Pasek boczny artykułu

Przesłane
14 listopada 2023
Opublikowane
21 sierpnia 2024
Pobieranie
Grudecki
Statystyczny
Read Counter : 44 Pobieranie : 29

Treść głównego artykułu

Abstrakt

The paper is devoted to the criminal assessment of suicide attempts. The author analyzes suicide attempts in terms of whether such behavior fulfills the premises of a crime. He proves that the behavior of a suicide attempt is a criminal act that fulfills the characteristics of the crime of attempted homicide. Due to the intentional violation of the inalienable legal interest, which in the Polish legal system is human life, in a manner contrary to the socially accepted rules of dealing with this interest, the degree of social harmfulness of an attempted suicide will usually exceed the threshold of insignificance. Attempted suicide, however, is not a crime, because at the time of the act, the would-be suicide is not guilty due to the abnormal motivational situation in which he found himself. Nevertheless, his act is unlawful, and therefore people who save a suicide and thus violate his legal interests, act legally, using the justifications of necessary defense. In the author's opinion, the lack of the right to commit suicide while at the same time violating the criminal protection of life (e.g. necessary defense, permitted abortion or freedom from compulsory treatment) proves the inconsistency of the Polish legal system.

Słowa kluczowe

prawo karne bezprawność wina próba samobójcza życie criminal law justification excuse suicide attempt life

