logo czasopisma

Artykuły

Nr 4 (42) (2022)

Spółdzielnie w sektorze rolno-spożywczym jako beneficjenci pomocy udzielnej w ramach formuły de minimis oraz de minimis w rolnictwie – aspekty prawne i ekonomiczne

DOI:
https://doi.org/10.36128/priw.vi42.509
Przesłane
23 sierpnia 2022
Opublikowane
19-01-2023 — zaktualizowane 25-01-2023
Wersje

Abstrakt

Celem artykułu było po pierwsze, próba ustalenia czy i z jakiej pomocy w ramach formuły de minimis w rolnictwie oraz de minimis korzystają spółdzielnie w branży rolno-spożywczej i czy zasady jej przyznawania są korzystne dla tychże podmiotów. Drugim celem była szczegółowa ocena udzielanej pomocy de minimis w wybranej branży, tj. w spółdzielniach mleczarskich, dokonana na podstawie analizy danych zawartych w bazie SUDOP (System Udostępniania Danych o Pomocy Publicznej). Pomoc przyznawana w ramach formuły de minimis związana jest z członkostwem Polski w Unii Europejskiej i stanowi szczególną kategorię wsparcia udzielanego przez państwo. Występuje nie tylko w rolnictwie, ale i w innych sektorach gospodarki. W pierwszej kolejności zaprezentowana została ogólna charakterystyka pomocy de minimis oraz de minimis w rolnictwie. Następnie wskazane zostały szczegółowe przykłady omawianej pomocy w różnych aktach prawnych dedykowane do wszystkich przedsiębiorców, w tym spółdzielni. Następnie artykuł koncentrował się na wsparciu w ramach formuły de minimis, które jest adresowane tylko do spółdzielni rolników lub spółdzielni socjalnych. W dalszej kolejności zaprezentowane zostało zagadnienie pomocy de minimis w praktyce dla spółdzielni mleczarskich.

W podsumowaniu stwierdzono m.in., że spółdzielnie działające w branży rolno-spożywczej korzystają z różnego rodzaju pomocy de minimis oraz pomocy de minimis w rolnictwie. Dla niektórych z nich, szczególnie tych mniejszych, jest to dodatkowe i istotne źródło wsparcia finansowego. Ustawodawca coraz częściej bierze pod uwagę znaczenie społeczno-gospodarcze podmiotów spółdzielczych. Przykładem jest chociażby wprowadzenie pomocy de minimis oraz de minimis w rolnictwie adresowanej tylko, np. do spółdzielni socjalnych czy spółdzielni rolników. Takie działania należy ocenić pozytywnie i wpisują się ono w przesłania Unii Europejskiej o stworzenie odpowiednich warunków do propagowania modelu spółdzielczego, w tym wsparcia finansowego.

Większość z obecnie funkcjonujących spółdzielni mleczarskich (87) otrzymała pomoc de minimis w latach 2004–2021 na łączną kwotę 6,96 mln euro. Częstość, wartość pomocy oraz  średnia wartość działania pomocowego udzielona spółdzielniom mleczarskim wrosła. Pomoc de minimis charakteryzowała się znacznym zróżnicowaniem zarówno w układzie czasowym, podmiotowym, przedmiotowym i przestrzennym oraz bardzo dużym stopniem koncentracji w układzie terytorialnym, podmiotowym i przedmiotowym.

