzenia analizy przepisów prawnych regulujących kwestie zarządzania kryzysowego oraz wskazujących miejsce administracji rządowej w tej sferze. Dokonano również analizy literatury przedmiotu dotyczącej podejmowanego w artykule zagadnienia. W celu przywołania przykładów z innych państw, metodologia została uzupełniona elementami metody porównawczej.

Bibliografia

  1. Albahri, A. S., Yahya Layth Khaleel, Mustafa Abdulfattah Habeeb, Reem D. Ismael, Qabas A. Hameed, Muhammet Deveci, Raad Z. Homod, O. S. Albahri, A. H. Alamoodi, and Laith Alzubaidi. “A Systematic Review of Trustworthy Artificial Intelligence Applications in Natural Disasters”. Computers and Electrical Engineering 118 (2024): 109409. https://doi.org/10.1016/j.compeleceng.2024.109409.
    Pokaż w Google Scholar
  2. Ansell, Christopher, Eva Sørensen, and Jacob Torfing. “Public Administration and Politics Meet Turbulence: The Search for Robust Governance Responses”. Public Administration 101, No. 1 (March 2023): 3–22. https://doi.org/10.1111/padm.12874.
    Pokaż w Google Scholar
  3. Attard-Frost, Blair, Ana Brandusescu, and Kelly Lyons. “The Governance of Artificial Intelligence in Canada: Findings and Opportunities from a Review of 84 AI Governance Initiatives”. Government Information Quarterly 41, No. 2 (2024): 101929. https://doi.org/10.1016/j.giq.2024.101929.
    Pokaż w Google Scholar
  4. Błaś, Adam, Jan Boć, and Jan Jeżewski. Administracja Publiczna. Wrocław: Kolonia Limited, 2003.
    Pokaż w Google Scholar
  5. Carayannopoulos, George. “Whole of Government: The Solution to Managing Crises?” Australian Journal of Public Administration 76, No. 2 (2017): 251–65. https://doi.org/10.1111/1467-8500.12227.
    Pokaż w Google Scholar
  6. Christensen, Tom, Ole Andreas Danielsen, Per Lægreid, and Lise H. Rykkja. “Comparing Coordination Structures for Crisis Management in Six Countries”. Public Administration, No. 2 (2016): 316–332. https://doi.org/10.1111/padm.12186.
    Pokaż w Google Scholar
  7. Christensen, Tom, Per Lægreid, and Lise H. Rykkja. “The Co-Evolution of Reputation Management, Governance Capacity, Legitimacy and Accountability in Crisis Management”. In The Routledge Companion to Risk, Crisis and Emergency Management, eds. Robert P. Gephart, C. Chet Miller, and Karin Svedberg Helgesson, 177–191. New York: Routledge, 2018. https://doi.org/10.4324/9781315458175-15.
    Pokaż w Google Scholar
  8. Cieslak, Zbigniew, and Marek Wierzbowski. Prawo administracyjne. Warszawa: Wydawnictwa Prawnicze PWN, 1997.
    Pokaż w Google Scholar
  9. Czuryk, Małgorzata. “Activities of the Local Government During a State of Natural Disaster” Studia Iuridica Lublinensia, No. 4 (2021): 111–124 https://doi.org/10.17951/sil.2021.30.4.111-124.
    Pokaż w Google Scholar
  10. Czuryk, Małgorzata. “Dopuszczalne różnicowanie sytuacji pracowników ze względu na religię, wyznanie lub światopogląd” Studia z Prawa Wyznaniowego, No. 27 (2024): 151–163. doi: 10.31743/spw.17518.
    Pokaż w Google Scholar
  11. Czuryk, Małgorzata. ”Restrictions on the Exercising of Human and Civil Rights and Freedoms Due to Cybersecurity Issues” Studia Iuridica Lublinensia, No. 3 (2022): 31–43. https://doi.org/10.17951/sil.2022.31.3.31-43.
    Pokaż w Google Scholar
  12. Czuryk, Małgorzata. „Cybersecurity and Protection of Critical Infrastructure” Studia Iuridica Lublinensia, No. 5 (2023): 43–52. https://doi.org/10.17951/sil.2023.32.5.43-52.
    Pokaż w Google Scholar
  13. Czuryk, Małgorzata. „Status prawny samorządu terytorialnego w sferze zarządzania kryzysowego”. Cybersecurity and Law, No. 2 (2024): 174–186. https://doi.org/10.35467/cal/188567.
    Pokaż w Google Scholar
  14. Eid, Mahmoud, and Toby Fyfe. “Globalisation and Crisis Communication: Competencies for Decision-Making in the Government of Canada”. The Journal of International Communication 15, No. 2 (2009): 7–27. https://doi.org/10.1080/13216597.2009.9674748.
