Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Prawo i Więź

Artykuły

Nr 4 (47) (2023)

Reformy prawa wyborczego do austriackiej Rady Państwa przełomu XIX i XX wieku w wystąpieniach Leona hr. Pinińskiego publikowanych na łamach „Gazety Narodowej”

DOI
https://doi.org/10.36128/PRIW.VI47.816
Przesłane
30 listopada 2023
Opublikowane
14.02.2024

Abstrakt

Leon hr. Piniński był profesorem i wykładowcą prawa rzymskiego najpierw w Uniwersytecie Lwowskim, a od 1918 r. Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W kręgu jego zainteresowań były także sztuka, literatura, muzyka, a przede wszystkim polityka. Rozwinął niezwykle aktywną działalność kulturalną, społeczną i polityczną. Był posłem do austriackiej Rady Państwa i Galicyjskiego Sejmu Krajowego, namiestnikiem Galicji, zasiadał w austriackim odpowiedniku Trybunału Konstytucyjnego. Pełnienie przez niego funkcji publicznych wiązało się z wygłaszaniem  licznych przemówień. Wiele z nich powstało w związku z działalnością polityczną. W artykule chciałabym przybliżyć pokrótce jego przemówienia dotyczące reformy prawa wyborczego do austriackiej Rady Państwa. Na przełomie XIX i XX wieku z wielką uwagą śledzono wprowadzane zmiany  na tym polu. Okresy kampanii wyborczych do galicyjskiego Sejmu Krajowego i austriackiej Rady Państwa zawsze bowiem skupiały na sobie dużą uwagę i stawały się polem bitwy dla politycznych przeciwników.

