Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Artykuły

Nr 3 (46) (2023)

Fiodor Martens – pionier międzynarodowego prawa humanitarnego

DOI
https://doi.org/10.36128/PRIW.VI46.718
Przesłane
9 lipca 2023
Opublikowane
17.11.2023

Abstrakt

Tekst zarysowuje sylwetkę Fiodora Fiodorowicza Martensa, wybitnego XIX-wiecznego rosyjskiego prawnika i dyplomaty. Autorzy opisują tak jego dorobek naukowy, jak i wymiar praktyczny na niwie prawa międzynarodowego publicznego, a również wpływ, jaki wywarł na rozwój międzynarodowego prawa humanitarnego. Przedstawiono poszczególne etapy drogi życiowej i kariery zawodowej Martensa, w tym studia poza Imperium Rosyjskim, pracę w Ministerstwie Spraw Zagranicznych oraz działalność naukową. Podkreślono jego aktywną rolę w opracowywaniu umów międzynarodowych, w tym konwencji haskich z 1899 i 1907 roku. Ujawniono nowe fakty dotyczące biografii Martensa, przybliżając tego nieznanego szerzej w Polsce wybitnego naukowca i praktyka szerokiemu gronu badaczy tak prawa międzynarodowego publicznego, jak i historii prawa.

Bibliografia

  1. Ananjicz Boris Wasiljewicz, Rafaił Szołomowicz Ganielin, Uprawlenczeskaja elita Rossijskoj Impierii. Istorija ministierstw 1802–1917. Sankt-Peterburg: Liki Rossiji, 2008.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  2. Bazylow Ludwik, Dzieje Rosji. 1801–1917. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1977.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  3. Biograficzeskij słowar’ profiessorow i priepodawatielej Impieratorskogo Sankt-Peterburgskogo Uniwiersitieta za istiekszuju trietju czetwiert’ wieka jego suszczestwowanija. 1869–1894, t. ii, M-JA. Sankt-Peterburg: Tipografija i Litografija B.M. Wolfa, 1898.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  4. Bochanow Aleksandr Nikołajewicz, „Rossija w konce XiX- naczale XX wiekow”, [w:] Istorija Rossiji s driewniejszych wriemien do naczała XXI wieka, red. Andriej Nikołajewicz Sacharow. 869–940. Moskwa: Izdatielstwo ast; Izdatielstwo Astriel; Izdatielstwo Chranitiel, 2008.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  5. Brzeziński Andrzej, „Rosja a sprawa ograniczenia zbrojeń na konferencji haskiej w 1907 r.” Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica, nr 10 (1981): 65–87. https://doi.org/10.18778/0208–6050.10.06.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  6. Cassese Antonio, „The Martens Clause: Half a Loaf or Simply Pie in the Sky?” European Journal of International Law, t. Xi, nr 1 (2000): 187–216. https://doi.org/10.1093/ejil/11.1.187.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  7. „Cyrkularnoje soobszczenije Ministra Inostrannych Dieł priebywajuszczim w Sankt-Peterburge priedstawitielam inostrannych gosudarstw ot 30-go diekabria 1898 g. Pieriewod” Prawitielstwiennyj wiestnik, nr 8 (1899): 1–2.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  8. Czerniawskij Stanisław Iwanowicz, „Wtoraja Gaagskaja konfieriencyja mira 1907 goda: wzgljad cieriez 110 let.” Tractus aevorum: ewolucyja socyokulturnych i politiczeskich prostranstw, t. iV (2017): 23–40. https://doi.org/10.18413/2312–3044–2017-4-1-23-40.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  9. Dobrzycki Wiesław, Historia stosunków międzynarodowych w czasach nowożytnych 1815–1945. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 1996.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  10. Grabar’ Władimir Emmanuiłowicz, Matieriały k istorii litieratury mieżdunarodnogo prawa w Rossiji (1647–1917). Moskwa: Izdatielstwo „Ziercało” 2005.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  11. Holland Thomas, „Frederik de Martens” Journal of the Society of Comparative Legislation, nr 10 (1909): 10–12.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  12. Instrukcyja ministra inostrannych dieł Rossiji A.P. Izwolskogo niepriemiennomu czlenu Sowieta MiD Rossiji F.F. Martiensu. 1/14 janwaria 1907 g. AWPRI,F. Politarchiw, op. 482, d.5036, l. 114. https://idd.mid.ru/informacionno-spravocnye-materialy/-/asset_publisher/WsjViuPpk1am/content/k-110-letiu-vtoroj-gaagskoj-konferencii-mira.