Treść głównego artykułu
Abstrakt
Sankcje Unii Europejskiej (środki restrykcyjne) wobec ataków cyfrowych jako instrument prawny dyplomacji cyfrowej stanowią nowe rozwiązanie prawne, powstałe w 2019 r. Zostało użyte przez Unię po raz pierwszy w 2020 r. wobec ataków cyfrowych z Chin, Rosji i KRLD. Sankcje te przyjmowane są na podstawie postanowień Traktatu o UE (wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczenstwa, art. 29) oraz art. 215 Traktatu o funkcjonowaniu UE. Stanowią one element szerszej koncepcji politycznej Unii, powstałej w 2015 r., określanej mianem dyplomacji cyfrowej. W artykule wyjaśnia się w kontekście ogólnych założeń stosowania środków restrykcyjnych i stosunku Unii do przestrzeni cyfrowej, jak pojmowane są i jaki charakter mają ataki cyfrowe jako przesłanka sankcji, jakie sankcje przewiduje się w razie ataków cyfrowych oraz jakie są zasady i tryb ich przyjmowania i wykonywania. Regulacje unijne dotyczące środków restrykcyjnych w odpowiedzi na ataki cyfrowe nie są rozwiązaniem w pełni prawnie zadowalającym. Ich ocena znajduje się w konkluzjach opracowania.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Referencje
- Antczak Anna, Role międzynarodowe Unii Europejskiej. Aspekty teoretyczne. Warszawa WizjaPress and IT, 2012.
- Dobrzeniecki Karol, Lex informatica. Toruń: TNOiK, 2008.
- Dyplomacja cyfrowa jako instrument polityki zagranicznej XXI wieku, red. Marcin Kosienkowski, Beata Piskorska. Lublin: Wydawnictwo KUL 2014.
- Dyplomacja czy siła? Unia Europejska w stosunkach międzynarodowych, red. Stanisław Parzymies. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2009.
- Eeckhout Piet, EU External Relations Law. Oxford: OUP, 2011.
- Eichenseher Kristen. E., „The Cyber-Law of Nations” The Georgetown Law Journal, nr 2 (2015): 317-380.
- EU Law After Lisbon, red. Andrea Biondi, Piet Eeckhout, Stefanie Ripley. Oxford: OUP, 2012.
- European Foreign Policy. Legal and Political Perspectives, red. Panos Koutrakos. Chltenham-Northampton: E. Elgar Publ., 2011.
- European Union Treaties. A Commentary, red. Rudolf Geiger, Daniel-Erasmus Khan, Markus Kotzur. München-Oxford: C. H. Beck-Hart, 2015.
- Le droit des relations extérieures de l’Union européenne après le Traité de Lisbonne, red. Anne-Sophie Lamblin-Gourdin, Eric Mondielli. Bruxelles: Éditions É. Bruylant, 2013.
- Mik Cezary, Media masowe w europejskim prawie wspólnotowym. Toruń: TNOiK, 1999.
- Mik Cezary, Władysław Czapliński, Traktat o Unii Europejskiej. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo ABC, 2005.
- Moret Erica, Patryk Pawlak, „The EU Cyber Diplomacy Toolbox: towards a cyber sanctions regime?” Brief, European Union Institute for Security Studies, nr 24 (2017): 1-4.
- Peacetime Regime for State Activities in Cyberspace. International Law, International relations and Diplomacy, red. Katharina Ziolkowski. Talin: NATO CCD COE Publ., 2013.
- Piris Jean-Claude, The Lisbon Treaty. A Legal and Political Analysis, Cambridge CUP, 2010.
- Polityka zagraniczna Unii Europejskiej. Prawo i praktyka, red. Jan Galster, Anna Szczerba-Zawada. Warszawa: Instytut Wydawniczy EuroPrawo, 2016.
- Research Handbook on International Law and Cyberspace, red. Nicholas Tsagourias, Russell Buchan. Cheltenham-Northampton: Edward Elgar Publishing, 2015.
- Ryszka Joanna, Sankcje gospodarcze wobec podmiotów zewnętrznych w prawie i praktyce Unii Europejskiej (Toruń: TNOiK, 2008).
- Talinn Manual 2.0 on the International Law Applicable to Cyber Operations, red. Michael N. Schmitt. Cambridge: CUP, 2017.
- Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, red. Andrzej Wróbel, t. I (art. 1-89), red. Dawid Miąsik, Nina Półtorak. Warszawa: Wolters Kluwer, 2012.
- Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, red. Andrzej Wróbel, t. II (art. 90-222), red. Krystyna Kowalik-Bańczyk, Monika Szwarc-Kuczer, Warszawa: Wolters Kluwer, 2012.
- Worona Joanna, Cyberprzestrzeń a prawo międzynarodowe. Warszawa: Wolters Kluwer, 2020.
- Wpływ internetu na ewolucję państwa i prawa, red. Radosław Grabowski, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzezowskiego, 2008.
Referencje
Antczak Anna, Role międzynarodowe Unii Europejskiej. Aspekty teoretyczne. Warszawa WizjaPress and IT, 2012.
Dobrzeniecki Karol, Lex informatica. Toruń: TNOiK, 2008.
Dyplomacja cyfrowa jako instrument polityki zagranicznej XXI wieku, red. Marcin Kosienkowski, Beata Piskorska. Lublin: Wydawnictwo KUL 2014.
Dyplomacja czy siła? Unia Europejska w stosunkach międzynarodowych, red. Stanisław Parzymies. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2009.
Eeckhout Piet, EU External Relations Law. Oxford: OUP, 2011.
Eichenseher Kristen. E., „The Cyber-Law of Nations” The Georgetown Law Journal, nr 2 (2015): 317-380.
EU Law After Lisbon, red. Andrea Biondi, Piet Eeckhout, Stefanie Ripley. Oxford: OUP, 2012.
European Foreign Policy. Legal and Political Perspectives, red. Panos Koutrakos. Chltenham-Northampton: E. Elgar Publ., 2011.
European Union Treaties. A Commentary, red. Rudolf Geiger, Daniel-Erasmus Khan, Markus Kotzur. München-Oxford: C. H. Beck-Hart, 2015.
Le droit des relations extérieures de l’Union européenne après le Traité de Lisbonne, red. Anne-Sophie Lamblin-Gourdin, Eric Mondielli. Bruxelles: Éditions É. Bruylant, 2013.
Mik Cezary, Media masowe w europejskim prawie wspólnotowym. Toruń: TNOiK, 1999.
Mik Cezary, Władysław Czapliński, Traktat o Unii Europejskiej. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo ABC, 2005.
Moret Erica, Patryk Pawlak, „The EU Cyber Diplomacy Toolbox: towards a cyber sanctions regime?” Brief, European Union Institute for Security Studies, nr 24 (2017): 1-4.
Peacetime Regime for State Activities in Cyberspace. International Law, International relations and Diplomacy, red. Katharina Ziolkowski. Talin: NATO CCD COE Publ., 2013.
Piris Jean-Claude, The Lisbon Treaty. A Legal and Political Analysis, Cambridge CUP, 2010.
Polityka zagraniczna Unii Europejskiej. Prawo i praktyka, red. Jan Galster, Anna Szczerba-Zawada. Warszawa: Instytut Wydawniczy EuroPrawo, 2016.
Research Handbook on International Law and Cyberspace, red. Nicholas Tsagourias, Russell Buchan. Cheltenham-Northampton: Edward Elgar Publishing, 2015.
Ryszka Joanna, Sankcje gospodarcze wobec podmiotów zewnętrznych w prawie i praktyce Unii Europejskiej (Toruń: TNOiK, 2008).
Talinn Manual 2.0 on the International Law Applicable to Cyber Operations, red. Michael N. Schmitt. Cambridge: CUP, 2017.
Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, red. Andrzej Wróbel, t. I (art. 1-89), red. Dawid Miąsik, Nina Półtorak. Warszawa: Wolters Kluwer, 2012.
Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, red. Andrzej Wróbel, t. II (art. 90-222), red. Krystyna Kowalik-Bańczyk, Monika Szwarc-Kuczer, Warszawa: Wolters Kluwer, 2012.
Worona Joanna, Cyberprzestrzeń a prawo międzynarodowe. Warszawa: Wolters Kluwer, 2020.
Wpływ internetu na ewolucję państwa i prawa, red. Radosław Grabowski, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzezowskiego, 2008.