Szczegóły artykułu

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Referencje

  1. Bielicki Eugeniusz, Psychospołeczne uwarunkowania samobójstw dokonanych: studium oparte na badaniach przeprowadzonych w województwie bydgoskim i obejmujące lata 1970-1974. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane WSP, 1978.
  2. Budyn-Kulik Magdalena, „§ 4”, [w:] System Prawa Karnego, t. X, Przestępstwa przeciwko dobrom indywidualnym, red. Jarosław Warylewski. 140-156. Warszawa: C. H. Beck, 2016.
  3. Budyn-Kulik Magdalena, „Doprowadzenie i pomoc do samobójstwa w polskim kodeksie karnym”, [w:] Samobójstwo, red. Marek Mozgawa. 63-87. Warszawa: Wolters Kluwer, 2017.
  4. Burdziak Konrad, „Czy samobójstwo jest czynem zabronionym (czynem zabronionym pod groźbą kary?) Rozważania na tle Kodeksu karnego z 1997 roku (ze szczególnym uwzględnieniem art. 162 § 1 k.k.)”, [w:] Problematyka umierania i śmierci w perspektywie medyczno-kulturowej, red. Jan Hartman, Marta Szabat. 151-167. Warszawa: Wolters Kluwer, 2016.
  5. Burdziak Konrad, „Samobójca czy zabójca? Kilka słów na temat statusu samobójstwa w polskim prawie karnym” „Wojskowy Przegląd Prawniczy”, nr 4 (2014): 130-143.
  6. Burdziak Konrad, Samobójstwo w prawie polskim. Warszawa: Wolters Kluwer, 2019.
  7. Chodkiewicz Jan, Miniszewska Joanna, „Ból psychiczny a występowanie myśli samobójczych” Psychiatria i Psychologia Kliniczna, nr 1 (2014): 37-42.
  8. Cieślak Marian, „§ 37.”, [w:] System Prawa Karnego. O przestępstwach w szczególności, red. Igor Andrejew. 371-385. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1985.
  9. Cieślak Marian, Polskie prawo karne. Zarys systemowego ujęcia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990.
  10. Citowicz Rafał, Prawnokarne aspekty ochrony życia człowieka a prawo do godnej śmierci. Warszawa: Kodeks, 2006.
  11. Daniluk Paweł, „Ocena społecznej szkodliwości czynu” Prokuratura i Prawo, nr 6 (2011): 127-136.
  12. Doroszewska Katarzyna, „Samobójstwo wspomagane w prawie polskim oraz niemieckim. Uwagi na tle wyroku Federalnego Trybunału Konstytucyjnego” Konteksty Społeczne, nr 2 (2020): 246-265. https://doi.org/10.17951/ks.2020.8.2.246-265.
  13. Dukiet-Nagórska Teresa, „Esej o prawie do decydowania o niektórych przejawach życia osobistego” Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego, t. XLIII (2017): 83-97.
  14. Durkheim Émile, Samobójstwo. Studium z socjologii, tłum. Krzysztof Wakar. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2006.
  15. Gardocki Lech, „Pojęcie przestępstwa i podziały przestępstw w polskim prawie karnym” Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G, nr 2 (2013): 29-40. https://dx.doi.org/10.17951/g.2013.60.2.29.
  16. Gądzik, Zuzanna. „Prawnokarna ocena samobójstwa” Roczniki Nauk Prawnych, nr 3 (2012): 137-161. https://ojs.tnkul.pl/index.php/rnp/article/view/7891.
  17. Grudecki Michał, „Pandemiczna klauzula dobrego Samarytanina – kontratyp, ekskulpant czy przepis «martwy»?” Horyzonty Polityki, t. 13 (2022): 139-158. https://doi.org/10.35765/hp.2210.
  18. Grudecki Michał, „Wybrane prawnokarne aspekty prób samobójczych, nakłaniania do samobójstwa oraz pomocy w samobójstwie” Wojskowy Przegląd Prawniczy, nr 2 (2019): 60-80. https://www.gov.pl/web/prokuratura-krajowa/wpp-numer-2-2019.
  19. Grudecki Michał, „Zgoda dzierżyciela dobra na nietypowe zachowania seksualne” Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych XXIII, z. 3 (2019): 85-103. https://www.czpk.pl/index.php/zeszyty-archiwum/michal-grudecki-zgoda-dzierzyciela-dobra-na-nietypowe-zachowania-seksualne.
  20. Grudecki Michał, Kontratypy pozaustawowe w polskim prawie karnym. Warszawa: C. H. Beck, 2021.
  21. Grudecki Michał, Mateusz Sajkowski, „Suicide from the Joint Perspective of Canon Law and Polish Law”, Acta Iuris Stetinensis, nr 3 (2020): 23-39. https://doi.org/10.18276/ais.2020.31-02.
  22. Grudecki Michał, Olga Sitarz, Prawo karne i prawo wykroczeń. Skrypt. Warszawa: Difin, 2022.
  23. Gubiński Arnold, Wyłączenie bezprawności czynu. O okolicznościach uchylających społeczną szkodliwość czynu. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 1961.
  24. Hołyst Brunon, Przywróceni życiu. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1991.
  25. Hołyst Brunon, Samobójstwo. Przypadek czy konieczność. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983.
  26. Hołyst Brunon. „Zainteresowania psychiatrii samobójstwem” Suicydologia, t. VII (2015): 31-48.
  27. Kadyszewski Borys, „Instytucja zgody dysponenta dobrem na przykładzie zabiegów ubezpładniających” Roczniki Administracji i Prawa XXI, z. 3 (2021): 87-97. https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.7555.
  28. Kardas Piotr, „O relacjach między strukturą przestępstwa a dekodowanymi z przepisów prawa karnego strukturami normatywnymi” Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych XVI, nr 4 (2012): 5-63. https://www.czpk.pl/index.php/zeszyty-archiwum/zeszyt-2012-4.
