logo czasopisma

Artykuły

Tom 57 Nr 4 (2025): Prawo i Więź nr 4 (57) 2025

Powrót do prawa powielaczowego? Rzecz o wytycznych Ministra Zdrowia z 30 sierpnia 2024 roku

DOI:
https://doi.org/10.36128/PRIW.VI57.1416
Przesłane
3 lipca 2025
Opublikowane
06-10-2025

Abstrakt

Abstract
According to the 1997 Constitution of the Republic of Poland, legal norms may be established either through an act of universally binding law (which may address anyone) or through an act of internally binding law (which may address only entities organizationally subordinate to the issuing authority). Guidelines cannot contain norms of universally binding law. The detailed regulation of the sources of law in the 1997 Constitution was intended to prevent a return to the situation from the communist era (PRL), when various state bodies, through various informal instruments, effectively created universally binding laws, often modifying statutes – a phenomenon referred to as „mimeograph law”. The guidelines issued by the Minister of Health on 30 August 2024 concerning abortion exhibit many features characteristic of mimeograph law: a lack of legal basis and promulgation; the modification and denial of statutory provisions; and a descriptive formulation (rather than the form of legal provisions). This obscures the normative novelty introduced by the Minister’s guidelines of 30 August 2024.

Bibliografia

  1. Bałaban Andrzej, „Akty normatywne wewnętrznie obowiązujące”, [w:] Konstytucyjny system źródeł prawa w praktyce, red. Andrzej Szmyt. 95-107. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2005.
    Pokaż w Google Scholar
  2. Barczak-Oplustil Agnieszka, Opinia dotycząca zgodności skierowanych do Komisji Nadzwyczajnej ds. aborcji projektów ustaw zmieniających zasady przerywania ciąży i zakres karalności za to przerwanie (druki sejmowe: nr 176, nr 177, nr 223 i nr 224) z Konstytucją z 1997 r. Warszawa, 2024. https://orka.sejm.gov.pl/IEKSBAS.nsf/0/DBF96A6EC0C40E4AC1258C4E001B7D6B/%24File/i977-24_AB-O.pdf.
    Pokaż w Google Scholar
  3. Bień-Kacała Agnieszka, Źródła prawa wewnętrznego w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2013.
    Pokaż w Google Scholar
  4. Chauvin Tatiana, Tomasz Stawecki, Piotr Winczorek, Wstęp do prawoznawstwa. Warszawa: C. H. Beck, 2021.
    Pokaż w Google Scholar
  5. Czarnecka Agata, „Zasada podwójnego skutku w sporze o aborcję” Prawo i Więź, nr 4 (2022): 109-19. https://doi.org/10.36128/priw.vi38.363.
    Pokaż w Google Scholar
  6. Działocha Kazimierz, „Konstytucyjna koncepcja tworzenia prawa w PRL”, [w:] Konstytucyjny model tworzenia prawa w PRL, red. Kazimierz Działocha. 29-51. Wrocław: Wydawnictwa Uniwersytetu Wrocławskiego, 1981.
    Pokaż w Google Scholar
  7. Działocha Kazimierz, „Pojęcie aktu normatywnego w ustawie o Trybunale Konstytucyjnym”. Studia Prawnicze, nr 2-3 (1989): 41-59.
    Pokaż w Google Scholar
  8. Gaciong Zbigniew et al., „Zalecenia Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego – 2023” Nadciśnienie Tętnicze w Praktyce, nr 9 (2023): 1-52.
    Pokaż w Google Scholar
  9. Gęsiak Katarzyna, Analiza „Wytycznych w sprawie obowiązujących przepisów prawnych dotyczących dostępu do procedury przerwania ciąży”. Warszawa: Wydawnictwo Ordo Iuris, 2024. https://ordoiuris.pl/sites/default/files/inline-files/Analiza_prawna_wytycznych_MZ_ws_przerywania_cia%CC%A8z%CC%87y.pdf.
    Pokaż w Google Scholar
  10. Gruszecka Dagmara, Grzegorz Łabuda, Jacek Giezek, Konrad Lipiński, Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer, 2021.
    Pokaż w Google Scholar
  11. Jabłońska-Bonca Jolanta, „’Prawo powielaczowe’ w systemie prawa”, [w:] Problemy prawodawstwa w nowej Konstytucji PRL, red. Aleksander Patrzałek. 227-241. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1988.
    Pokaż w Google Scholar
  12. Jabłońska-Bonca Jolanta, „Prawo powielaczowe”. Studium z teorii państwa i prawa. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 1987.
    Pokaż w Google Scholar
  13. Janiszewska Beata, „Komentarz do art. 9”, [w:] Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Komentarz, red. Leszek Bosek. Warszawa: C.H. Beck, 2025.
    Pokaż w Google Scholar
  14. Mancia Giuseppe et al., „2023 ESC/ESH Guidelines for the management of arterial hypertension” European Heart Journal, nr 44 (2023): 2525-2639.
