Treść głównego artykułu
Abstrakt
Abstrakt:
Przedmiotem artykułu jest analiza wprowadzonych na mocy art. 99a Kodeksu postępowania karnego formularzy (wzorów) uzasadnień, które w założeniu ustawodawcy mają w znaczący sposób doprowadzić do zwiększenia efektywności wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych. W artykule dokonano oceny zasadności formularzy z perspektywy celów wskazanych w uzasadnieniu ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2019.1694) oraz możliwych konsekwencji wynikających z przyjętej ich struktury. W szczególności, w opracowaniu wskazano na rewolucyjny status wprowadzanych zmian, które wykraczać mogą poza aspekty stosowania prawa, ale – paradoksalnie – mogą oddziaływać także na naukę prawa, np. w zakresie uszczuplenia możliwości prowadzenia empirycznych analiz orzecznictwa sądowego w sprawach karnych. Ogólna ocena kierunku zmian jest jednak pozytywna, bowiem dotychczasowa praktyka uzasadniania orzeczeń w sprawach karnych była krytykowana przede wszystkim z powodu przesadnej objętości uzasadnień.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Referencje
- Bator Andrzej, Zbigniew Pulka, Adam Sulikowski, „Czy koniec teorii prawa?”, Acta Universitatis Wratislaviensis, Prawo, nr 312 (2011): 13-38.
- Castillo-Wyszogrodzka Sylwia, „Uzasadnienia decyzji stosowania prawa w systemie francuskim” [w:] Uzasadnienia decyzji stosowania prawa, red. Ewa Łętowska, Mateusz Grochowski, Iwona Rzucidło-Grochowska, 481-499. Warszawa: Wolters Kluwer, 2015.
- Grzegorczyk Tomasz, Janusz Tylman, Polskie postępowanie karne. Warszawa: LexisNexis, 2005.
- Jabłońska-Bonca Jolanta, Prawnik a sztuka negocjacji i retoryki. Warszawa: Wolters Kluwer, 2002.
- Kodeks postępowania karnego. Komentarz praktyczny do nowelizacji 2019, red. Jarosław Zagrodnik, LEX 2020.
- Łętowska Ewa, „O nauczaniu opisowej wykładni prawa” [w:] Teoria i praktyka wykładni prawa, red. Piotr Winczorek, 245-260. Warszawa: Liber, 2005.
- Łętowska Ewa, „Pozaprocesowe znaczenie uzasadnienia.” Państwo i Prawo, z. 5 (1997): 3-17.
- Łętowska Ewa, Ada Paprocka, Iwona Rzucidło-Grochowska, „Podstawy uzasadniania w prawie konstytucyjnym i międzynarodowym” [w:] Uzasadnienia decyzji stosowania prawa, red. Ewa Łętowska, Mateusz Grochowski, Iwona Rzucidło-Grochowska, 15-42. Warszawa: Wolters Kluwer, 2015.
- Łętowska Ewa, Mateusz, Grochowski, Iwona Rzucidło-Grochowska, Uzasadnienia decyzji stosowania prawa. Warszawa: Wolters Kluwer SA, 2015.
- Mastalski Ryszard, „Wpływ orzecznictwa na stosowanie prawa podatkowego”, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, nr 2 (2011): 113-128.
- Mioduski Kryspin, „Model postępowania rewizyjnego w polskim procesie karnym”, Państwo i Prawo, nr 89 (1968): 293-301.
- Przygucki Jacek, Sąd dla obywatela. Opracowanie zespołu ds. poprawy funkcjonowania sądownictwa Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia. Warszawa: C.H. Beck, 2009.
- Rzucidło-Grochowska Iwona, „Brak obowiązku uzasadnienia i uzasadnienie skrócone a prawo do sądu”, Studia Prawnicze, z. 4 (2014): 61-71.
- Rzucidło-Grochowska Iwona, „Strategie i techniki formułowania uzasadnień orzeczeń sądowych”, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, nr 2 (2017): 59-72.
- Rzucidło-Grochowska Iwona, „Wcześniejsza decyzja sądowa jako argumen uzasadnienia orzeczenia sądowego” [w:] Precedens sądowy w polskim porządku prawnym, red. Leszek Leszczyński, Bartosz Liżewski, Adam Szot, 241-254. Warszawa: C.H.Beck, 2018.
- Staśkiewicz Wiesław, Tomasz Stawecki, „Legal databases and their functions in the process of interpreting and applyin the law”, Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej, nr 1 (2012): 84-105.
- Stawecki Tomasz, „Dorobek nauki prawa w uzasadnieniach decyzji sądowych” [w:] Uzasadnienia decyzji stosowania prawa, red. Ewa Łętowska, Mateusz Grochowski, Iwona Rzucidło-Grochowska, 116-137. Warszawa:Wolters Kluwer, 2015.
- Stelmach Jerzy, „Typy uzasadniania prawniczych decyzji interpretacyjnych”, Państwo i Prawo, z. 5 (1993): 45-50.
- Stępień Mateusz, „Socjologiczna perspektywa badań uzasadnień sądowych” [w:] Uzasadnienia decyzji stosowania prawa, red. Ewa Łętowska, Mateusz Grochowski, Iwona Rzucidło-Grochowska,454-463. Warszawa: Wolters Kluwer, 2015.
- Szumiło-Kulczycka Dobrosława, Opinia do projektu ustawy o zmianie ustawy – kodeks postępowania karnego
- oraz niektórych innych ustaw, druk poselski nr 3251. http://orka.sejm.gov.pl/rexdomk8.nsf/0/B1D414A54E434AD7C12583CA00436ED5/%24File/i500-19.rtf.
