Treść głównego artykułu

Abstrakt

Sankcje Unii Europejskiej (środki restrykcyjne) wobec ataków cyfrowych  jako instrument prawny dyplomacji cyfrowej stanowią nowe rozwiązanie prawne, powstałe w 2019 r. Zostało użyte przez Unię po raz pierwszy w 2020 r. wobec ataków cyfrowych z Chin, Rosji i KRLD. Sankcje te przyjmowane są na podstawie postanowień Traktatu o UE (wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczenstwa, art. 29) oraz art. 215 Traktatu o funkcjonowaniu UE. Stanowią one element szerszej koncepcji politycznej Unii, powstałej w 2015 r., określanej mianem dyplomacji cyfrowej. W artykule wyjaśnia się w kontekście ogólnych założeń stosowania środków restrykcyjnych i stosunku Unii do przestrzeni cyfrowej, jak pojmowane są i jaki charakter mają ataki cyfrowe jako przesłanka sankcji, jakie sankcje przewiduje się w razie ataków cyfrowych oraz jakie są zasady i tryb ich przyjmowania i wykonywania. Regulacje unijne dotyczące środków restrykcyjnych w odpowiedzi na ataki cyfrowe nie są rozwiązaniem w pełni prawnie zadowalającym. Ich ocena znajduje się w konkluzjach opracowania.

Słowa kluczowe

ataki cyfrowe, ataki cyfrowe dyplomacja cyfrowa, dyplomacja cyfrowa środki restrykcyjne, środki restrykcyjne sankcje, sankcje prawo Unii Europejskiej, prawo Unii Europejskiej wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwo, wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Cyber-attacks, Cyber-attacks cyber diplomacy, cyber diplomacy restrictive measures, restrictive measures sanctions, sanctions European Union law, European Union law common foreign and security policy, common foreign and security policy

Szczegóły artykułu

Referencje

  1. Antczak Anna, Role międzynarodowe Unii Europejskiej. Aspekty teoretyczne. Warszawa WizjaPress and IT, 2012.
  2. Dobrzeniecki Karol, Lex informatica. Toruń: TNOiK, 2008.
  3. Dyplomacja cyfrowa jako instrument polityki zagranicznej XXI wieku, red. Marcin Kosienkowski, Beata Piskorska. Lublin: Wydawnictwo KUL 2014.
  4. Dyplomacja czy siła? Unia Europejska w stosunkach międzynarodowych, red. Stanisław Parzymies. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2009.
  5. Eeckhout Piet, EU External Relations Law. Oxford: OUP, 2011.
  6. Eichenseher Kristen. E., „The Cyber-Law of Nations” The Georgetown Law Journal, nr 2 (2015): 317-380.
  7. EU Law After Lisbon, red. Andrea Biondi, Piet Eeckhout, Stefanie Ripley. Oxford: OUP, 2012.
  8. European Foreign Policy. Legal and Political Perspectives, red. Panos Koutrakos. Chltenham-Northampton: E. Elgar Publ., 2011.
  9. European Union Treaties. A Commentary, red. Rudolf Geiger, Daniel-Erasmus Khan, Markus Kotzur. München-Oxford: C. H. Beck-Hart, 2015.
  10. Le droit des relations extérieures de l’Union européenne après le Traité de Lisbonne, red. Anne-Sophie Lamblin-Gourdin, Eric Mondielli. Bruxelles: Éditions É. Bruylant, 2013.
  11. Mik Cezary, Media masowe w europejskim prawie wspólnotowym. Toruń: TNOiK, 1999.
  12. Mik Cezary, Władysław Czapliński, Traktat o Unii Europejskiej. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo ABC, 2005.
  13. Moret Erica, Patryk Pawlak, „The EU Cyber Diplomacy Toolbox: towards a cyber sanctions regime?” Brief, European Union Institute for Security Studies, nr 24 (2017): 1-4.
  14. Peacetime Regime for State Activities in Cyberspace. International Law, International relations and Diplomacy, red. Katharina Ziolkowski. Talin: NATO CCD COE Publ., 2013.
  15. Piris Jean-Claude, The Lisbon Treaty. A Legal and Political Analysis, Cambridge CUP, 2010.
  16. Polityka zagraniczna Unii Europejskiej. Prawo i praktyka, red. Jan Galster, Anna Szczerba-Zawada. Warszawa: Instytut Wydawniczy EuroPrawo, 2016.
  17. Research Handbook on International Law and Cyberspace, red. Nicholas Tsagourias, Russell Buchan. Cheltenham-Northampton: Edward Elgar Publishing, 2015.
  18. Ryszka Joanna, Sankcje gospodarcze wobec podmiotów zewnętrznych w prawie i praktyce Unii Europejskiej (Toruń: TNOiK, 2008).
  19. Talinn Manual 2.0 on the International Law Applicable to Cyber Operations, red. Michael N. Schmitt. Cambridge: CUP, 2017.
  20. Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, red. Andrzej Wróbel, t. I (art. 1-89), red. Dawid Miąsik, Nina Półtorak. Warszawa: Wolters Kluwer, 2012.
  21. Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, red. Andrzej Wróbel, t. II (art. 90-222), red. Krystyna Kowalik-Bańczyk, Monika Szwarc-Kuczer, Warszawa: Wolters Kluwer, 2012.
  22. Worona Joanna, Cyberprzestrzeń a prawo międzynarodowe. Warszawa: Wolters Kluwer, 2020.
  23. Wpływ internetu na ewolucję państwa i prawa, red. Radosław Grabowski, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzezowskiego, 2008.