    Pokaż w Google Scholar
  15. Olszówka Marcin, „Prawna ochrona życia – przyrodzone prawo człowieka (każdego), czy prawo podstawowe osób (wybranych)? Analiza orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego” Zagadnienia Sądownictwa Konstytucyjnego, nr 2 (2023): 99-121.
    Pokaż w Google Scholar
  16. Olszówka Marcin, Bartosz Zalewski, „Konstytucyjny standard ochrony życia dziecka poczętego”, [w:] Ochrona życia ludzkiego na prenatalnym etapie rozwoju. Aspekty społeczne, medyczne i prawne, red. Jerzy Kwaśniewski, Marcin Olszówka. 369-398. Warszawa: Wydawnictwo Ordo Iuris, 2024. https://encyklopediaprolife.pl.
    Pokaż w Google Scholar
  17. Olszówka Marcin, Wpływ Konstytucji RP z 1997 r. na system źródeł prawa wyznaniowego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Uczelni Łazarskiego, 2016.
    Pokaż w Google Scholar
  18. Olszówka Marcin. „Konstytucyjny paradygmat aktu prawa wewnętrznego” Ius Novum, nr 2 (2013): 93-120.
    Pokaż w Google Scholar
  19. Pawlikowski Jakub, „Prawo do sprzeciwu sumienia w ramach legalnej opieki medycznej. Rezolucja nr 1763 Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z dnia 7 października 2010 r.” Studia z Prawa Wyznaniowego, t. XIV (2011): 313-338.
    Pokaż w Google Scholar
  20. Płowiec Witold, Koncepcja aktu prawa wewnętrznego w Konstytucji RP. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006.
    Pokaż w Google Scholar
  21. Roszkiewicz Janusz, Wolność sumienia osób prawnych. Tożsamość ideowa jako dobro osobiste i konstytucyjne prawo podmiotowe. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2022.
    Pokaż w Google Scholar
  22. Sarnecki Paweł, „Opinia w sprawie zgodności z Konstytucją projektu ustawy o świadomym rodzicielstwie” Przegląd Sejmowy, nr 6 (2004): 150-152.
    Pokaż w Google Scholar
  23. Sokolewicz Wojciech, „Komentarz do art. 112”, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. I, red. Leszek Garlicki. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1999.
    Pokaż w Google Scholar
  24. Sokolewicz Wojciech, Marek Zubik, „Komentarz do art. 7”, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. I, red. Leszek Garlicki, Marek Zubik. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2016.
    Pokaż w Google Scholar
  25. Wiak Krzysztof, „Projekty ustaw dotyczących legalizacji przerywania ciąży w Sejmie X kadencji” Prawo i Więź, nr 2 (2024): 79-107. https://doi.org/10.36128/PRIW.VI49.910.
    Pokaż w Google Scholar
  26. Wiącek Marcin, „Komentarz do art. 87”, [w:] Konstytucja RP, t. II, Komentarz do art. 87–243, red. Marek Safjan, Leszek Bosek. Warszawa: C.H. Beck, 2016.
    Pokaż w Google Scholar
  27. Włodyka Stanisław, Wiążąca wykładnia sądowa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1971.
    Pokaż w Google Scholar
  28. Wronkowska Sławomira, „O źródłach prawa i aktach normatywnych raz jeszcze”, [w:] Prawo prywatne czasu przemian. Księga pamiątkowa dedykowana Stanisławowi Sołtysińskiemu, red. Aurelia Nowicka. 114-140. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2005.
    Pokaż w Google Scholar
  29. Wronkowska Sławomira, Maciej Zieliński, Komentarz do Zasad techniki prawodawczej. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2021.
    Pokaż w Google Scholar
  30. Wróblewski Bartłomiej, „Normatywność przepisów prawnych w demokratycznym państwie Prawnym” Prawo i Więź, nr 2 (2025): 63-91. https://doi.org/10.36128/PRIW.VI55.1303.
    Pokaż w Google Scholar
  31. Zieliński Maciej, Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki. Warszawa: Lexis Nexis, 2002.
    Pokaż w Google Scholar
  32. Ziembiński Zygmunt, „Tworzenie a stanowienie i stosowanie prawa” Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, nr 4 (1993): 43-50.
    Pokaż w Google Scholar
  33. Ziembiński Zygmunt. „’Akt normatywny’ czy ‘akt prawotwórczy’” Państwo i Prawo, nr 11-12 (1993): 96-97.
    Pokaż w Google Scholar
  34. Zoll Andrzej, „Ogólne zasady odpowiedzialności karnej w projekcie kodeksu karnego” Państwo i Prawo, nr 10 (1990): 35.
    Pokaż w Google Scholar
  35. Zoll Andrzej, „Opinia prawna w sprawie oceny konstrukcji i skutków prawnych projektu zmiany art. 30 i 38 Konstytucji RP” Przed pierwszym czytaniem, nr 3 (2007): 102-105.
    Pokaż w Google Scholar

Downloads

Download data is not yet available.