- Wiliński Paweł. „Rzetelny proces karny w świetle Konstytucji i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego” [w:] Rzetelny proces karny. Księga Jubileuszowa Profesor Zofii Świdy, red. Paweł Wiliński, 303-350. Warszawa: Wolters Kluwer, 2009.
- Wojciechowski Maciej, Spory sędziowskie. Zdania odrębne w polskich sądach. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2019.
- Zajadło Jerzy, Po co prawnikom filozofia prawa? Warszawa: Wolters Kluwer, 2008.
- Zieliński Maciej, Zugmunt Ziembiński, Uzasadnianie twierdzeń, ocen i norm w prawoznawstwie. Warszawa: PWN, 1988.
Referencje
Bator Andrzej, Zbigniew Pulka, Adam Sulikowski, „Czy koniec teorii prawa?”, Acta Universitatis Wratislaviensis, Prawo, nr 312 (2011): 13-38.
Castillo-Wyszogrodzka Sylwia, „Uzasadnienia decyzji stosowania prawa w systemie francuskim” [w:] Uzasadnienia decyzji stosowania prawa, red. Ewa Łętowska, Mateusz Grochowski, Iwona Rzucidło-Grochowska, 481-499. Warszawa: Wolters Kluwer, 2015.
Grzegorczyk Tomasz, Janusz Tylman, Polskie postępowanie karne. Warszawa: LexisNexis, 2005.
Jabłońska-Bonca Jolanta, Prawnik a sztuka negocjacji i retoryki. Warszawa: Wolters Kluwer, 2002.
Kodeks postępowania karnego. Komentarz praktyczny do nowelizacji 2019, red. Jarosław Zagrodnik, LEX 2020.
Łętowska Ewa, „O nauczaniu opisowej wykładni prawa” [w:] Teoria i praktyka wykładni prawa, red. Piotr Winczorek, 245-260. Warszawa: Liber, 2005.
Łętowska Ewa, „Pozaprocesowe znaczenie uzasadnienia.” Państwo i Prawo, z. 5 (1997): 3-17.
Łętowska Ewa, Ada Paprocka, Iwona Rzucidło-Grochowska, „Podstawy uzasadniania w prawie konstytucyjnym i międzynarodowym” [w:] Uzasadnienia decyzji stosowania prawa, red. Ewa Łętowska, Mateusz Grochowski, Iwona Rzucidło-Grochowska, 15-42. Warszawa: Wolters Kluwer, 2015.
Łętowska Ewa, Mateusz, Grochowski, Iwona Rzucidło-Grochowska, Uzasadnienia decyzji stosowania prawa. Warszawa: Wolters Kluwer SA, 2015.
Mastalski Ryszard, „Wpływ orzecznictwa na stosowanie prawa podatkowego”, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, nr 2 (2011): 113-128.
Mioduski Kryspin, „Model postępowania rewizyjnego w polskim procesie karnym”, Państwo i Prawo, nr 89 (1968): 293-301.
Przygucki Jacek, Sąd dla obywatela. Opracowanie zespołu ds. poprawy funkcjonowania sądownictwa Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia. Warszawa: C.H. Beck, 2009.
Rzucidło-Grochowska Iwona, „Brak obowiązku uzasadnienia i uzasadnienie skrócone a prawo do sądu”, Studia Prawnicze, z. 4 (2014): 61-71.
Rzucidło-Grochowska Iwona, „Strategie i techniki formułowania uzasadnień orzeczeń sądowych”, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, nr 2 (2017): 59-72.
Rzucidło-Grochowska Iwona, „Wcześniejsza decyzja sądowa jako argumen uzasadnienia orzeczenia sądowego” [w:] Precedens sądowy w polskim porządku prawnym, red. Leszek Leszczyński, Bartosz Liżewski, Adam Szot, 241-254. Warszawa: C.H.Beck, 2018.
Staśkiewicz Wiesław, Tomasz Stawecki, „Legal databases and their functions in the process of interpreting and applyin the law”, Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej, nr 1 (2012): 84-105.
Stawecki Tomasz, „Dorobek nauki prawa w uzasadnieniach decyzji sądowych” [w:] Uzasadnienia decyzji stosowania prawa, red. Ewa Łętowska, Mateusz Grochowski, Iwona Rzucidło-Grochowska, 116-137. Warszawa:Wolters Kluwer, 2015.
Stelmach Jerzy, „Typy uzasadniania prawniczych decyzji interpretacyjnych”, Państwo i Prawo, z. 5 (1993): 45-50.
Stępień Mateusz, „Socjologiczna perspektywa badań uzasadnień sądowych” [w:] Uzasadnienia decyzji stosowania prawa, red. Ewa Łętowska, Mateusz Grochowski, Iwona Rzucidło-Grochowska,454-463. Warszawa: Wolters Kluwer, 2015.
Szumiło-Kulczycka Dobrosława, Opinia do projektu ustawy o zmianie ustawy – kodeks postępowania karnego
oraz niektórych innych ustaw, druk poselski nr 3251. http://orka.sejm.gov.pl/rexdomk8.nsf/0/B1D414A54E434AD7C12583CA00436ED5/%24File/i500-19.rtf.
Wiliński Paweł. „Rzetelny proces karny w świetle Konstytucji i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego” [w:] Rzetelny proces karny. Księga Jubileuszowa Profesor Zofii Świdy, red. Paweł Wiliński, 303-350. Warszawa: Wolters Kluwer, 2009.
Wojciechowski Maciej, Spory sędziowskie. Zdania odrębne w polskich sądach. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2019.
Zajadło Jerzy, Po co prawnikom filozofia prawa? Warszawa: Wolters Kluwer, 2008.
Zieliński Maciej, Zugmunt Ziembiński, Uzasadnianie twierdzeń, ocen i norm w prawoznawstwie. Warszawa: PWN, 1988.