Pasek boczny artykułu
Treść głównego artykułu
Abstrakt
Na przełomie lat 2023/2024 do Sejmu wpłynęło kilka projektów ustaw, które zmierzają do poszerzenia zakresu dopuszczalnego prawnie przerywania ciąży. Proponowane w nich rozwiązania są bardzo zróżnicowane. Z jednej strony, zawierają dość umiarkowane propozycje przywrócenia w Polsce stanu prawnego nazywanego „kompromisem aborcyjnym”, poprzez wprowadzenie tzw. wskazań eugenicznych do przerywania ciąży. Z drugiej strony, zgłoszone zostały skrajnie liberalne projekty oparte na założeniu, że w początkowym okresie ciąży kobiecie przysługuje „prawo do aborcji”. Artykuł ma na celu ocenę rozwiązań zawartych w tych projektach, dotyczących kwestii prawnokarnej ochrony życia ludzkiego w okresie prenatalnego rozwoju, z uwzględnieniem standardów konstytucyjnych, ich spójności systemowej i zasad poprawnej legislacji.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Referencje
- Chervenak Frank, Renee McLeod-Sordjan, Jonathan D. Moreno, Susan Pollet, Eran Bornstein, Joachim Dudenhausen, Amos Grünebaum, „The importance of professional responsibility and fetal viability in the management of abortion” Journal of Perinatal Medicine, nr 3 (2024): 249-254. https://doi.org/10.1515/jpm-2023-0503.
- Ciepły Filip, „Aborcja eugeniczna a dyskryminacja osób niepełnosprawnych” Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych, z. 2 (2014): 71-87.
- Grześkowiak Alicja, „Diritto all’aborto”, [w:] Lexicon. Termini ambigui e discussi su famigia, vita e questioni etiche. 239-247. Bologna: Edizioni Dehoniane, 2003.
- Jasudowicz Tadeusz, „Między sumieniem a orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka” Polski Rocznik Praw Człowieka i Prawa Humanitarnego, nr 8 (2017): 43-62.
- Kania-Chramęga Agnieszka, Warunki legalności przerywania ciąży. Problemy prawnokarne i społeczne. Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2020.
- Królikowski Michał, „Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu”, [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. I, Komentarz, red. Michał Królikowski, Robert Zawłocki. 230-360. Warszawa: C. H. Beck, 2017.
- Potulski, Jacek. „Przestępstwo przerwania ciąży”, [w:] System Prawa Karnego, t. X, Przestępstwa przeciwko dobrom indywidualnym, red. Jarosław Warylewski. 159-203. Warszawa: C. H. Beck, 2012.
- Sakowicz Andrzej, Sebastian Zieliński, „Formy popełnienia przestępstwa”, [w:] Kodeks karny, t. I, Część ogólna, red. Michał Królikowski, Robert Zawłocki. 393-558. Warszawa: C. H. Beck, 2021.
- Stosunek Polaków do aborcji, Komunikat z badań, COBOS, kwiecień 2023. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2023/K_047_23.PDF
- Strzembosz Adam, „Projekt ustawy o świadomym rodzicielstwie jest niezgodny z Konstytucją” Rzeczpospolita, 3 marca 2024 r. https://www.rp.pl/polityka/art39941061-prof-adam-strzembosz-projekt-ustawy-o-swiadomym-rodzicielstwie-jest-niezgodny-z-konstytucja.
- Tyszkiewicz Leon, „Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu”, [w:] Kodeks karny, Komentarz, red. Marian Filar. 688-719. Warszawa: Lexis Nexis, 2010.
- Wiak Krzysztof, Ochrona dziecka poczętego w polskim prawie karnym. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2001.
- Wiak Krzysztof, „Judgement of the Polish Constitutional Tribunal of 22 October 2020 (K 1/20) on eugenic abortion” Teka Komisji Prawniczej PAN, nr 2 (2021): 491-501; DOI: https://doi.org/10.32084/tekapr.2021.14.2-35.
- Wiak Krzysztof, „Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu”, [w:] Kodeks karny, Komentarz, red. Alicja Grześkowiak, Krzysztof Wiak. 1123-1202. Warszawa: C. H. Beck, 2024.