    Pokaż w Google Scholar
  15. Gaie, Christophe, Mirosław Karpiuk, and Andrea Spaziani. „Cybersecurity in France, Poland and Italy” Studia Iuridica Lublinensia, No. 1 (2025).
    Pokaż w Google Scholar
  16. Gaie, Christophe, Mirosław Karpiuk, and Nicola Strizzolo. „Cybersecurity of Public Sector Institutions” Prawo i Więź, No. 6 (2024): 347–362. https://doi.org/10.36128/PRIW.VI53.1129.
    Pokaż w Google Scholar
  17. Grabowski, Bogdan. „Cyfrowe zagrożenia – zarys problemu” Ius et Securitas, No. 1 (2024): 95–105.
    Pokaż w Google Scholar
  18. Izdebski, Hubert, and Michał Kulesza. Administracja publiczna: zagadnienia ogólne. Warszawa: Wydawnictwo Liber, 2004.
    Pokaż w Google Scholar
  19. Izdebski, Hubert. „Od administracji publicznej do public governance”, Zarządzanie Publiczne, No. 1 (2007): 7–20.
    Pokaż w Google Scholar
  20. Kaczmarek, Krzysztof, Mirosław Karpiuk, and Claudio Melchior. “A Holistic Approach to Cybersecurity and Data Protection in the Age of Artificial Intelligence and Big Data” Prawo i Więź, No. 3 (2024): 103–121. https://doi.org/10.36128/PRIW.VI50.907.
    Pokaż w Google Scholar
  21. Kaczmarek, Krzysztof, Mirosław Karpiuk, and Urszula Soler. “The Potential Use of Artificial Intelligence in Crisis Management”. Sicurezza, Terrorismo e Societa, No. 2 (2024): 141–151.
    Pokaż w Google Scholar
  22. Kaczmarek, Krzysztof. “Finland in the light of cyber threats in the context of Russia’s aggression against Ukraine” Cybersecurity and Law, No. 1 (2023): 204–214.
    Pokaż w Google Scholar
  23. Kaczmarek, Krzysztof. “Nordic countries in the face of digital threats” Cybersecurity and Law, No. 1 (2024): 151–161.
    Pokaż w Google Scholar
  24. Kaczmarek, Krzysztof. ”Wpływ zmian klimatycznych na bezpieczeństwo” Journal of Modern Science, No. 4 (2024): 410–430. https://doi.org/10.13166/jms/192195.
    Pokaż w Google Scholar
  25. Karpiuk, Mirosław. ”Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 lutego 2018 r. (II OSK 2524/17)” Studia Iuridica Lublinensia, No. 1 (2019): 185–194. 10.17951/sil.2019.28.1.185-194.
    Pokaż w Google Scholar
  26. Karpiuk, Mirosław. ”Recognising an Entity as an Operator of Essential Services and Providing Cybersecurity at the National Level” Prawo i Więź, No. 4 (2022): 166–179. https://doi.org/10.36128/priw.vi42.524.
    Pokaż w Google Scholar
  27. Knopek, Jacek, Ewa Maria Włodyka, ”Obraz partycypacji organizacji pozarządowych w tworzeniu polityk publicznych w województwie zachodniopomorskim”, Przegląd Zachodniopomorski, No. 1 (2020): 97–113. https://doi.org/10.18276/pz.2020.1-06 .
    Pokaż w Google Scholar
  28. Melo Zurita, Maria De Lourdes, Brian Cook, Louise Harms, and Alan March. “Towards New Disaster Governance: Subsidiarity as a Critical Tool”. Environmental Policy and Governance 25, No. 6 (2015): 386–398. https://doi.org/10.1002/eet.1681.
    Pokaż w Google Scholar
  29. Mroziński, Juliusz. “Autonomy of Law in the European Conception of the Legal State”. Rocznik Administracji Publicznej 10 (2024): 59–72. https://doi.org/10.4467/24497800RAP.24.004.20222.
    Pokaż w Google Scholar
  30. Najwyższa Izba Kontroli. Wykonywanie Przez Organy Administracji Publicznej Zadań w Zakresie Zarządzania Kryzysowego, Nr Ewid.: 146/2011/P/10/006/KAP, 2011.
    Pokaż w Google Scholar
  31. Nouri, Jafar, Manouchehr Omidvari, and S. M. Tehrani. “Risk Assessment and Crisis Management in Gas Stations”. International Journal of Environmental Research No. 1 (2010): 143–152.
    Pokaż w Google Scholar
  32. OECD Risk Management: Strategic Crisis Management. OECD Working Papers on Public Governance. Vol. 23. OECD Working Papers on Public Governance, 29 August 2013. https://doi.org/10.1787/5k41rbd1lzr7-en.
