logo czasopisma

Articles

Vol. 54 No. 1 (2025): Law and Social Bonds nr 1 (54) 2025

Another Oxymoron or a New Perspective for Family / Indigenous Business? Some Remarks on the Concept, Legal Nature and Functions of the Family Foundation

Submitted
5 February 2025
Published
09-05-2025

Abstract

A family foundation is a new type of legal entity introduced in Poland by the Act of 26 January 2023 and modelled on the institutions of the private foundation, the enterprise foundation or the trust known in many foreign jurisdictions. It enables the achievement of a number of important economic goals, with succession planning and asset protection at the leading edge, but at the same time, it is subject to doctrinal criticism, primarily in terms of systemic and structural consistency, adequacy of nomenclature and possible field of application, as well as the adopted method of regulation. The purpose of this paper is to verify these objections.

References

  1. Adamus Rafał, „Czy nazwa «fundacja rodzinna» powinna pozostać?” Rzeczpospolita, 9 stycznia 2023.
    View in Google Scholar
  2. Adamus Rafał, „Polish Draft Law on «Family Foundations»” Societas et Iurisprudentia, nr 1 (2022): 19-35.
    View in Google Scholar
  3. Anheier Helmut K., Toepler, Stefan, „Philantropic Foundations. An International Perspective”, [w:] Private Funds, Public Purpose. Philantropic Foundations in International Perspective, red. Helmut K. Anheier, Stefan Toepler. 3-26. New York: Springer Science & Business Media 1999.
    View in Google Scholar
  4. Bieluk Janusz, „Możliwość zastosowania instytucji fundacji rodzinnej w rolnictwie” Przegląd Prawa Rolnego, nr 1 (2023): 81-93.
    View in Google Scholar
  5. Bieniak Michał, „Fundacja rodzinna – organizacja i funkcjonowanie” Palestra, nr 3 (2023): 48-60.
    View in Google Scholar
  6. Blajer Paweł, Fundacja rodzinna. Pytania i odpowiedzi. Warszawa: Wolters Kluwer, 2023.
    View in Google Scholar
  7. Błońska Monika, „Fundacja rodzinna a prawo spadkowe”, [w:] Fundacje rodzinne. Aspekty prawne i podatkowe, red. Adam Mariański. 57-98. Warszawa: Wolters Kluwer, 2023.
    View in Google Scholar
  8. Cioch Henryk, „O potrzebie dokonania zmian w polskim prawie fundacyjnym” Gdańskie Studia Prawnicze, nr 5 (1999): 65-74.
    View in Google Scholar
  9. Cioch Henryk, „Ustawa o fundacjach – wnioski de lege ferenda”, [w:] Ius est remedium. Księga jubileuszowa Profesora Mieczysława Sawczuka, red. Andrzej Jakubecki, Janusz A. Strzępka. 116-135. Warszawa: Wolters Kluwer, 2010.
    View in Google Scholar
  10. Cioch, Henryk, „Pojęcie i rodzaje fundacji (wybrane zagadnienia na tle prawnoporównawczym)” Państwo i Prawo, nr 2 (1987): 62-71.
    View in Google Scholar
  11. Cioch, Henryk, Fundacje w ujęciu prawa polskiego na tle porównawczym. Wydawnictwo UMCS: Lublin, 2000.
    View in Google Scholar
  12. Feldthusen, Rasmus Kristian, „Denmark: Enterprise Foundation”, [w:] Enterprise Foundation Law in a Comparative Perspective, red. Anne Sanders, Steen Thomsen. 129-156. Cambridge-Antwerp-Chicago: Intersentia, 2023.
    View in Google Scholar
  13. Fundacja rodzinna. Aspekty prawne i podatkowe, red. Paweł Tomczykowski. Warszawa: C. H. Beck, 2023.
    View in Google Scholar
  14. Fundacje rodzinne. Komentarz. Linia orzecznicza, red. Rafał Adamus, Piotr Stec. Warszawa: C.H. Beck, 2024.
    View in Google Scholar
  15. Fundacje rodzinne. Komentarz. Linia orzecznicza, red. Rafał Adamus, Piotr Stec. Warszawa: C. H. Beck, 2024.
    View in Google Scholar
  16. Fundacje rodzinne. Komentarz. Linia orzecznicza, red. Rafał Adamus, Piotr Stec. Warszawa: C. H. Beck, 2024.
    View in Google Scholar
