Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Prawo i Więź

Artykuły

Nr 2 (40) (2022)

Wybrane postanowienia Konstytucji kwietniowej w ideologii Obozu Zjednoczenia Narodowego

DOI
https://doi.org/10.36128/priw.vi40.301
Przesłane
23 maja 2021
Opublikowane
25.07.2022

Abstrakt

Po śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego obóz sanacji uległ rozłamowi. Rozwiązany wcześniej BBWR został zastąpiony przez powstały na początku 1937 r. Obóz Zjednoczenia Narodowego. Jego głównym celem była konsolidacja (zjednoczenie) narodu wokół hasła ,,obrony Polski.” Miał on także stanowić zaplecze ideologiczno-polityczne dla marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza. W ideologii OZN zasadniczą funkcję miały pełnić postanowienia konstytucji kwietniowej. Ich funkcja została wyeksponowana w deklaracji ideowo-politycznej Obozu. Miały być one podstawą ładu i porządku w państwie. Szczególnie podkreślano znaczenie tych artykułów, które umożliwiały realizację idei konsolidacji. OZN eksponował więc rolę państwa, narodu, prezydenta, armii czy dobra powszechnego. Jednak nie zawsze rzeczywistość polityczna dawała się wdrożyć w sztywne ramy prawne. Ostateczna realizacja postanowień konstytucji kwietniowej została raz na zawsze przerwana przez wybuch drugiej wojny światowej.

Bibliografia

  1. Bała Paweł, „Na Nim spoczywa odpowiedzialność wobec Boga i historii za losy Państwa. Ustawa konstytucyjna RP z 1935 roku w perspektywie decyzjonistycznej” Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem, nr 3 (2012): 49-74. https://wuwr.pl/sfzh/issue/view/63.
  2. Bardach Juliusz, Bogusław Leśnodorski, Michał Pietrzak, Historia ustroju i prawa polskiego. Warszawa: Lexis Nexis, 2009.
  3. Bończak Jędrzej, „Akt ogłoszenia »Deklaracji ideowo-politycznej« Obozu Zjednoczenia Narodowego w świetle wybranych tytułów prasy narodowej i konserwatywnej” Vade Nobiscum, t. XX (2019): 213-227.
  4. Cat-Mackiewicz Stanisław, „Brawo! Brawo! Chodzi o wykonanie” Słowo, nr 52 (1937).
  5. Cat-Mackiewicz Stanisław, Historia Polski od 11 listopada 1918 do 17 września 1939. Londyn: Puls Publications, 1992.
  6. „Deklaracja ideowo-polityczna Obozu Zjednoczenia Narodowego z dnia 21 lutego 1937” Obóz Zjednoczenia Narodowego – Oddział Propagandy, nr 28/38 (1938): 1-15.
  7. Garlicki Andrzej, Józef Piłsudski 1867-1935. Warszawa: Czytelnik, 1988.
  8. Horoch Emil, „Grupa kierownicza Obozu Zjednoczenia Narodowego na Lubelszczyźnie” Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin-Polonia, nr 54/55 (1999/2000): 433-437. https://bazhum.muzhp.pl/czasopismo/271/?idvol=1306.
  9. Izdebski Hubert, Doktryny polityczno-prawne: fundamenty współczesnych państw. Warszawa: Wolters Kluwer, 2017.
  10. Kornat Marek, „Europa międzywojenna wobec rządów Józefa Piłsudskiego. Interpretacje samoograniczającej się dyktatury (1926–1935)” Acta Universitatis Wratislaviensis. Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem, nr 32 (2010): 307-350. https://www.repozytorium.uni.wroc.pl/dlibra publication/117648/edition/108361/content.
  11. Kozub-Ciembroniewicz Wiesław, Doktryna i system władzy Włoch faszystowskich na tle porównawczym. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016.
  12. Majchrowski Jacek, Silni – zwarci – gotowi. Myśl polityczna Obozu Zjednoczenia Narodowego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985.
  13. Marcinkiewicz Marta, „O konstytucji kwietniowej raz jeszcze” Pamięć i Sprawiedliwość, 31 (2018): 296-355.
  14. https://bazhum.pl/bib/article/620905/.
  15. Mierzwa Adam, Pułkownik Adam Koc: biografia polityczna. Kraków: Historia Iagiellonica, 2006.
  16. Mink Georg, „Represje sanacyjnego reżimu” Rzeczpospolita, 22 października 2017.
  17. https://www.rp.pl/Historia/310199916-George-Mink-represje-sanacyjnego-rezimu.html.
  18. Mirowicz Ryszard, Edward Rydz-Śmigły: działalność wojskowa i polityczna. Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, 1988.
  19. Nowakowski Jerzy, Walery Sławek (1879-1939). Zarys biografii politycznej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych 1988.
  20. Pietrzak Michał, O ustroju prawie i polityce II Rzeczypospolitej. Pisma wybrane, red. Paweł Borecki, Czesław Janik. Warszawa: Wolters Kluwer, 2018.
  21. Rudnicki Szymon, Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2015.
  22. Starzyński Stefan, Myśl państwowa w życiu gospodarczym. Warszawa, 1928.
  23. „W służbie dla dobra zbiorowego — pozostaniemy. Mowa płk. Sławka do posłów i senatorów BBWR wygłoszona 6 VII 1935” Gospodarz Polski, nr 28 (1935): 1-16.
  24. Wynot Edward, Polish Politics in Transition. The Camp of National Unity and the Struggle for Power 1935-1939. Athens, University of Georgia Press, 1974.
  25. „Z ruchu organizacyjnego OZN” Wieś Polska: tygodnik Obozu Zjednoczenia Narodowego, nr 4 (1938): 1-16.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.