Bibliografia

  1. Balzer Oswald, Historya ustroju Austryi w zarysie. Lwów 1908.
  2. Bułachtin Maksym A., „Konserwatyści polscy a reforma ustawodawstwa wyborczego Galicji na początku XX wieku” Zeszyty Prawnicze, nr 1 (2007): 102-112.
  3. Buszko Józef, „Stanowisko burżuazyjnego obszarnictwa polskiego i burżuazji wobec reformy wyborczej w latach 1905-1907” Przegląd Historyczny, nr 3 (1955): 380-419.
  4. Buszko Józef, Sejmowa reforma wyborcza w Galicji 1905-1914. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1956.
  5. Dziadzio Andrzej, Monarchia konstytucyjna w Austrii (1867-1914): władza-obywatel-prawo. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2001.
  6. Dziadzio Andrzej, „Władza na pograniczach monarchii habsburskiej doby konstytucyjnej wobec niechrześcijańskich mniejszości narodowych”, [w:] Pogranicza w historii prawa i myśli polityczno-prawnej, red. Dariusz Szpoper, Przemysław Dąbrowski. Gdańsk-Olsztyn: Wydawnictwo Gdańskiej Szkoły Wyższej, 2017.
  7. Dziadzio Andrzej, „Polski wątek w austriackiej koncepcji Trybunału Konstytucyjnego” Palestra Świętokrzyska, 13-14 (2010): 19-22.
  8. Głuszko Mariusz, Walka konserwatystów krakowskich z demokratami na łamach ich organów prasowych w okresie 1867-1895. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2007.
  9. Górski Artur, Podolacy. Obóz polityczny i jego liderzy. Warszawa: Wydawnictwo DIG, 2013.
  10. Grodziski Stanisław, Sejm Krajowy Galicyjski 1861-1914. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1993.
  11. „Izba Panów a powszechne prawo głosowania” Gazeta Narodowa, nr 277 (1905).
  12. „Izba Panów” Gazeta Narodowa, nr 288 (1906).
  13. Jońca Maciej, „Szekspirolog. Przyczynek do biografii Leona Pinińskiego”, [w:] Prawo i literatura. Parerga, red. Joanna Kamień, Jerzy Zajadło, Kamil Zeidler. 171-182. Gdańsk: Wydawnictwo UG, 2019.
  14. Litwin-Lewandowska Dorota, „Elity polityczne Galicji w opinii ‘Przeglądu Narodowego’ w latach 1908-1914” Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio K. Politologia, 11 (2004): 211-223.
  15. Łazuga Waldemar, „Rządy polskie” w Austrii. Gabinet Kazimierza hr. Badeniego 1895-1897. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 1991.
  16. Łazuga Waldemar, Kalkulować… Polacy na szczytach c.k.monarchii. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo, 2013.
  17. Łazuga Waldemar, Uwikłani w przeszłość. Poznań: Zysk i S-ka, 2023.
  18. Małecki Marian, Wydział krajowy sejmu galicyjskiego. Geneza, struktura i zakres kompetencji, następstwo prawne. Kraków: Księgarnia Akademicka 2014.
  19. Nancka Grzegorz, „Leon hr. Piniński o action negatora w prawie rzymskim” Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Prawo, 107 (2019): 103-118.
  20. Nowicki Adam, Historia Austrii konstytucyjnej (1960-1907), t. I. Wiedeń: Biblioteka popularna, 1912.
  21. Piniński Piotr, Dziedzic Sobieskich. Bohater ostatniej wojny o niepodległość Szkocji. Poznań: Zysk i S-ka, 2013.
  22. Piniński Piotr, Ostatni sekret Stuartów. Dzieci Karoliny księżnej Albany. Warszawa: DiG, 2001.
  23. Pogranicza w historii prawa i myśli polityczno-prawnej, red. Dariusz Szpoper, Przemysław Dąbrowski, Gdańsk-Olsztyn: Wydawnictwo Gdańskiej Szkoły Wyższej, 2017.
  24. „Poseł Piniński o powszechnem głosowaniu. Lwów dn. 26 sierpnia” Gazeta Narodowa, nr 196 (1993).
  25. „Projekt reformy wyborczej Koła Polskiego” Kurjer Lwowski (dodatek), nr 322 (1894).
  26. „Przemówienie JE Leona hr. Pinińskiego wygłoszone na posiedzeniu Izby panów d. 21 grudnia 1906 w dyskusji nad reformą wyborczą (Dokończenie)” Gazeta Narodowa, nr 7 (1907).
  27. „Przemówienie JE Leona hr. Pinińskiego wygłoszone na posiedzeniu Izby panów d. 21 grudnia 1906 w dyskusji nad reformą wyborczą (Dokończenie)” Gazeta Narodowa, nr 8 (1907).
  28. Redzik Adam, Stanisław Starzyński (1853-1935) a rozwój polskiej nauki prawa konstytucyjnego. Warszawa-Kraków: Wydawnictwo Wysoki Zamek, 2012.
  29. Reforma wyborcza dla Rady Państwa, Przemyśl: Wydawnictwo „Echa Przemyskiego” nr 1, 1907.
  30. Semczyszyn Magdalena, „Polsko-ukraińska rywalizacja podczas wyborów do Sejmu Krajowego w Galicji Wschodniej w latach 1867-1901” Litopys. Studia i materiały Ukraińskiego Towarzystwa Historycznego w Polsce, nr 1 (2014): 3.
  31. Semczyszyn Magdalena, „Specyfika kampanii wyborczych do Sejmu Krajowego i Rady Państwa w Galicji Wschodniej w latach 1867-1901”, [w:] Między polityką, historią a pamięcią historyczną. Studia z dziejów Polski okresu porozbiorowego, red. Waldemar Łazuga, Sebastian Paczos. Poznań: Instytut Historii UAM, 2015.
  32. Szymański Łukasz, „Konserwatyści wschodniogalicyjscy wobec zmian prawa wyborczego do austriackiej Rady Państwa (1893-1906)” Acta Iuridica Resoviensia, nr 4 (2022): 279-291.
  33. „Telegramy ’Kurjera Lwowskiego’” Kurjer Lwowski, nr 337 (1894).
  34. Wereszycki Henryk, Historia Austrii. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo, 1986.
  35. Wiaderna-Kuśnierz Renata, „Z zamiłowania historyk sztuki’ Poglądy Profesora Leona hr. Pinińskiego na miejsce sztuki w społeczeństwie i jego wkład w powiększenie zbiorów Zamku Królewskiego na Wawelu i Lwowskiej Galerii Obrazów. Zarys problematyki”, [w:] Ukraińcy i ich sąsiedzi na przestrzeni wieków: polityka, gospodarka, religia, kultura i życie codzienne, red. Roman Drozd, Bogdan Halczak, t. II. Słupsk-Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pomorskiej, 2021.
  36. Wiaderna-Kuśnierz Renata, „Političko-društvena aktivnost profesora rimskog prava Univerziteta Jana Kazimira u Lavovu”, [w:] Łemkowie, Bojkowie, Rusini: Historia, współczesność, kultura materialna i duchowa. Z okazji setnej rocznicy powstania Rusińskiego Towarzystwa Oświatowego i sześćdziesiątej piątej rocznicy powstania Wydziału Filozoficznego w Nowym Sadzie, red. Janko Ramač, Roman Drozd. 241-265. Now Sad, Słupsk: Uniwersytet w Nowym Sadzie-Wydawnictwo Akademii Pomorskiej w Słupsku, 2019.
  37. Wiaderna-Kuśnierz Renata, Prawo rzymskie na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie w okresie międzywojennym (1918-1939). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, wyd. 1: 2015, wyd. 2: 2017.
  38. Wiaderna-Kuśnierz Renata, „Leon hr. Piniński (1857-1938) – prawnik, polityk, historyk sztuki, znawca literatury i kompozytor. Zarys biografii”, [w:] Przedwojenny Lwów i jego uczeni. Sylwetki –działalność naukowa – osiągnięcia, red. Sławomir Dorocki, Paweł Brzegowy. 214-243, Kraków: Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej, 2016.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.