Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Law & Social Bounds

Articles

No. 1 (39) (2022)

The Need for Compatibility of the Provisions That Regulate Exploitation in Polish Civil and Criminal Codes

DOI
https://doi.org/10.36128/priw.vi39.281
Submitted
April 10, 2021
Published
2022-04-01

Abstract

Exploitation is threatened with a civil law sanction (Article 388 of the Polish Civil Code), and additionally constitutes a prohibited act (Article 304 of the Polish Criminal Code). The parallel validity of the civil and criminal law provisions prompts us to consider their compatibility and differences (considering the specificity of the field of law). This author discusses the relation between „well-established” provisions of Article 388 of the Polish Civil Code (CiC) and Article 304 § 1 of the Polish Criminal Code (CrC), referring to the subjective circle of both regulations of exploitation, the premises for their application and sanctions provided for
by the legislature. In this context, particular attention has been paid to Article 304 § 2-3 of the CrC that results from a recent amendment of the Criminal Code. The author shows that the compatibility of the provisions regulating exploitation is desirable and that the existing differences should be harmonized by legislation. The author concludes that the provisions of Article 388 of the CiC and Article 304 of the CrC are not consistent. This undermines trust in the law and its protective function. The occurring contradictions cause, inter alia, the actual situation to be included in exploitation under Article 388 of the CiC, which is not an act penalized by Article 304 CrC. A special case is a situation where due to the expiration of the limitation period under Article 388 § 2 of the CiC, legal action is fully effective and irrevocable, while the punishability of the offence has not yet ceased (Article 101 § 1 point 4 of the CrC in connection
with Article 102 of the CrC). Article 304 § 2-3 of the CrC differs from the civil law exploitation regulation and does not constitute a logical and coherent whole with Article 304 § 1 of the CrC.

