Pasek boczny artykułu

Przesłane
6 grudnia 2023
Opublikowane
14 lutego 2024
Pobieranie
pdf
Statystyczny
Read Counter : 133 Pobieranie : 155

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Przedmiotem artykułu jest analiza podstawowych zasad systemu ochrony przed promieniowaniem jonizującym Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) oraz ich implementacji w polskim prawie atomowym. Głównym celem tych zasad jest ochrona ludzi i środowiska naturalnego przed szkodliwymi skutkami działania promieniowania jonizującego. W artykule dokonano charakterystyki trzech, spośród dziesięciu Podstawowych Zasad Bezpieczeństwa MAEA[1], a mianowicie uzasadnienia, optymalizacji i ograniczenia dawki[2], wraz ze wskazaniem ich treści materialnoprawnej, sensu normatywnego, a także przepisów i rozwiązań, które zasady te implementują. Podstawowe Zasady Bezpieczeństwa stoją na czele hierarchii standardów MAEA, co istotnie wpływa na podejście regulacyjne organów dozoru jądrowego na całym świecie. Przyjęta, w kwietniu 2022 roku, przez Radę Ministrów „Strategia i polityka w zakresie rozwoju bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej Rzeczypospolitej Polskiej” wprost odwołuje się do Podstawowych Zasad Bezpieczeństwa MAEA, podkreślając ich wpływ na tworzenie i stosowanie wymagań dla działalności związanej z wykorzystywaniem technologii jądrowych[3]. Zasady uzasadnienia, optymalizacji i ograniczenia dawki mają fundamentalne znaczenie dla systemu ochrony radiologicznej w Polsce, co wynika zarówno z przepisów prawa krajowego, wspólnotowego, jak i międzynarodowego.


 


[1] IAEA, Fundamental Safety Principles. IAEA Safety Standards Series No. SF-1 (Wiedeń: International Atomic Energy Agency, 2006). Dalej: SF-1.


[2] Są to zasady w kolejności od 4 do 6 z dokumentu SF-1.


[3] Uchwała nr 91 Rady Ministrów z dnia 12 kwietnia 2022 r. w sprawie przyjęcia Strategii i polityki w zakresie rozwoju bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. nr 541), 44–49.

Słowa kluczowe

bezpieczeństwo jądrowe, ochrona radiologiczna, prawo atomowe, zasada uzasadnienia, zasadna optymalizacji, dawka graniczna, ogranicznik dawki, poziom odniesienia nuclear safety, radiation protection, nuclear law, justification principle, optimization principle, dose limits, dose constraints, reference levels

Szczegóły artykułu

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Referencje

  1. Cook, Helen. The Law of Nuclear Energy. Londyn: Sweet & Maxwell, 2013.
  2. International Atomic Energy Agency. Governmental, Legal and Regulatory Framework for Safety. IAEA Safety Standards Series No. GSR Part 1 (Rev. 1). Wiedeń: International Atomic Energy Agency, 2016.
  3. International Atomic Energy Agency. Radiation Protection and Safety of Radiation Sources: International Basic Safety Standards. IAEA Safety Standards Series No. GSR Part 3 (Rev. 1). Wiedeń: International Atomic Energy Agency, 2014.
  4. International Atomic Energy Agency. Integrated Regulatory Review Service (IRRS). Mission to Poland, Wiedeń: International Atomic Energy Agency, 2013.
  5. International Atomic Energy Agency. Fundamental Safety Principles. IAEA Safety Standards Series No. SF-1. Wiedeń: International Atomic Energy Agency, 2006.
  6. International Commission on Radiological Protection. The 2007 Recommendations of the International Commission on Radiological Protection. ICRP Publication 103. Ann. ICRP 37 (2-4). ICRP: Elsevier, 2007.
  7. International Commission on Radiological Protection. Recommendations of the ICRP. ICRP Publication 26. Ann. ICRP 1 (3). ICRP: Pergamon Press, 1977.
  8. Młynarkiewicz, Łukasz. Decyzja zasadnicza w procesie przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej. Sopot: Arche, 2020.
  9. Młynarkiewicz, Łukasz. “Implementacja wybranych zasad bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej w polskim prawie atomowym.” Studia Iuridica, nr 87 (2021): 331 – 353. https://doi.org/10.31338/2544-3135.si.2020-87.16
  10. Nowacki, Tomasz R. “Możliwość uznania standardów bezpieczeństwa Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej za źródło prawa w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.” W Aktualne problemy konstytucji. Księga jubileuszowa z okazji 40-lecia pracy naukowej Profesora Bogusława Banaszaka, red. Piotr Kapusta, Helena Babiuch i Justyna Michalska, 639 – 659. Legnica: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Witelona, 2017.
  11. Nuclear Energy Agency. Evolution of ICRP Recommendations 1977, 1990 and 2007. Changes in Underlying Science and Protection Policy and Case Study of Their Impact on European and UK Domestic Regulation. NEA No. 6920. Paryż: OECD Publishing, 2011.
  12. Państwowa Agencja Atomistyki. Raport roczny. Działalność Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki oraz ocena stanu bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej w Polsce w 2022 roku. Warszawa: Państwowa Agencja Atomistyki, 2023.
  13. Stoiber, Carlton, Abdelmadjid Cherf, Wolfram Tonhauser and Maria de Lourdes Vez Carmona. Handbook on Nuclear Law: Implementing Legislation. Wiedeń: International Atomic Energy Agency, 2010.
  14. Stoiber, Carlton, Alec Baer, Norbert Pelzer and Wolfram Tonhauser. Handbook on Nuclear Law. Wiedeń: International Atomic Energy Agency, 2003.