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  13. Jeljaszewicz Faina Osipowna, „Iz inostrannych żurnałow” Żurnał Ministierstwa Justicyi, nr 2 (1911): 330–332.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  14. Kamarowski Leonid Aleksejewicz, Gaagskaja mirnaja konfieriencyja 1899. Moskwa: Tipo-Litografija G.I. Prostakowa, 1905.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  15. Kamarowski Leonid Aleksejewicz, „Sowriemiennoje mieżdunarodnoje prawo cywilizowannych narodow (Martens, dwa toma, 1882–1883 gg.)” Juridiczeskij wiestnik, t. Xi, kn. 3 (1886): 460–486.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  16. Kulikow Siergiej Wiktorowicz, „Obolenski-Nieliedinski-Mielecki Walerian Siergiejewicz”, [w:] Gosudarstwiennyj sowiet Rossijskoj Impierii 1906–1917. Encykłopiedija, red. Walentin Walentinowicz Szełochajew. 188. Moskwa: Izdatielstwo «Rossijskaja politiczeskaja encekłopiedija», 2008.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  17. Lieven Dominic, The Cambridge History of Russia, t. ii, Imperial Russia, 1689–1917. Cambridge: Cambridge University Press, 2008.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  18. Martens Fedor Fedorovich, La Russie et l’Angleterre dans l’Asie centrale. Gand: Imprimerie Isidore-Sébastien Van Doosselaere, 1879.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  19. Martens Fedor Fedorovich, Le Conflit Entre La Russie Et La Chine: Ses Origines, Son Développement Et Sa Portée Universelle: Étude Politique. Bruxelles: Librairie C. Muquardt, Merzbach et Falk, éditeurs, libraires du roi, 1880.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  20. Martens Fiodor Fiodorowicz, Sobranije traktatow i konwiencyj, zakluczennych Rossijeju s inostrannymi dierżawami, t. i, Traktaty s Awstrijeju. 1648–1762 g. Sankt-Peterburg: Tipografija Ministierstwa Putiej Soobszczenija (A. Bienkie), 1874.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  21. Martens Fiodor Fiodorowicz, Sowriemiennoje mieżdunarodnoje prawo cywilizowannych narodow, t. i, Sankt-Peterburg: Tipografija Ministierstwa Putiej Soobszczenija (A. Bienkie), 1882.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  22. Martens Fiodor Fiodorowicz, Wostocznaja wojna i Briussielskaja konfieriencyja 1874–1878 gg. Sankt-Peterburg: Tipografija Ministierstwa Putiej Soobszczenija (A. Bienkie), 1879.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  23. Martens Fiodor Fiodorowicz, „Aleksandr I i Napoleon I. Poslednije gody ich drużby i sojuza” Wiestnik Jewropy, t. i, k.2 – t. ii, kn. 4 (1905).
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  24. Martens Fiodor Fiodorowicz, „Edinburgskij uniwiersitiet i triechsotletnij jego jubilej: istoriko-kulturnyj oczerk” Wiestnik Jewropy, t. V, kn. 9 (1884): 109–163.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  25. Martens, Fiodor Fiodorowicz. „Gaagskaja konfieriencyja mira: kulturno-istoriczeskij oczerk” Wiestnik Jewropy, t. ii (1900): 5–28.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  26. Martens, Fiodor Fiodorowicz, „Impierator Nikołaj I i korolewa Wiktorija: istoriczeskij oczerk” Wiestnik Jewropy, t. Vi, kn. 11 (1896): 74–130.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  27. Martens Fiodor Fiodorowicz, „Rossija i Anglija nakanunie razrywa: 1853–1854” Wiestnik Jewropy, t. ii, kn. 4 (1898): 563–610.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  28. Martens Fiodor Fiodorowicz, „Rossija i Anglija w carstwowanije impieratora Nikołaja I” Wiestnik Jewropy, t. i, kn. 1 – t. ii, kn. 3 (1898).
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  29. Martens Fiodor Fiodorowicz, „Rossija i Anglija w naczale XiX-go stoletija” Wiestnik Jewropy, t. V, kn.10 – t. Vi, kn. 11 (1894).