References

  1. Bierecki Dominik, „Czynność prawna podjęta w celu przestępczym – próba określenia konstrukcji prawnej” Palestra, 10 (2019): 48-60.
  2. Bierecki Dominik, „Regulacja prawna wyzysku. Uwagi de lege lata oraz de lege ferenda” Rejent, 7 (2015): 21-37.
  3. Bierecki Dominik, „Zakaz lichwy w prawie państw Unii Europejskiej” Pieniądze i Więź, nr 4 (2015): 89-100.
  4. Błahuta Franciszek, „Komentarz do art. 388 kodeksu cywilnego”, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. II, red. Zbigniew Resich (Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1972).
  5. Chajda Michał, „Problemy uregulowania kodeksowego zobowiązań pieniężnych”, [w:] 50 lat kodeksu cywilnego. Perspektywy rekodyfikacji, red. Piotr Stec, Mariusz Załucki. LEX 2015.
  6. Czachórski Witold, Adam Brzozowski, Marek Safjan, Elżbieta Skowrońska-Bocian, Zobowiązania. Zarys wykładu. Warszawa, Lexis Nexis, 2009.
  7. Frąckowiak Kamil, „Granice kryminalizacji przestępstwa wyzysku kontrahenta (konsumenta) z art. 304 § 2 i 3 Kodeksu karnego” Studia Prawnoustrojowe, 50 (2020):107-119.
  8. Gałązka Małgorzata, „Komentarz do art. 304 kodeksu karnego”, [w:] Kodeks karny. Komentarz, wyd. 7, red. Alicja Grześkowiak, Krzysztof Wiak. Warszawa: C. H. Beck, 2021 (wersja on-line).
  9. Górniok Oktawia, Prawo karne gospodarcze. Komentarz. Toruń: TNOiK, 1997.
  10. Grebieniow Andrzej, „Komentarz do art. 388 kodeksu cywilnego”, [w:] Kodeks Cywilny. Komentarz. Zobowiązania, red. Karol Osajda. Legalis 2020.
  11. Gutowski Maciej, „Komentarz do art. 388 kodeksu cywilnego, nb. 11”, [w:] Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz. Art. 353–626, red. Maciej Gutowski. Warszawa: C. H. Beck, 2019 (wersja on-line).
  12. Gutowski Maciej, „Nieważność i inne przypadki wadliwości czynności prawnych w kontekście odpowiedzialności karnoprawnej” Państwo i Prawo, z. 9 (2004): 70-83.
  13. Kozłowska-Kalisz Patrycja, Agnieszka Szczekalska, „Przestępstwo lichwy (w świetle badań empirycznych)” Prawo w działaniu, Sprawy karne, nr 18 (2014): 61-104.
  14. Lemkowski Maciej, „Oprocentowanie jako świadczenie wzajemne” Państwo i Prawo, nr 1 (2005): 29-43.
  15. Lewandowski Paweł, „O definicji przedsiębiorcy i działalności gospodarczej po wejściu w życie ustawy – prawo przedsiębiorców” Palestra, nr 1-2 (2019).
  16. Lewaszkiewicz–Petrykowska Biruta, Wady oświadczenia woli w polskim prawie cywilnym. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1973.
  17. Łabuda Grzegorz, „Komentarz do art. 304 kodeksu karnego”, [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, red. Jacek Giezek. LEX, 2014.
  18. Machnikowski Piotr, „Komentarz do art. 388 kodeksu cywilnego”, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. Edward Gniewek, Piotr Machnikowski. Warszawa: C. H. Beck 2019.
  19. Machnikowski Piotr, Prawne instrumenty ochrony zaufania przy zawieraniu umowy. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2010.
  20. Majewski Jarosław, „Komentarz do art. 304 kodeksu karnego”, [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. III, Komentarz do art. 278-363 k.k., wyd. 4, red. A. Zoll. Kraków: Zakamycze, 1999.
  21. Marek Andrzej, Kodeks karny. Komentarz. LEX, 2010.
  22. Oczkowski Tomasz, „Komentarz do art. 304 kodeksu karnego”, [w:] Kodeks karny. Komentarz, wyd. 3, red. Violetta Konarska-Wrzosek. Warszawa: Wolters Kluwer, 2020.
  23. Olejniczak Andrzej, „Komentarz do art. 388 kodeksu cywilnego”, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. III, Zobowiązania – część ogólna, wyd. 2, red. Andrzej Kidyba. LEX 2014.
  24. Piskorski Justyn, „Inne wybrane przestępstwa gospodarcze”, [w:] System Prawa Handlowego, t. X, Prawo Karne Gospodarcze, red. Robert Zawłocki. Warszawa: C. H. Beck, 2012 (wersja on-line).
  25. Potulski Jakub, „komentarz do art. 304 kodeksu karnego”, [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. Ryszard Stefański. Warszawa: C. H. Beck, 2015 (wersja on-line).
  26. Radwański Zbigniew, [w:] System Prawa Cywilnego, t. III, cz. 1, Prawo zobowiązań-część szczegółowa, red. Stefan Grzybowski. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk: Ossolineum, 1976.
  27. Rembieliński Andrzej, „Komentarz do art. 388 kodeksu cywilnego”, [w:] Kodeks cywilny z komentarzem, red. Jan Winiarz. Warszawa: Wydawnictwa Prawnicze, 1980.
  28. Skowrońska-Bocian Elżbieta, „Pożyczka”, [w:] Adam Brzozowski, Jacek Jastrzębski, Maciej Kaliński, Wojciech Kocot, Zobowiązania. Część szczegółowa. Warszawa: Wolters Kluwer, 2014.
  29. Wątor Marcin, Daria Kucyper, „Analiza komparatystyczna przestępstwa lichwy na gruncie prawa polskiego i amerykańskiego” Studenckie Zeszyty Naukowe, z. 32 (2017): 61-74.
  30. Węgrzynowski Łukasz, Ekwiwalentność świadczeń w umowie wzajemnej. Warszawa: Wolters Kluwer, 2011.
  31. Węgrzynowski Łukasz, „Ekwiwalentność świadczeń w orzecznictwie antymonopolowym” Glosa, nr 4 (2010): 86-96.
  32. Wilejczyk Magdalena, „Umowy nacechowane wyzyskiem”, [w:] Współczesne problemy prawa prywatnego, Księga pamiątkowa ku czci profesora Edwarda Gniewka, red. Jacek Gołaczyński, Piotr Machnikowski. Warszawa: C. H. Beck, 2010.
  33. Wilk Leszek, „Lichwa”, [w:] Ochrona prawna obrotu gospodarczego, red. Stanisława Kalus. Strony 1-498. Warszawa: Lexis Nexis, 2011.
  34. Zalewski Wojciech, „Przestępstwo lichwy”, [w:] System Prawa Karnego, Przestępstwa przeciwko mieniu i gospodarcze, t. IX. red. Robert Zawłocki. Warszawa: C. H. Beck, 2011 (wersja on-line).
  35. Zawłocki Robert, Prawo karne gospodarcze. Warszawa: C. H. Beck, 2007.
  36. Zoll Andrzej, Tarapata Szymon, „komentarz do art. 102 kodeksu karnego”, [w:] Kodeks karny. Część ogólna, t. I, cz. 2, Komentarz do art. 53-116, wyd. 5, red. Włodzimierz Wróbel, Andrzej Zoll. wersja on-line, Warszawa: Wolters Kluwer, 2016.
  37. Żuławska Czesława, „Komentarz do art. 388 kodeksu cywilnego”, [w:] Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania, t. I-II, red. Gerard Bieniek. Warszawa: Lexis Nexis 2011 (wersja on-line).

Downloads

Download data is not yet available.