Pasek boczny artykułu

Przesłane
12 czerwca 2022
Opublikowane
25 lipca 2022
Pobieranie
PDF
Statystyczny
Read Counter : 210 Pobieranie : 270

Treść głównego artykułu

Abstrakt

W latach 1922-1939 w ukazującym się w Wilnie konserwatywnym dzienniku słowo, jego redaktor naczelny Stanisław Cat-Mackiewicz w swoich tekstach publicystycznych tworzył wizje silnego państwa polskiego, opartego na prężnej władzy prezydenta nawiązującego do monarchicznych form ustrojowych. Krytykował ustrój państwa polskiego oparty o przepisy konstytucji marcowej z 1921 roku oraz czynnie wziął udział w zmianach ustrojowych które nastąpiły po 1926 roku ostatecznie doprowadzając do uchwalenia nowej konstytucji z kwietnia 1935 roku i zmian zmierzających ku autorytaryzmowi. 

Słowa kluczowe

Rzeczpospolita Polska, konserwatyzm, Wilno, monarchizm, gazeta, konstytucja, silne państwo Republic of Poland, conservatism, Vilnius, newspaper, monarchism, constitution, strong state

Szczegóły artykułu

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Referencje

  1. Ajnenkiel Andrzej, Od rządów ludowych do przewrotu majowego. Zarys dziejów politycznych Polski 1918-1926. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1978.
  2. Bardach Juliusz, „Z dziejów mentalności feudalno-konserwatywnej: (w związku z książką ks. Waleriana Meysztowicza, Gawędy o czasach i ludziach t. 1-2, Londyn 1973-1974)” Przegląd Historyczny, 68/1 (1977): 117.
  3. Chojnowski Andrzej, „Ignacy Mościcki, Prezydent Rzeczypospolitej 1 VI 1926 – 30 IX 1939”, [w:] Prezydenci i premierzy Drugiej Rzeczypospolitej red. Andrzej Chojnowski, Piotr Wróbel, 198-221. Wrocław-Warszawa-Kraków: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, 1992.
  4. Czarnek Przemysław, „Edward Dubanowicz (1881–1943)”, [w:] Profesorowie prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, red. Antoni Dębiński, Wojciech Staszewski, Monika Wójcik, 103-117. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2008.
  5. Dąbrowski Przemysław, Rozpolitykowane miasto. Ustrój polityczny państwa w koncepcjach polskich ugrupowań działających w Wilnie w latach 1918-1939. Gdańsk: Arche, 2012.
  6. Garlicki Andrzej, Józef Piłsudski 1867-1935. Warszawa: Czytelnik, 1988.
  7. Garlicki Andrzej, Od maja do Brześcia. Warszawa: Czytelnik, 1985.
  8. Gosudarstwiennyj Sowiet Rossijskioj Imperii 1906-1917, red. Walentin Walentinowicz Szałochajew. Moskwa: Rossijskaja politiczeskaja encykłopedija, 2008.
  9. Górski Artur, Władza polityczna w myśli Stanisława Cata-Mackiewicza. Kraków: Arcana, 1999.
  10. Gzella Jacek, Myśl polityczna Władysława Studnickiego na tle koncepcji konserwatystów polskich, 1918-1939. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, 1993.
  11. Jaruzelski Jerzy, Stanisław Cat-Mackiewicz 1896-1966. Wilno-Londyn-Warszawa. Warszawa: Czytelnik, 1994.
  12. Jędrzejewicz Wacław, Kronika życia Józefa Piłsudskiego, 1867-1935. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1977.
  13. Krukowski Stanisław, „Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1921 r.”, [w:] Konstytucje Polski. Studia monograficzne z dziejów polskiego konstytucjonalizmu, t. II, red. Marian Kallas. Strony. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990.
  14. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Czynnik nadrzędny w nowej Konstytucji” Słowo, nr 1 (1935).
  15. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Deklaracja Chrześcij - Narodowych” Słowo, nr 50 (1926).
  16. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Deklaracja Sławka. Autorzy konstytucji” Słowo, nr 84 (1935).
  17. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Do młodzieży monarchicznej” Słowo, nr 103 (1925).
  18. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Elekcja Prezydenta Rzeczypospolitej” Słowo, nr 3 (1935).
  19. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Gabinet tworzy gabinet” Słowo, nr 101 (1926).
  20. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Inicjatywa p. Dmowskiego” Słowo, nr 280 (1926).
  21. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Jeden profesor uniwersytetu i dwie konstytucje” Słowo, nr 77 (1934).
  22. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Jednomyślne uchwalenie Konstytucji w Sejmie. Niech żyje Marszałek Piłsudski” Słowo, nr 25 (1934).
  23. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Konspiracje oficerskie” Słowo, nr 33 (1924).
  24. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Kto z nas chce państwa totalnego?” Słowo, nr 173 (1935).
