Pasek boczny artykułu

Przesłane
13 stycznia 2022
Opublikowane
1 kwietnia 2022
Pobieranie
PDF
Statystyczny
Read Counter : 416 Pobieranie : 285

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Artykuł dotyczy aktualnej sytuacji nauki administracji. W tym celu ukazano jej losy w powojennej Polsce. Omówiono początkowy zmierzch nauki administracji w okresie stalinizmu, a następnie oderwanie jej od nauki prawa administracyjnego. Wskazano zmiany jej zakresu rzeczowego pod wpływem koncepcji radzieckiego budownictwa, a przede wszystkim polskiej szkoły prakseologii, co doprowadziło w latach 60 i 70 do renesansu nauki administracji, a następnie w połowie lat 80. do jej usamodzielnienia jako dyscypliny naukowej.


Przez ponad 30 lat nauka administracji funkcjonowała jako wyodrębniony formalnie dział wiedzy naukowej, zaliczany do nauk prawnych, którego przedstawiciele samodzielnie czy to w kooperacji z innymi badaczami zgłębiali administrację jako zjawisko.


Ten stan rzeczy zmieniła reforma systemu nauki i szkolnictwa wyższego realizowana pod hasłem Konstytucji 2.0, która doprowadziła do formalnej likwidacji omawianej dyscypliny naukowej. Skutki tej reformy są widoczne w zakresie badań naukowych i procesu dydaktycznego.


Mimo potrzeby naukowego badania rzeczywistości administracyjnej i przekazywania wiadomości o tym studentom i słuchaczom, przyjęty system nauki i szkolnictwa wyższego przyczynia się do wygaszania tego zainteresowania.


Aktualna sytuacja nauki o administracji przypomina jej zmierzch z okresu stalinizmu.


Artykuł jest przyczynkiem do dyskusji nad dalszymi losami nauki administracji i autor stoi na stanowisku, że nadal powinna ona być uprawiana i to w sposób niepodzielny, a nie rozproszony

Słowa kluczowe

rzeczywista administracja, nauka administracji, prawo administracyjne, nauki polityczne, teoria organizacji i zarządzania, polityki publiczne, dyscyplina naukowa actual administration, administrative science, administrative law, political science, organization and management theory, public policy, academic discipline