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  30. Meron Theodor, „The Martens Clause, Principles of Humanity, and Dictates of Public Conscience” The American Journal of International Law, t XciV, nr 1 (2000): 78–89. https://doi.org/10.2307/2555232.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  31. Ministierstwo inostrannych dieł. Wtoraja konfieriencyja mira 1907. Sankt-Peterburg: Tipografija W. F. Kirszbauma, 1908.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  32. Nolde Boris. „F. F. Martens (Niekrołog)” Prawo. Jeżeniedielnaja juridiczeskaja gazieta, nr 24 (1909): k. 1449–1452.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  33. Pis’mo czlena Sowieta MiD Rossiji profiessora F.F. Martiensa ministru inostrannych dieł Rossiji W.N. Łamzdorfu o projektie programmy Wtoroj Gaagskoj konfieriencyi mira i projekt programmy, razrabotannyj F.F. Martensom 3/16 diekabria 1905 g. awPri, f. Politarchiw, op. 482, d. 4924, l. 41–43. https://idd.mid.ru/informacionno-spravocnye-materialy/-/asset_publisher/WsjViuPpk1am/content/k-110-letiu-vtoroj-gaagskoj-onferencii-mira.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  34. Pustogarow Władimir Wasiljewicz, Fiodor Fiodorowicz Martens. Jurist, dipłomat. Moskwa: Mieżdunarodnyje otnoszenija, 1999.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  35. Pustogarow Władimir Wasiljewicz, „F.[iodor] F.[iodorowicz] Martens – mieżduna-rodnyj supierarbitr (po angło-wieniesuelskomu konfliktu 1899 g.)” Moskowskij żurnał mieżdunarodnogo prawa, nr 4 (1992): 107.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  36. Pustogarow Władimir Wasiljewicz. „F[iodor] F.[iodorowicz] Martens: Jurist, diplomat, publicyst.” Sowietskij żurnał mieżdunarodnogo prawa, nr 3–4 (1991): 76–94. https://doi.org/10.24833/0869–0049–1991-3-4-76-94.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  37. Raczkow Ilja, Jelizawieta Raczkowa, „Wydierżka iz dniewnikow Fiodora Fiodorowicza Martiensa za 1899 god” Mieżdunarodnoje prawosudije, nr 1 (2022): 122–137.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  38. Rudnicki Zbigniew B., „Międzynarodowe komisje badawcze w nowoczesnym systemie pokojowego rozwiązywania sporów międzynarodowych” Zeszyty Prawnicze, t. Xi, nr 3 (2011): 287–312. https://doi.org/10.21697/zp.2011.11.3.15.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  39. Rybaczonok Irina, „Rossija i wtoraja konfieriencyja mira 1907 goda w Gaagie” Nowaja i nowiejszaja istorija, nr 1 (2019): 113–146. https://doi.org/10.31857/S013038640003809-7.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  40. Sassòli Marco, Antoine A. Bouvier, Anne Quintin, How Does Law Protect in War? Cases, Documents and Teaching Materials on Contemporary Practice in International Humanitarian Law, t. i. International Committee of the Red Cross, 2012.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  41. https://www.icrc.org/en/doc/assets/files/publications/icrc-0739-part-i.pdf.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  42. Sziłow Denis Nikołajewicz, Gosudarstwiennyje diejatieli Rossijskoj impierii: Gławy wysszych i centralnych uczrieżdienij. 1802–1917: Biobibliograficzeskij sprawocznik. Sankt-Peterburg: Dmitrij Bułanin, Jewropiejskij uniwiersitiet w Sankt-Peterburgie, 2001.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  43. Szpoper Dariusz, Arsen Tagirov, „Hrabiego Leonida Kamarowskiego wizja idei suwerenności państw w postępowaniach przed trybunałem międzynarodowym” Prawo i Więź, nr 1 (2023): 59–72.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  44. Taube Michail Aleksandrowicz, Rossija i Anglija w Sriedniej Azii. Sankt-Peterburg: Kniżnyj Skład „Rossijskoj Bibliografii”, 1880.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  45. Taube Michaił Aleksandrowicz, F.[iodor] F.[iodorowicz] Martens (1845–1909). Niekrołog. Sankt-Peterburg: Sienatskaja Tipografija, 1909.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  46. Tilly Charles, Social movements, 1768–2004. Boulder-London: Paradigm Publishers, 2004.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  47. Wereszycki Henryk, Historia Austrii. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich-Wydawnictwo, 1986.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  48. Zipunnikowa Natalja Nikołajewna, „K 165-letiju so dnia rożdienija F. F. Martiensa.” Elektronnoje priłożenije k Rossijskomu juridiczeskomu żurnału, nr 1 (2010): 91–102.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.