Bibliografia

  1. Adamski Marcin, Jadwiga Drożdż, Robert Mroczek, Marek Zielińsk, Wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych i przetwórstwie spożywczym – wybrane zagadnienia. Warszawa: IERiGŻ-PIB, 2021.
    Pokaż w Google Scholar
  2. ARiMR, Nieoprocentowane pożyczki dla producentów świń z obszarów ASF na spłatę zobowiązań cywilnoprawnych wznowione. https://www.gov.pl/web/arimr/nieoprocentowane-pozyczki-dla-producentow-swin-z-obszarow-asf-na-splate-zobowiazan-cywilnoprawnych-wznowione.
    Pokaż w Google Scholar
  3. Bartniczak Bartosz, „De minimis aid in Poland in the years 2008-2015–is this aid sustainable or not?” Economic and Environmental Studies, 18.1 (2018): 47-64.
    Pokaż w Google Scholar
  4. De Cecco Francesco, State aid and the European economic constitution. Oxford: Bloomsbury Publishing, 2013.
    Pokaż w Google Scholar
  5. Dofinansowanie do wapnowania także dla gospodarstw powyżej 75 ha.
    Pokaż w Google Scholar
  6. https://www.wrp.pl/dofinansowanie-do-wapnowania-takze-dla-gospodarstw--powyzej-75-ha/.
    Pokaż w Google Scholar
  7. Etel Leonard, „Korzystanie z pomocy publicznej w spłacie zobowiązań podatkowych Państwo i Prawo, 3 (2011): 35-42.
    Pokaż w Google Scholar
  8. European Union Law of Competition, red. David Bailey, Laura Elizabeth John. Oxford: OUP-Oxford University Press, 2018.
    Pokaż w Google Scholar
  9. Eurostat, Key figures on the European food chain: 2021 edition. Luxembourg: Publications Office of the European Union, 2021.
    Pokaż w Google Scholar
  10. Eurostat. https://ec.europa.eu/eurostat/data/database.KZSM ZR. https://mleczarstwopolskie.pl/.
    Pokaż w Google Scholar
  11. Marquardt Piotr, Pomoc publiczna dla małych i średnich przedsiębiorców. Warszawa: Lexis Nexis, 2007.
    Pokaż w Google Scholar
  12. NFOŚ, Usuwanie folii rolniczych i innych odpadów pochodzących z działalności rolniczej w kontekście przepisów pomocy publicznej. https://www.gov.pl/web/nfosigw/usuwanie-folii-rolniczych-i-innych-odpadow-pochodzacych-z-dzialalnosci-rolniczej-2021.
    Pokaż w Google Scholar
  13. Pomoc publiczna dla przedsiębiorców. Wybrane zagadnienia. Perspektywa podmiotu udzielającego pomocy i jej beneficjenta w Polsce, red. A. Adam Ambroziak, Katarzyna Pamuła-Wróbel, Robert Zenc. Warszawa: Wolters Kluwer, 2020.
    Pokaż w Google Scholar
  14. Popardowski Paweł, Reguły konkurencji w rolnictwie w prawodawstwie Uni Europejskiej. Warszawa: Wydawnictwo INP PAN, 2019.
    Pokaż w Google Scholar
  15. Postuła Igor, Aleksander Werner. Pomoc publiczna. Warszawa: PWN, 2006.
    Pokaż w Google Scholar
  16. Quigley Conor, European State Aid Law and Policy. Oxford: Bloomsbury Publishing, 2015.
    Pokaż w Google Scholar
  17. Rynek mleka. Stan i perspektywy, nr 61, red. Piotr Szajner, Warszawa: IERiGŻ-PIB, 2021.
    Pokaż w Google Scholar
  18. Suchoń Aneta, „Nowa ustawa o spółdzielniach rolników–wybrane zagadnienia” Studia Prawnicze KUL, 3 (2020): 261-290.
    Pokaż w Google Scholar
  19. Suchoń Aneta, „Nowe zasady pomocy de minimis w rolnictwie-aspekty prawne i ekonomiczne” Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 107 (2014): 19-34.
    Pokaż w Google Scholar
  20. Suchoń Aneta, „Pomoc de minimis w rolnictwie jako instrument wsparcia producentów rolnych – wybrane aspekty prawne”, [w:] Z zagadnień systemu prawa. Księga Jubileuszowa Profesora Pawła Czechowskiego, red. Adam Niewiadomski, Konrad Marciniuk, Przemysław Litwiniuk 795-812. Warszawa: PWE, 2021.
    Pokaż w Google Scholar
  21. Suchoń Aneta, „Pomoc de minimis w rolnictwie” Przegląd Prawa Rolnego, 1 (2011): 173-198.
    Pokaż w Google Scholar
  22. Suchoń Aneta, „Spółdzielnie socjalne prowadzące działalność rolniczą–wybrane problemy prawne” Studia Iuridica Agraria, 12 (2014): 149-165.
    Pokaż w Google Scholar
  23. Suchoń Aneta, Maria Zuba-Ciszewska, „Functioning of Cooperatives within the Context of the Tasks of Communes (Especially Rural) – Selected Economic and Law Issues” Lex localis. Journal of Local Self-Government, 18 (2020): 901-925.
    Pokaż w Google Scholar
  24. https://doi.org/10.4335/18.3.901-925(2020).
    Pokaż w Google Scholar
  25. Suchoń Aneta, Prawna koncepcja spółdzielni rolniczych. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2016.
    Pokaż w Google Scholar
  26. Szczepaniak Iwona, Mirosława Tereszczuk, „Confronting the Polish Dairy Industry with the International Competition in the EU Food Market” Review of Socio-Economic Perspectives 2 (2017): 31-51.
    Pokaż w Google Scholar
  27. https://doi.org/10.19275/RSEP016.
    Pokaż w Google Scholar
  28. Szczubełek Grzegorz, „Competitiveness of the Polish Dairy Industry i the EU Market” Olsztyn Economic Journal, 14 (2019): 383-395.
    Pokaż w Google Scholar
  29. doi:10.31648/oej.4933.
    Pokaż w Google Scholar
  30. UOKiK, Pomoc de minimis w Polsce udzielona przedsiębiorcom w 2020 roku. Warszawa: UOKiK, 2021.
    Pokaż w Google Scholar
  31. UOKiK, SUDOP. https://sudop.uokik.gov.pl.
    Pokaż w Google Scholar
  32. Wodzień-Nowak Agata, Dopłaty do wapnowania gleb 2022. Do kiedy można składać wnioski i ile hektarów obejmuje dopłata?. https://strefaagro.pl/doplaty-do-wapnowania-gleb-2022-do-kiedy-mozna-skladac-wnioski-i--ile-hektarow-obejmuje-doplata/ar/c8-15938205.
    Pokaż w Google Scholar
  33. Wróbel Andrzej, Krystyna Kowalik-Bańczyk, Monika Szwarc-Kuczer, Traktat o funkcjonowaniu UE. Komentarz, t. II. Warszawa: Wolters Kluwer, 2012.
    Pokaż w Google Scholar
  34. Zuba-Ciszewska Maria, „Rola spółdzielni w zapewnieniu dostępności żywności w Polsce – na przykładzie produktów mleczarskich” Wieś i Rolnictwo, 1 (2020): 93-119. doi: 10.7366/wir012020/05.
    Pokaż w Google Scholar

Downloads

Download data is not yet available.