Szczegóły artykułu

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Referencje

  1. Artym Halina, Uzupełnienie do wykładów z nauki administracji i prawa administracyjnego, z. 5. Warszawa: Zakład Wydawniczy Akademii Nauk Politycznych, 1950.
  2. Błaś Adam, „Początki Zakładu Nauki Administracji: jego teraźniejszość i przyszłość” Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji, Nr 100/1 (2015): 93-103.
  3. Błaś Adam, „Studia z nauki prawa administracyjnego i nauki administracji” Acta Universitatis Wratislaviensis, nr 2073, Prawo CCLXIII (1998): 1-89.
  4. Brzeziński Wacław, Jerzy Starościak, Polskie prawo administracyjne (część szczegółowa), z. II, red. Maurycy Jaroszyński. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1957.
  5. Brzeziński Wacław, Podstawy prawne planowania gospodarczego i przestrzennego. Nauka administracji i prawa administracyjnego, red. Tadeusz Bigo, cz. III: Działy wybrane administracji publicznej, z. 1 (Warszawa: Gebethner i Wolff .1949).
  6. Brzeziński Wacław, Prawo budowlane i odbudowa osiedli. Nauka administracji i prawa administracyjnego, red. Tadeusz Bigo, cz. III: Działy wybrane administracji publicznej, z. 7, (Warszawa: Gebethner i Wolff, 1949).
  7. Brzeziński Wacław, Nauka administracji i prawa administracyjnego. Toruń: Akademicka Księgarnia Spółdzielcza „Skrypt”, 1950.
  8. Brzeziński Wacław, Nauka administracji i prawa administracyjnego II, Zagadnienia budownictwa w prawie administracyjnym, cz. I i II. Łódź: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1951.
  9. Brzeziński Wacław, Plan zagospodarowania przestrzennego. Studium z zakresu nauki administracji i prawa administracyjnego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1961.
  10. Dawidowicz Wacław, „O nieporozumieniu zwanym »nauką administracji«” Organizacja – Metody – Technika, nr 11 (1972): 11-12.
  11. Dawidowicz Wacław, Nauka prawa administracyjnego. Zarys wykładu, t. I, Zagadnienia podstawowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1965.
  12. Dawidowicz Wacław, Naukowe podstawy organizacji i kierowania w administracji państwowej. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, 1968.
  13. Dawidowicz Wacław, Zagadnienia teorii organizacji i kierowania w administracji państwowej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1972.
  14. Dobkowski Jarosław, „Indukcja funkcjonalna prof. Jerzego Panejki jako metoda badań porównawczych nad samorządem w Europie” Acta Universitatis Wratislaviensis, Prawo, CCCXXXI (2020): 71-83. https://doi.org/10.19195/0524-4544.331.8.
  15. Dobkowski Jarosław, „Kryteria nauki administracji”, [w:] Nowe kierunki działań administracji w Polsce i Unii Europejskiej, red. Paweł Chmielnicki, Anna Dybała. 50-60. Warszawa: Lexis Nexis, 2009.
  16. Dobosz Piotr, „Ujęcie »rządu« i »administracji« w niewydanym rozdziale 11 Instytucji prawa administracyjnego J.S. Langroda”, [w:] Teoria instytucji prawa administracyjnego: księga pamiątkowa profesora Jerzego Stefana Langroda, red. Janusz Niczyporuk. 97-118. Paryż-Lublin: Polska Akademia Nauk, 2011.
  17. Gawecki Bolesław, „Nauka o administrowaniu i jej miejsce w klasyfikacji nauk” Biuletyn TNOiK, nr 1 (1960): 1-3.
  18. Hirszowicz Maria, Wstęp do socjologii organizacji. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967.
  19. Homplewicz Janusz, „Integracja czy kooperacja nauk o administracji” Organizacja – Metody – Technika, nr 6 (1972): 19-21.
  20. Izdebski Zygmunt, „W sprawie założeń tzw. socjologii organizacji” Państwo i Prawo, nr 7 (1968): 69-78.
  21. Jaroszyński Maurycy, Jerzy Starościak, Polskie prawo administracyjne (część szczegółowa), z. 1, red. Maurycy Jaroszyński. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1957.
  22. Kieżun Witold, „Polski dorobek teoretyczny zarządzania publicznego” Współczesne Zarządzanie, nr 4 (2020): 49-68.
  23. Kmieciak Zbigniew, Franciszek Longchamps de Bérier. Pisma wybrane z lat 1934–1970. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2019.