- Wróbel Włodzimierz, „Konstytucyjne gwarancje ochrony życia a przesłanki dopuszczalności aborcji”, [w:] Konstytucyjna formuła ochrony życia. Druk sejmowy nr 993, Przed pierwszym czytaniem. 29-33. Warszawa: Biuro Analiz Sejmowych, 2007.
- Zoll Andrzej, „Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu”, [w:] Kodeks karny, Część szczególna, Komentarz, t. II, red. Andrzej Zoll. 227-401. Kraków: Zakamycze, 2006.
- Zoll Andrzej, Trzy przesłanki do śmierci. https://opoka.org.pl/biblioteka/F/FE/imago201103-trzyp.html.
Referencje
Chervenak Frank, Renee McLeod-Sordjan, Jonathan D. Moreno, Susan Pollet, Eran Bornstein, Joachim Dudenhausen, Amos Grünebaum, „The importance of professional responsibility and fetal viability in the management of abortion” Journal of Perinatal Medicine, nr 3 (2024): 249-254. https://doi.org/10.1515/jpm-2023-0503.
Ciepły Filip, „Aborcja eugeniczna a dyskryminacja osób niepełnosprawnych” Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych, z. 2 (2014): 71-87.
Grześkowiak Alicja, „Diritto all’aborto”, [w:] Lexicon. Termini ambigui e discussi su famigia, vita e questioni etiche. 239-247. Bologna: Edizioni Dehoniane, 2003.
Jasudowicz Tadeusz, „Między sumieniem a orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka” Polski Rocznik Praw Człowieka i Prawa Humanitarnego, nr 8 (2017): 43-62.
Kania-Chramęga Agnieszka, Warunki legalności przerywania ciąży. Problemy prawnokarne i społeczne. Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2020.
Królikowski Michał, „Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu”, [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. I, Komentarz, red. Michał Królikowski, Robert Zawłocki. 230-360. Warszawa: C. H. Beck, 2017.
Potulski, Jacek. „Przestępstwo przerwania ciąży”, [w:] System Prawa Karnego, t. X, Przestępstwa przeciwko dobrom indywidualnym, red. Jarosław Warylewski. 159-203. Warszawa: C. H. Beck, 2012.
Sakowicz Andrzej, Sebastian Zieliński, „Formy popełnienia przestępstwa”, [w:] Kodeks karny, t. I, Część ogólna, red. Michał Królikowski, Robert Zawłocki. 393-558. Warszawa: C. H. Beck, 2021.
Stosunek Polaków do aborcji, Komunikat z badań, COBOS, kwiecień 2023. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2023/K_047_23.PDF
Strzembosz Adam, „Projekt ustawy o świadomym rodzicielstwie jest niezgodny z Konstytucją” Rzeczpospolita, 3 marca 2024 r. https://www.rp.pl/polityka/art39941061-prof-adam-strzembosz-projekt-ustawy-o-swiadomym-rodzicielstwie-jest-niezgodny-z-konstytucja.
Tyszkiewicz Leon, „Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu”, [w:] Kodeks karny, Komentarz, red. Marian Filar. 688-719. Warszawa: Lexis Nexis, 2010.
Wiak Krzysztof, Ochrona dziecka poczętego w polskim prawie karnym. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2001.
Wiak Krzysztof, „Judgement of the Polish Constitutional Tribunal of 22 October 2020 (K 1/20) on eugenic abortion” Teka Komisji Prawniczej PAN, nr 2 (2021): 491-501; DOI: https://doi.org/10.32084/tekapr.2021.14.2-35.
Wiak Krzysztof, „Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu”, [w:] Kodeks karny, Komentarz, red. Alicja Grześkowiak, Krzysztof Wiak. 1123-1202. Warszawa: C. H. Beck, 2024.
Wróbel Włodzimierz, „Konstytucyjne gwarancje ochrony życia a przesłanki dopuszczalności aborcji”, [w:] Konstytucyjna formuła ochrony życia. Druk sejmowy nr 993, Przed pierwszym czytaniem. 29-33. Warszawa: Biuro Analiz Sejmowych, 2007.
Zoll Andrzej, „Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu”, [w:] Kodeks karny, Część szczególna, Komentarz, t. II, red. Andrzej Zoll. 227-401. Kraków: Zakamycze, 2006.
Zoll Andrzej, Trzy przesłanki do śmierci. https://opoka.org.pl/biblioteka/F/FE/imago201103-trzyp.html.