    Pokaż w Google Scholar
  33. Płonka-Bielenin, Katarzyna. ”Instytucja zarządzania kryzysowego w Polsce – założenia i rzeczywistość” Przegląd Prawa Publicznego, No. 7-8 (2017): 152–160.
    Pokaż w Google Scholar
  34. Rosenthal, Uri., and Alexander Kouzmin. “Crises and Crisis Management: Toward Comprehensive Government Decision Making”. Journal of Public Administration Research and Theory 7, No. 2 (1 April 1997): 277–304. https://doi.org/10.1093/oxfordjournals.jpart.a024349.
    Pokaż w Google Scholar
  35. Schomaker, Rahel M., and Michael W. Bauer. “What Drives Successful Administrative Performance during Crises? Lessons from Refugee Migration and the Covid‐19 Pandemic”. Public Administration Review 80, No. 5 (2020): 845–850. https://doi.org/10.1111/puar.13280.
    Pokaż w Google Scholar
  36. Shi, Peijun. “On the Role of Government in Integrated Disaster Risk Governance—Based on Practices in China”. International Journal of Disaster Risk Science 3, No. 3 (September 2012): 139–46. https://doi.org/10.1007/s13753-012-0014-2.
    Pokaż w Google Scholar
  37. Straub, Vincent J., Deborah Morgan, Jonathan Bright, and Helen Margetts. “Artificial Intelligence in Government: Concepts, Standards, and a Unified Framework”. Government Information Quarterly 40, No. 4 (2023): 101881. https://doi.org/10.1016/j.giq.2023.101881.
    Pokaż w Google Scholar
  38. Tanesab, Janiscus Pieter. “Institutional Effectiveness and Inclusions: Public Perceptions on Indonesia’s Disaster Management Authorities”. International Journal of Disaster Management 3, No. 2 (2020): 1–15. https://doi.org/10.24815/ijdm.v3i2.17621.
    Pokaż w Google Scholar
  39. Tkaczyk, Edyta. ”Bezpieczeństwo państwa w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Refleksje nad dobrem chronionym” Ius et Securitas, No. 1 (2024): 42–50.
    Pokaż w Google Scholar
  40. Velichko, Larisa, and Dmytro Kashchenko. “Specific Activities of Public Authority Bodies in Emergency and Crisis Situations”. Theory and Practice of Public Administration, No. 2 (27 November 2023): 7–21. https://doi.org/10.26565/1727-6667-2023-2-01.
    Pokaż w Google Scholar
  41. Wierzbowski, Marek, Jacek Jagielski, Jacek Lang, Artur Nowak-Far, Aleksandra Wiktorowska Dyl, Marcin, Piotr Przybysz Stankiewicz, Rafal Robert, Pawel Wajda, et al. Prawo administracyjne. Warszawa: Wolters Kluwer, 2015.
    Pokaż w Google Scholar
  42. Wiśniewski, Michał. “Analysis of the Integrity of District Crisis Management Plans in Poland”. International Journal of Disaster Risk Reduction, No. 67 (2022): 1–13. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2021.102650.
    Pokaż w Google Scholar
  43. Włodyka, Ewa Maria. “Implementation of E-Government and Artificial Intelligence in Polish Public Administration”, TalTech Journal of European Studies, 14, No. 2 (2024): 118–136. https://doi.org/10.2478/bjes-2024-0019.
    Pokaż w Google Scholar
  44. Włodyka, Ewa Maria. “Senior Policy in Polish Legislation on the Example of Local Government Seniors Councils (Taking into Account the Amendment of 2023)”, Orbeliani Law Review 3, No. 1 (2025): 19–35. https://doi.org/10.52340/olr.2024.03.01.02 .
    Pokaż w Google Scholar
  45. Wojciechowski, Tomasz. „Cyberbezpieczeństwo i dezinformacja we współczesnym świecie: strategie ochrony i zarządzania kryzysowego” Ius et Securitas, No. 1 (2024): 83–94.
    Pokaż w Google Scholar
  46. Wong, Catherine Mei Ling, and Olivia Jensen. “The Paradox of Trust: Perceived Risk and Public Compliance during the COVID-19 Pandemic in Singapore”. Journal of Risk Research 23, No. 7–8 (2020): 1021–1030. https://doi.org/10.1080/13669877.2020.1756386.
    Pokaż w Google Scholar
  47. Zimmermann, Jan. Prawo Administracyjne. Wydanie 9. Seria Akademicka. Warszawa: Wolters Kluwer, 2020.
    Pokaż w Google Scholar

Downloads

Download data is not yet available.