  29. Kokot Rajnhardt, „Z problematyki karalnego doprowadzenia do samobójstwa – uwagi na tle ustawowych znamion art. 151 k.k. Część I” Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego, nr 35 (2015): 13-26.https://repozytorium.uni.wroc.pl/Content/118505/PDF/03_Kokot_R_Z_problematyki_karalnego_doprowadzenia_do_samobojstwa_uwagi_na_tle_ustawowych_znamion_art_151_kk_Czesc_I.pdf.
  30. Konieczniak Przemysław, „W sprawie eutanatycznej pomocy do samobójstwa (Na marginesie sporu J. Warylewski – K. Poklewski-Koziełł)” Państwo i Prawo, nr 5 (1999): 72-78.
  31. Kosiba Beata, Wioletta Przybyszewska, Ireneusz Sołtyszewski, „Wybrane aspekty zachowań samobójczych” Journal of Modern Science, nr 1 (2017): 83-111. https://www. jomswsge.com/Wybrane-aspekty-zachowan-samobojczych,79763,0,2.html.
  32. Kowalewska-Łukuć Magdalena, „Zabójstwo eutanatyczne jako anormalna sytuacja motywacyjna” Acta Iuris Stetinensis, nr 3 (2021): 23-35. https://doi.org/10.18276ais.2021.35-02.
  33. Kulik Marek, „Odpowiedzialność karna za podżeganie lub pomocnictwo do samobójstwa w wybranych państwach”, [w:] Samobójstwo, red. Marek Mozgawa. 119-144. Warszawa: Wolters Kluwer, 2017.
  34. Lachowski Jerzy, Andrzej Marek, Prawo karne. Zarys problematyki. Warszawa: C. H. Beck, 2021.
  35. Lebiedowicz Andrzej, „Samobójstwo w ujęciu wielopłaszczyznowym” Wojskowy Przegląd Prawniczy, nr 3 (2013): 82-102.
  36. Lernell Leszek, Zagadnienia związku przyczynowego w prawie karnym. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1961.
  37. Majewski Jarosław, Piotr Kardas, „O dwóch znaczeniach winy w prawie karnym” Państwo i Prawo, nr 10 (1993): 69-79.
  38. Makara-Studzińska Marta, „Wybrane zagadnienia z problematyki suicydologii” Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowskaa Lublin-Polonia. Sectio I, nr 17 (2001): 219-231.
  39. Malczewski Jacek, „Problemy z prawną kwalifikacją lekarskiej pomocy do samobójstwa” Prokuratura i Prawo, nr 11 (2008): 20-35. https://www.gov.pl/web/prokuratura-krajowa/numer-11-2008.
  40. Mishara Brian L., David N. Weisstub, „The legal status of suicide: A global review” International Journal of Law and Psychiatry, nr 44 (2016): 54-74.
  41. Mozgawa Marek, Paweł Bachmat, „Crime of Persuasion to Commit or Assistance in the Commission of Suicide under Article 151 CC” Ius Novum, nr 2 (2017): 61-82. https://iusnovum.lazarski.pl/iusnovum/article/view/937.
  42. Olajossy Marcin, „Psychiatryczne aspekty samobójstwa; od statystyki po aktywną prewencję”, [w:] Samobójstwo, red. Marek Mozgawa. 395-402. Warszawa: Wolters Kluwer, 2017.
  43. Pacian Jolanta, „Obowiązek prawnej ochrony życia i zdrowia a eutanazja, kryptanazja i wspomagane samobójstwo” Przegląd Prawa Publicznego, nr 2 (2016): 19-30.
  44. Płatek Monika, „Prawna natura samobójstwa. Od anomii po autonomię”, [w:] Samobójstwo, red. Marek Mozgawa. 223-266. Warszawa: Wolters Kluwer, 2017.
  45. Pohl Łukasz, „Kierowanie wykonaniem samobójstwa oraz polecenie jego wykonania w polskim prawie karnym (analiza de lege lata i postulaty de lege ferenda)”, [w:] Teoretyczne i praktyczne problemy współczesnego prawa karnego. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Tadeuszowi Bojarskiemu, red. Aneta Michalska-Warias, Ireneusz Nowikowski, Joanna Piórkowska-Flieger. 523-530. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2011.
  46. Stefaniuk Małgorzata, „Samobójstwo jako zjawisko społeczne – pojęcie i rodzaje”, [w:] Samobójstwo, red. Marek Mozgawa. 13-42. Warszawa: Wolters Kluwer, 2017.
  47. Ślipko Tadeusz, „Pojęcie samobójstwa bezpośredniego i pośredniego w świetle współczesnych dyskusji” Roczniki Filozoficzne, nr 2 (1964): 57-75.
  48. Tekliński Jarosław, „Czy człowiek ma prawo do samobójstwa?” humanistika, t. II (2018): 11-26. https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-18eab304-9375-464ba224f233295a2941.
  49. Tuszyńska-Bogucka Wioletta, „Etiologia samobójstwa w opinii publicznej”, [w:] Samobójstwo, red. Marek Mozgawa. 403-422, Warszawa: Wolters Kluwer, 2017.
  50. Warylewski Jarosław, „W sprawie prawnokarnego postrzegania eutanazji” Państwo i Prawo, nr 3 (1999): 75-78.
  51. Wąsek Andrzej, Prawnokarna problematyka samobójstwa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982.
  52. Wilk Leszek, „Rozdział VI. Bezprawność i wina”, [w:] Prawo karne. Część ogólna, szczególna i wojskowa, red. Teresa Dukiet-Nagórska. 107-116, Warszawa: Lexis Nexis, 2010.
  53. Zając Dominik, „Stopień społecznej szkodliwości jako okoliczność rzutująca na wymiar kary” Państwo i Prawo, nr 11 (2017): 56-69.
  54. Zelek Mariusz, „Wina w prawie karnym i w prawie deliktów – przyczynek do dyskusji na temat tożsamości pojęcia winy w prawie polskim” Acta Iuris Stetinensis, nr 2 (2019): 109-126. https://doi.org/10.18276/ais.2019.26-08.
  55. Zoll Andrzej, „Komentarz do art. 151”, [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. II, Komentarz do art. 117-211a, red. Włodzimierz Wróbel, Andrzej Zoll. 319-324. Warszawa: Wolters Kluwer, 2017.