  25. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Łódź bez steru” Słowo, nr 182 (1926).
  26. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Nar.[dowo] Chrześcij. [ańskie] str. [onnictwo] Rolnicze” Słowo, nr 195 (1924).
  27. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Niech żyje monarchja!” Słowo, nr 215 (1927).
  28. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „O kandydacie na tron polski” Słowo, nr 294 (1925).
  29. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Oktrojowanie konstytucji” Słowo, nr 60 (1928).
  30. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Ostatnie nominacje” Słowo, nr 195 (1924).
  31. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Pamięci niektórych...”, Słowo, nr 21 (1924).
  32. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Panie Marszałku!” Słowo, nr 133 (1926).
  33. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Pod znakiem pesymizmu” Słowo, nr 255 (1925).
  34. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Przedostatni i ostatni gabinet republikańsko-parlamentarny w Polsce” Słowo, nr 90 (1926).
  35. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Rewizja konstytucji” Słowo, nr 20 (1922).
  36. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Ruch monarchiczny w Polsce” Słowo, nr 80 (1925).
  37. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Rząd pozaparlamentarny” Słowo, nr 120 (1922).
  38. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Senat” Słowo, nr 31 (1922).
  39. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Spór konstytucyjny” Słowo, nr 68 (1923).
  40. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Sprawy żydowskie” Słowo, nr 109 (1922).
  41. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Śladem rozczarowań” Słowo, nr 249 (1925).
  42. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Wilno przeciw wojnie domowej” Słowo, nr 116 (1926).
  43. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Wyznanie wiary” Słowo, nr 85 (1923).
  44. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Zmiana konstytucji i pełnomocnictwa” Słowo, nr 169 (1926).
  45. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Albo dyktatura albo nowe wybory” Słowo, nr 117 (1926).
  46. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Bohater naszego renesansu” Słowo, nr 9 (1929.
  47. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Bój o konstytucję” Słowo, nr 201 (1930).
  48. [Mackiewicz Stanisław] Cat, „Credo polityki narodowościowej” Słowo, nr 123 (1922).
  49. Mackiewicz, Stanisław, Historia Polski od 11 listopada 1918 do 17 września 1939. Londyn: Wydawnictwo Puls, 1992.
  50. Majchrowski Jacek, Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej. Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza BGW, 1994.
  51. Majchrowski Jacek, Ugrupowania monarchistyczne w latach Drugiej Rzeczypospolitej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1988.
  52. Meysztowicz Walerian, Gawędy o czasach i ludziach. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1983.
  53. Paczkowski Andrzej, Prasa polska w latach 1918-1939. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990.
  54. Pobóg-Malinowski Władysław, Najnowsza historia polityczna Polski, t. II 1914-1938. Gdańsk: Gryf, 1990.
  55. Szlachta Bogdan, Polscy konserwatyści wobec ustroju politycznego do 1939 roku. Kraków: Uniwersytet Jagielloński, 2000.
  56. Szpoper Dariusz, Andrzej Bielecki, Aleksander Meysztowicz: Portret polityczny konserwatysty. Gdańsk: Arche, 2001.
  57. Szpoper Dariusz, „Nieznany projekt konstytucji Stanisława Cata-Mackiewicza” Sprawy Polityczne, nr 4 (10) (2001): 107-119.
  58. Szpoper Dariusz, „Rada Państwa (1810–1917). Od subsydiarnego organu władzy rosyjskich imperatorów do izby wyższej parlamentu” Opolskie Studia Administracyjno-Prawne, nr 2 (2016): 91-117. https://doi.org/10.25167/osap.1558.
  59. Szpoper Dariusz, Sukcesorzy Wielkiego Księstwa. Myśl polityczna i działalność konserwatystów polskich na ziemiach litewsko-białoruskich w latach 1904-1939. Gdańsk: Arche, 1999.
  60. Tarkowski Mikołaj, Adwokatura wileńska 1918-1939. Gdańsk: Studium historyczno-prawne, 2014.
  61. Władyka Wiesław, „Prasa Drugiej Rzeczypospolitej”, [w:] Dzieje prasy polskiej, red. Jerzy Łojek, Jerzy Myśliński, Wiesław Władyka. 92-105. Warszawa: Wydawnictwo Interpress Warszawa, 1988.
  62. Zieliński Henryk, Historia Polski, 1864-1939. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1968.