  24. Kościołek Jan, Nauka administracji i prawo administracyjne (uzupełnienia do wykładów): Zagadnienia organizacji pracy w administracji, z. 4. Warszawa: Zakład Wydawniczy Akademii Nauk Politycznych, 1950.
  25. Kowalewski Stanisław, „Czy treść formalnego prawa administracyjnego należy do problematyki nauki administracji i kierownictwa?” Biuletyn TNOiK, nr 11 (1950): 25-31.
  26. Kowalewski Stanisław, „Czym jest nauka o administrowaniu” Gospodarka i Administracja Terenowa, nr 3 (1960): 37-42.
  27. Kowalewski Stanisław, Szkice z zakresu nauki o administrowaniu. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1965.
  28. Langrod Jerzy Stefan, Instytucje prawa administracyjnego. Zarys części ogólnej, t. I, z. 2. Kraków: Wydawnictwo Księgarni Stefana Kamińskiego, 1950.
  29. Langrod Georges, „Science administrative ou sciences administratives?” Annales Universitatis Saraviensis, t. I (1956/57): 92-125.
  30. Langrod Georges, „La renaissance de la science administrative en URSS et dans les démocraties populaires” Revue Internationale des Sciences Administratives, nr 1 (1963): 22-29.
  31. Langrod Georges, „Pour une gestiologie” Cahicrs d’études et d’informations. Association des eleves et anciens eleves de l’Ecole Nationale Supérieure des PTT, nr 59 (1968): 3-6.
  32. Leoński Zbigniew, „J. Starościak, Elementy nauki administracji, Warszawa 1964, PWN, ss. 420” Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, nr 1 (1965): 229-303.
  33. Leoński Zbigniew, Nauka administracji, cz. I (Poznań: Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, 1969).
  34. Leoński Zbigniew, „Nauka administracji i polityka administracyjna” Organizacja – Metody – Technika, nr 11 (1972): 7-10.
  35. Franciszek Longchamps, Prawo agrarne. Nauka administracji i prawa administracyjnego, red. Tadeusz Bigo, cz. III: Działy wybrane administracji publicznej, z. 3, (Warszawa: Gebethner i Wolff 1949).
  36. Franciszek Longchamps, Scalenie Ziem Zachodnich (prawo o ustroju administracyjnym, polskiej ludności miejscowej i osadnictwie nierolniczym). Nauka administracji i prawa administracyjnego, cz. III: Działy wybrane administracji publicznej, z. 12, red. Tadeusz Bigo, (Warszawa: Gebethner i Wolff, 1950).
  37. Longchamps Franciszek, Polskie prawo administracyjne (część szczegółowa), z. 3, red. Maurycy Jaroszyński. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958).
  38. Longchamps Franciszek, Współczesne kierunki w nauce prawa administracyjnego na zachodzie Europy. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1968.
  39. Longchamps Franciszek, Założenia nauki administracji. Wrocław: Wrocławskie Towarzystwo Naukowe. 1949.
  40. Longchamps Franiciszek, „La scienza dell’amministrazione pubblica in Polonia” La scienza e la tecnica della organizzazione nella pubblica amministrazione, nr 4 (1960): 409-422.
  41. Malinowski Roman, „Miejsce nauki administracji i studiów administracyjnych” Organizacja – Metody – Technika, nr 12 (1972): 75-77.
  42. Nauka administracji: notatki stenograficzne z wykładów nauk administracji. Warszawa: Wydawnictwo Bratniej Pomocy Studentów Akademii Nauk Politycznych w Warszawie, 1948.
  43. „O marksistowski podręcznik polskiego prawa administracyjnego (Dyskusja w Komitecie Nauk Prawnych PAN nad podręcznikiem prawa administracyjnego pod redakcją prof. M. Jaroszyńskiego)” Państwo i Prawo, nr 5-6 (1953): 758-789.
  44. „Organizacja pracy sekcji i podsekcji Kongresu Nauki” Życie Nauki, nr 1-2 (1950): 46-53.
  45. Podgórecki Adam, „Klasyfikacja nauk prawnych” Studia Socjologiczne, nr 1 (1967): 235-247.
  46. Polskie prawo administracyjne (część ogólna), red. Maurycy Jaroszyński. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1956.
  47. „Prawo administracyjne, red. Maurycy Jaroszyński. Cz. 4 W-wa 1953, PWN, 24x17 cm, s. 183, zł 15.00” Nowe Książki, (1953): 458.
  48. Prawo administracyjne (skrypt z wykładów Jerzego Panejki). Wilno: Uniwersytet Stefana Batorego, 1929.