  17. Grzywaczewska-Łuczkowska Magdalena, „Organy fundacji rodzinnej”, [w:] Fundacje rodzinne. Aspekty prawne i podatkowe, red. Adam Mariański. 223-248. Warszawa: Wolters Kluwer, 2023.
    View in Google Scholar
  18. Gura Grzegorz, Fundacje kościelne w prawie polskim i niemieckim. Warszawa: C. H. Beck, 2018.
    View in Google Scholar
  19. Haag Maximilian, Michael Tischendorf, „The German family foundation: concept, legal framework, and taxation” Trust & Trustees, nr 6 (202): 534-541.
    View in Google Scholar
  20. Hopt Klaus J., „The board of non-profit organizations: some corporate governance thoughts from Europe”, [w:] Comparative Corporate Governance of Non-Profit Organizations, red. Klaus J. Hopt, Thomas von Hippel. 531-563. Cambridge: Cambridge University Press, 2010.
    View in Google Scholar
  21. Izdebski Hubert, Fundacje i stowarzyszenia. Komentarz, orzecznictwo, skorowidz. Krasnobród: ECO Anna Piechowiak, 2004.
    View in Google Scholar
  22. Kapkowski Rafał, „Problematyka obliczania zachowku w świetle ustawy o fundacji rodzinnej” Palestra, nr 9 (2023): 16-37.
    View in Google Scholar
  23. Kappes Aleksander, „Długo oczekiwane dobrodziejstwo czy legislacyjny bubel? Kilka uwag o fundacji rodzinnej” Przegląd Prawa Handlowego, nr 12 (2023): 5-12.
    View in Google Scholar
  24. Kappes Aleksander, „Uwagi o następstwie prawnym fundacji rodzinnej” Przegląd Prawa Handlowego, nr 9 (2024): 56-57.
    View in Google Scholar
  25. Karpiuk Katarzyna, Jacek Pawłowski, Piotr Woźniakiewicz, „Fundacja rodzinna – przełomowe rozwiązanie dla biznesu rodzinnego” Nowy Przegląd Notarialny, nr 1 (2023): 5-34.
    View in Google Scholar
  26. Katner Wojciech J., „O działalności gospodarczej fundacji i fundacji rodzinnej – głos w dyskusji” Przegląd Prawa Handlowego, nr 10 (2024): 40-45.
    View in Google Scholar
  27. Kidyba Andrzej, „Prowadzenie działalności gospodarczej przez fundacje” Przegląd Prawa Handlowego, nr 10 (1999): 2-6.
    View in Google Scholar
  28. Kidyba Andrzej, Ustawa o fundacjach. Prawo o stowarzyszeniach. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze PWN, 1997.
    View in Google Scholar
  29. Kozioł Nikoletta, „Fundacja rodzinna – nowa instytucja w polskim prawie” Przegląd Prawa Handlowego, nr 10 (2024): 18-26.
    View in Google Scholar
  30. Krysik Agnieszka, „Fundacja rodzinna – nowy instrument prawny w sukcesji mienia” Temidium – Prawo i Praktyka, nr 9 (2023): 31-38.
    View in Google Scholar
  31. Mariański Adam, „Opodatkowanie fundacji rodzinnych czyli dokąd zmierza tzw. uszczelnianie systemu podatkowego” Przegląd Podatkowy, nr 4 (2020): 32-39.
    View in Google Scholar
  32. Mariański Adam, „Polska fundacja rodzinna – postulaty legislacyjne” Monitor Prawniczy, nr 3 (2022): 129-134.
    View in Google Scholar
  33. Mariański Adam, Adam Żądło, „Opodatkowanie fundacji prywatnych” Przegląd Podatkowy, nr 8 (2018): 21-29.
    View in Google Scholar
  34. Meinecke Peter, „The German and the Liechtenstein family foundation after the German foundation law reform” Trust & Trustees, nr 6 (2023): 540-552.
    View in Google Scholar
  35. Michalak Sebastian, „Wybrane elementy swobody fundatora w wyposażeniu fundacji rodzinnej w mienie oraz w kształtowaniu treści jej statutu” Monitor Prawniczy, nr 12 (2024): 753-762.
    View in Google Scholar
  36. Ogonowski Andrzej, Aldona Gibalska, Fundacje i stowarzyszenia. Funkcjonowanie i opodatkowanie. Kraków: Forum Doradztwa Podatkowego, 2014.
    View in Google Scholar
  37. Osajda Konrad, „Szczególne problemy z ustanowieniem fundacji rodzinnej w testamencie” Przegląd Prawa Handlowego, nr 12 (2024): 39-42.
    View in Google Scholar
