Treść głównego artykułu

Abstrakt

Postępująca tendencja wydłużania się postępowań sądowych o stwierdzenie nabycia spadku, a także obserwowana w praktyce niejednolitość treści orzeczeń sądowych o stwierdzeniu  nabycia spadku, stwarza niewątpliwie potrzebę poszukiwania nowych rozwiązań legislacyjnych, które ukierunkowane byłyby na udoskonalenie i przyśpieszenie postępowania, przy zachowaniu gwarancji ochrony prawnej prawidłowego ustalenia następstwa prawnego następującego w wyniku spadkobrania. Projektowane zmiany przepisów Kodeksu postępowania cywilnego mają przede wszystkim na celu usprawnienie postępowania o stwierdzeniu nabycia spadku poprzez rozszerzenie kognicji sądu spadku o kompetencję do wydania zezwolenia na złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku wprost lub z dobrodziejstwem inwentarza w imieniu małoletniego lub osoby pozostającej pod opieką, bez potrzeby wszczynania odrębnego postępowania przed sądem opiekuńczym. Jednocześnie projektowane zmiany określają obligatoryjny krąg spadkobierców ustawowych, którzy muszą być wezwani do udziału w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku. Niniejszy tekst stanowi próbę analizy projektowanej regulacji z punktu widzenia pożądanej w praktyce sprawność i szybkości postępowania spadkowego, która jednak nie może być priorytetem nad prawidłowym ustaleniem kręgu spadkobierców po oznaczonym spadkodawcy.

Słowa kluczowe

spadek, spadkobierca, sąd spadku, stwierdzenie nabycia spadku, przyjęcie i odrzucenie spadku inheritance, heir, inheritance court, confirmation of the acquisition of inheritance, acceptance or rejection of inheritance

Szczegóły artykułu

Referencje

  1. Felski Tadeusz, „Zakres orzekania sadu pierwszej instancji w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku” AUNC 1990/ XXVII, 18-19, 1990.
  2. Gudowski Jacek, „Przegląd orzecznictwa” Przegląd Sądowy, nr 2 (1996): 56.
  3. Gudowski Jacek, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. IV, Postępowanie rozpoznawcze. Postępowanie zabezpieczające, red. Tadeusz Ereciński, Jacek Gudowski. Warszawa: Wolters Kluwer, 2016.
  4. Justyński Tomasz, Kabza Ewa, „Uwagi na marginesie projektowanych zmian w prawie spadkowym” Krakowski Przegląd Notarialny nr 1 (2022): 22-23, 26-27.
  5. Księżak Paweł, „Zapis windykacyjny. Glosa do uchwały SN z dnia 7 lutego 2014 r., III CZP 95/13” Przeglądzie Sądowym, nr 3 (2015): 132-138.
  6. Księżak Paweł, Prawo spadkowe. Warszawa: Wolters Kluwer, 2017.
  7. Margoński Marcin, „Glosa do uchwały SN z 12 października 2010 r., III CZP 64/10” Rejent, nr 11 (2011): 76-78.
  8. Margoński Marcin, Europejskie poświadczenie spadkowe. Warszawa: Wolters Kluwer, 2022.
  9. Niedpośpiał Michał, „Zakres orzekania (kognicji) sądu o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza w sentencji postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku – na marginesie uchwały SN z 13 października 2010 r., III CZP 64/10” Palestra, nr 11-12 (2012): 111.
  10. Pisuliński Jerzy, „Niektóre problemy związane z terminem do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku” Rejent, nr 6 (1992): 54-71.
  11. Plaskacz Maciej, „Zapewnienie spadkowe” Polski Proces Cywilny, nr 4 (2013): 477 i n.
  12. Pruś Piotr, „Komentarz do art. 669 k.p.c., teza 4.”, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. II, red. Małgorzata Manowska, LEX 2021.
  13. Rylski Piotr, „Kognicja sądu w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku a obowiązek umieszczenia w postanowieniu wzmianki o stwierdzeniu nabycia spadku z dobrodziejstwem inwentarza” Palestra, nr 3-4 (2011): 119 i n.
  14. Słyk Jerzy, „Orzekanie w sprawach o zezwolenia na dokonanie czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka” Prawo w działaniu. Sprawy cywilne, nr 21 (2015): 220-221.
  15. Stępniak Andrzej, „Postępowanie w przedmiocie przyjęcia lub odrzucenia spadku” Polski Proces Cywilny, nr 3 (2011): 82 i n.
  16. System prawa prywatnego, t. X, Prawo spadkowe, wyd. 3, red. Bogudar Kordasiewicz. Warszawa: C. H. Beck, 2009.
  17. Wierciński Jacek, „Uwagi o teoretycznych założeniach dziedziczenia ustawowego” Studia Prawa Prywatnego, nr 9 (2009): 79-92.
  18. Witczak Hanna, „Komentarz do art. 928 k.c.”, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. IV, Spadki, red. Magdalena Habdas, Mariusz Fras. 145. Warszawa: Wolters Kluwer, 2019.
  19. Witczak Hanna, „Uprawnienia rodziców i dziadków spadkodawcy w dziedziczeniu ustawowym w nowym stanie prawnym” Monitor Prawniczy, nr 11 (2009).
  20. Witczak Hanna, Wyłączenie od dziedziczenia na mocy orzeczenia sądowego. Warszawa: Lexis Nexis 2013.
  21. Zdanikowski Paweł, „Komentarz do art. 1025 k.c., t. 11”, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. IV, Spadki, red. Magdalena Habdas, Mariusz Fras. 640-641. Warszawa: Wolters Kluwer, 2019.