  49. Prawo administracyjne, cz. 1, red. Maurycy Jaroszyński. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1952.
  50. Prawo administracyjne, cz. 2, red. Maurycy Jaroszyński. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1952.
  51. Prawo administracyjne, cz. 3, red. Maurycy Jaroszyński. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1952.
  52. Prawo administracyjne, cz. 4, red. Maurycy Jaroszyński. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1953.
  53. Skoczny Tadeusz, Podstawowe dylematy naukowego poznania administracji państwowej. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 1986.
  54. Służewski Jerzy, Nauka administracji. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 1969.
  55. Spis wykładów na rok akademicki 1950/51. Wydział Prawa. Poznań: Uniwersytet Poznański, 1950.
  56. Spis wykładów na rok akademicki 1951/52. Wydział Prawa. Poznań: Uniwersytet Poznański, 1952.
  57. Spis wykładów na rok akademicki 1952/53. Wydział Prawa. Poznań: Uniwersytet Poznański, 1952.
  58. Spis wykładów na rok akademicki 1953/54. Wydział Prawa. Poznań: Uniwersytet Poznański, 1953.
  59. Spis wykładów na rok akademicki 1950/51. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, 1950.
  60. Spis wykładów na rok akademicki 1951/52. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, 1952.
  61. Starościak Jerzy, Samorząd adwokatury. Wrocław-Wilno s.n., 1939.
  62. Starościak Jerzy, System organizacyjny administracji polskiej. Nauka administracji i prawo administracyjne (uzupełnienia do wykładów), z. 2. Warszawa: Zakład Wydawniczy Akademii Nauk Politycznych, 1949.
  63. Starościak Jerzy, Wacław Dawidowicz, Nauka administracji i prawo administracyjne: wybrane zagadnienia ogólne w wypisach i opracowaniach (uzupełnienia do wykładów), z. 1. Warszawa: Zakład Wydawniczy Akademii Nauk Politycznych, 1950.
  64. Starościak Jerzy, Polskie prawo administracyjne (część szczegółowa), z. IV, red. Maurycy Jaroszyński. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958.
  65. Starościak Jerzy, Emanuel Iserzon, Prawo administracyjne w zarysie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  66. Starościak Jerzy, Elementy nauki administracji. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1964.
  67. Starościak Jerzy, Elementy nauki uprawlenija. Moskwa: Izdatel’stvo „Progress”, 1965.
  68. Starościak Jerzy, Zarys nauki administracji. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1966.
  69. Starościak Jerzy, Elemente ale ştiinţei administraţiei. Bucureşti: Editura politică, 1967.
  70. Starościak Jerzy, Zarys nauki administracji. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1971.
  71. Starościak Jerzy, „O opracowywaniu zagadnień administracji” Organizacja – Metody – Technika, nr 2 (1973): 14-16.
  72. Tudrej Jerzy, „O nowe spojrzenie na naukę administracji. Artykuł dyskusyjny” Organizacja – Metody – Technika, nr 6 (1972): 16-19.
  73. UJ. Spis wykładów na rok akademicki 1953/54. Kraków: Uniwersytet Jagielloński, 1953.
  74. Wołoch Józef, Podstawowe wiadomości z nauki administracji (komplementarne elementy działania i pracy w administracji państwowej). Wrocław: Uniwersytet Wrocławski im. Bolesława Bieruta, 1968.
  75. Wołoch Józef, Zastosowania nauki administracji w pracy rad narodowych, [w:] Stosowanie nauk społecznych w praktyce, red. Jerzy Kubin, Adam Podgórecki. 275-310. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1973.
  76. „Z prac Podsekcji Prawa I Kongresu Nauki Polskiej. Konferencja grupy prawa administracyjnego” Państwo i Prawo, nr 10 (1950): 112-123.
  77. „Z prac Podsekcji Prawa I Kongresu Nauki Polskiej. Ogólnopolska konferencja grupy prawa administracyjnego (II)” Państwo i Prawo, nr 3 (1951): 506-523.
  78. Zieleniewski Jan, Zasady organizacji pracy w administracji, cz. 1, Ogólna teoria organizacji pracy w zastosowaniu do administracji państwowej. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 1962.
  79. Ziembiński Zygmunt, Problemy podstawowe prawoznawstwa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1980.