  38. Peter Natalie, „Family Foundations in Switzerland” Trust & Trustees, nr 6 (2020): 580-589.
    View in Google Scholar
  39. Rappé Wilhelm Edmund, Fundacje. Warszawa: 1937.
    View in Google Scholar
  40. Rusek Joanna, „Wykorzystanie fundacji prywatnej (rodzinnej) w procesie planowania podatkowego” Monitor Podatkowy, nr 11 (2011): 25-30.
    View in Google Scholar
  41. Rzetecka-Gil Anna, Ustawa o fundacjach. Komentarz. Warszawa: LEX/el., 2018.
    View in Google Scholar
  42. Sanders Anne, „Enterprise Foundations in Germany”, [w:] Enterprise Foundation Law in a Comparative Perspective, red. Anne Sanders, Steen Thomsen. 25-60. Cambridge-Antwerp-Chicago: Intersentia 2023.
    View in Google Scholar
  43. Sanders Anne, Thomsen, Steen, „Concluding Observations”, [w:] Enterprise Foundation Law in a Comparative Perspective, red. Anne Sanders, Steen Thomsen. 221-254. Cambridge-Antwerp-Chicago: Intersentia 2023.
    View in Google Scholar
  44. Stecki Leopold, Fundacja. Część druga i trzecia. Toruń: Wydawnictwo TNOiK, 1996.
    View in Google Scholar
  45. Steinberg Richard, „Principal-Agent theory and nonprofit accountability”, [w:] Comparative Corporate Governance of Non-Profit Organizations, red. Klauss J. Hopt, Thomas von Hippel. 73-125. Cambridge: Cambridge University Press, 2010.
    View in Google Scholar
  46. Strożek-Kucharska Magdalena, Michał Mółka, „Fundacja rodzinna na tle innych fundacji? Przyczynek do dyskusji” Przegląd Prawa Publicznego, nr 12 (2023): 112-133.
    View in Google Scholar
  47. Suski Paweł, Fundacje i stowarzyszenia. Warszawa: Lexis Nexis, 2008.
    View in Google Scholar
  48. Thomsen Steen, „Foundation ownership around the world”, [w:] Enterprise Foundation Law in a Comparative Perspective, red. Anne Sanders, Steen Thomsen. 7-24. Cambridge-Antwerp-Chicago: Intersentia 2023.
    View in Google Scholar
  49. Thomsen Stein, Nikolaos Kavadis, „Enterprise Foundations: Law, Taxation, Governance, and Performance” Annals of Corporate Governance, nr 4 (2022): 227-333.
    View in Google Scholar
  50. Tim Artur, „Fundacje prywatne jako element liberalizacji polskich przepisów o spadkach. Refleksje na gruncie stanu prawnego Republiki Austrii i Księstwa Liechtenstein” Studia Prawno-Ekonomiczne, t. CIX (2018): 145-158.
    View in Google Scholar
  51. Ustawa o fundacjach. Komentarz, red. Andrzej Kidyba. Warszawa: Wolters Kluwer, 2023.
    View in Google Scholar
  52. Ustawa o fundacjach. Komentarz, red. Andrzej Kidyba. Warszawa: Wolters Kluwer, 2023.
    View in Google Scholar
  53. Ustawa o fundacji rodzinnej. Komentarz, red. Piotr Grabowski, Daria Leszczyk. Warszawa: C. H. Beck, 2023.
    View in Google Scholar
  54. Ustawa o fundacji rodzinnej. Komentarz, red. Piotr Grabowski, Daria Leszczyk. Warszawa: C. H. Beck, 2024.
    View in Google Scholar
  55. Waszczuk-Napiórkowska Jolanta, „Prowadzenie działalności gospodarczej przez fundację” Prawo w Działaniu. Sprawy cywilne, nr 60 (2024): 96-124.
    View in Google Scholar
  56. Wiórek Piotr Marcin, „Ciemna strona fundacji rodzinnej? Uwagi z perspektywy prawa niemieckiego” Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, nr 11 (2021): 8-15.
    View in Google Scholar
  57. Zachariasiewicz Maciej, „Trust w praktyce polskich sądów i notariatu” Rejent, nr 5 (2004): 234-258.
    View in Google Scholar
  58. Zachariasiewicz Maciej, „Ustanowienie trustu w testamencie lub za pomocą innej czynności prawnej mortis causa pod rządami polskiego prawa spadkowego” Rejent, nr 2 (2009): 163-191.
    View in Google Scholar
  59. Zaporowska Janina, Jacek Mazurkiewicz, „Cel fundacji” Monitor Prawniczy, nr 12 (1994): 355-358.
    View in Google Scholar

Downloads

Download data is not yet available.