Treść głównego artykułu

Abstrakt

Na dostępność medycyny transplantacyjnej w poszczególnych krajach wpływa szereg czynników, wśród których wymienić należy chociażby śmiertelność w wypadkach drogowych, wysokość Produktu Krajowego Brutto per capita, wysokość sum przekazywanych na służbę zdrowia, ogólnospołeczne nastawienie do tej metody leczenia, przyjęte ustawodawstwo, w szczególności model wyrażania zgody na pobranie narządów post mortem, liczbę czynnie działających ośrodków transplantacyjnych i aktywnych koordynatorów transplantacyjnych oraz statystyki w zakresie przeprowadzania zabiegów z udziałem dawców żyjących. Niestety, podejmowane dotychczas próby zwiększenia dostępności materiału transplantacyjnego nie doprowadziły do widocznego skrócenia list oczekujących. Ogólnoświatowy, chroniczny niedobór narządów, tkanek i komórek, które można by przeszczepić zmusza więc do poszukiwania coraz to nowych rozwiązań, dzięki którym lista pacjentów oczekujących na przeszczepienie zmniejszy się. W artykule autorka poddaje pod rozwagę czy zwiększenie puli dostępnych transplantatów mogłoby nastąpić w efekcie wprowadzenia reguł pierwszeństwa w procedurze alokacji narządów.

Słowa kluczowe

transplantacja, zasady alokacji, kryteria doboru potencjalnego biorcy, reguły pierwszeństwa, model motywacyjny transplantation, allocation rules, criteria for selecting a potential recipient, priority rules, motivational model

Szczegóły artykułu

Referencje

  1. Aita Kaoruko, „New Organ Transplant Policies in Japan, Including the Family-Oriented Priority Donation Clause” Transplantation, nr 91 (2011): 489-491. DOI: 10.1097/TP.0b013e318205b3ab.
  2. Ashkenazi Tamar, Gabriel Gurman, Jacob Lavee, David Steinberg, „A New Law for Allocation of Donor Organs in Israel” The Lancet, nr 375 (2010): 1131-1133. DOI: 10.1016/S0140-6736(09)61795-5.
  3. Ashkenazi Tamar, Jacob Lavee, Eytan Mor, „Organ Donation in Israel-Achievements and Challenges” Transplantation Journal, nr 2 (2015): 265-266. DOI: 10.1097/TP.0000000000000591.
  4. Ashkenazia Tamar, R. Beyara, Jonathan Cohen, Jacob Lavee, A. Stolerc, „Preliminary Marked Increase in the National Organ Donation Rate in Israel Following Implementation of a New Organ Transplantation Law” American Journal of Transplantation, nr 13 (2013): 780-785. DOI: 10.1111/ajt.12001.
  5. Aziz Zara, We must work with families to reduce organ donation refusal rates. http://www.theguardian.com/society/2013/apr/09/families-reduce-organ-donation-refusal.
  6. Bertsimas Dimitris, Vivek F. Farias, Nikolaos Trichakis, „Fairness, Efficiency and Flexibility in Organ Allocation for Kidney Transplantation” Operations Research, nr 1(2011): 73-87. https://doi.org/10.1287/opre.1120.1138.
  7. Berzon Corinne, „Israel’s 2008 Organ Transplant Law: continued ethical challenges to the priority points model” Israel Journal of Health Policy Research, nr 11 (2018): 1-12. DOI 10.1186/s13584-018-0203-6.
  8. Biggins Scott W., Danielle G. Haselby, et. al., „Pancreas and Liver Allocation and Distribution in the United States” American Journal of Transplantation, nr 12 (2012): 3191-3212. DOI: 10.1111/j.1600-6143.2012.04259.x.
  9. Bramstedt Katrina A., „Is it ethical to prioritize patients for organ allocation according to their values about organ donation?” Progress in transplantation, nr 2 (2006): 170-174. DOI: 10.1177/152692480601600214.
  10. Brock Dan W., Jacob Lavee, „Prioritizing registered donors in organ allocation: an ethical appraisal of the Israeli organ transplant law” Current opinion in critical care, nr 6 (2012): 707-711. DOI: 10.1097/MCC.0b013e328357a2e2.
  11. Chandler Jennifer A., „Priority Systems in the Allocation of Organs for Transplant: Should We Reward Those Who Have Previously Agreed to Donate?” Health Law Journal, 13 (2015): 99-138.
  12. Cronin Antonina J., „Points mean prizes: priority points, preferential status and directed organ donation in Israel” Israel Journal of Health Policy Research, nr 8 (2014). https://doi.org/10.1186/2045-4015-3-8.
  13. Czerwiński Jarosław, Roman Danielewicz, Prawo i organizacja pobierania i przeszczepiania narządów w Polsce. http://klinikamedycynytransplantacyjnej.wum.edu.pl/sites/klinikamedycynytransplantacyjnej.wum.edu.pl/files/prawo_i_organizacja_pobierania_i_przeszczepiania_narzadow_w_polsce_j._czerwinski_r_danielewicz.pdf.
  14. Davis Daniel F., The Ethics of Organ Allocation: Policy Questions Concerning Geography, Age, and Net Benefit. https://bioethicsarchive.georgetown.edu/pcbe/background/ethics_of_organ_allocation.html.
  15. Duda Lara, „National Organ Allocation Policy: The Final Rule” Virtual Mentor, nr 9 (2005): 604-607. DOI: 10.1001/virtualmentor.2005.7.9.hlaw1-0509.
  16. Durlik Magdalena, Marian Klinger, „Chory dializowany jako biorca przeszczepu” Forum Nefrologiczne, nr 3 (2010): 201-211.
  17. Guzik-Makaruk Ewa M., Transplantacja organów, tkanek i komórek w ujęciu prawnym i kryminologicznym. Studium prawnoporównawcze. Białystok: Temida 2, 2008.
  18. Haberko Joanna, Izabela Uhrynowska-Tyszkiewicz, Ustawa o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer, 2014.
  19. Kessler Judd, Al Roth, Deceased Organ Donation and Allocation: 3 Experiments in Market Design. http://web.stanford.edu/~niederle/Deceased%20Organ%20Donation%20Experiments.Kessler%20Roth.pdf.
  20. Lavee Jacob, Avraham Stolerp, „Reciprocal altruism – the impact of resurrecting an old moral imperative on the national organ donation rate in Israel” Law and Contemporary Problems, nr 3 (2014): 323-336.
  21. Nowak Piotr G., „Ograniczenie niedoboru narządów. System aktywnej rejestracji dawców jako alternatywa dla polskiej regulacji sprzeciwu” Diametros, nr 44 (2015): 56-77.
  22. Quigley Muireann, Vardit Ravitsky, Linda Wright, „Organ Donation and Priority Points in Israel: An Ethical Analysis” Transplantation, nr 10 (2012): 970-973. DOI: 10.1097/TP.0b013e31824e3d95.
  23. Zúñiga-Fajuri Alejandra, „Increasing Organ Donation by Presumed Consent and Allocation Priority: Chile” Bulletin of the World Health Organization, nr 3 (2015): 199-202. DOI: 10.2471/BLT.14.139535.