Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Artykuły

Tom 57 Nr 4 (2025): Prawo i Więź nr 4 (57) 2025

ESG jako narzędzie stymulujące rozwój zielonej transformacji energetycznej

DOI:
https://doi.org/10.36128/PRIW.VI57.1318
Przesłane
14 kwietnia 2025
Opublikowane
06-10-2025

Abstrakt

This study aims to analyse the role of Environmental, Social, and Governance (ESG) standards as a legal instrument for stimulating the green energy transition in the European Union, with a particular focus on recent regulatory changes introduced in 2025. Using a doctrinal-legal methodology, the research examines EU legal acts and policy documents. The analysis shows that the „Stop-the-Clock” mechanism (implemented on 3 April 2025 as part of the Omnibus I package, COM(2025) 89), which postpones the reporting obligations for companies subject to the second and third waves of the CSRD until 2028-2029 and raises the qualification thresholds to 1,000 employees, 50 million Euro in turnover, or 25 million Euro in assets (Art. 3(2) of the amended CSRD) - reduces the number of obliged companies by 80%. The study finds that ESG standards serve a dual function: (1) as a capital allocation tool, integrating environmental (E), social (S), and governance (G) criteria into EU investment policy; and (2) as a monitoring mechanism based on mandatory non-financial reporting, which – despite controversies over delays – remains critical to achieving the objectives of the European Green Deal. Furthermore, the analysis underlines that the tension between reducing administrative burdens and ensuring transparency of ESG data requires the systematic harmonization of national legislation with the EU acquis communautaire. Without such coordination, which must take into account ECJ jurisprudence and the implementation of sectoral directives (e.g., RED III Directive), the energy transition will remain fragmented, risking social legitimacy deficits and climate policy regression. The study concludes that companies must strategically use the transition period (2025-2029) to implement ESG data collection systems, which are an indispensable condition for maintaining competitiveness in the context of global technological competition.

Bibliografia

  1. Bednarek Jakub, Radosław Maruszkin, „Komentarz do art. 1 rozporządzenia 2020/852 w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje”, [w:] Taksonomia. Komentarz do rozporządzenia 2020/852 w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, red. Jakub Bednarek, Radosław Maruszkin, wyd. 2. Warszawa: C. H. Beck, 2025. Legalis
    Pokaż w Google Scholar
  2. Bojar-Fijałkowski Tomasz, „The EU Taxonomy as a business assessment tool: opportunities and threats, chances to use new technologies” GIS Odyssey Journal, nr 1 (2024): 56-65. https://doi.org/10.57599/gisoj.2024.4.1.55.
    Pokaż w Google Scholar
  3. Filipiak Izabela, Władysław Mielczarski, Energetyka w okresie transformacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2023.
    Pokaż w Google Scholar
  4. Gorgoń Monika, Zarządzanie ryzykiem braku zgodności. Praktyka wybranych podmiotów rynku finansowego. Warszawa: C. H. Beck, 2025. Legalis.
    Pokaż w Google Scholar
  5. Kucharska Anna, Transformacja energetyczna: wyzwania dla Polski wobec doświadczeń krajów Europy Zachodniej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2021.
    Pokaż w Google Scholar
  6. Kusiak-Winter Renata, Jan Gola, „Uwarunkowania unijne i wynikające z nich zobowiązania dla Polski”, [w:] Rekomendacje do zmian legislacyjnych w zakresie przeprowadzenia transformacji energetycznej i osiągnięcia neutralności klimatycznej, red. Jerzy Korczak. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2021.
    Pokaż w Google Scholar
  7. Maruszkin Radosław, Europejski Zielony Ład, czyli nowa strategia UE w zakresie ochrony środowiska i klimatu. Lex/el. 2020.
    Pokaż w Google Scholar
  8. Moesker Karen, Udo Pesch, „The just transition fund – Did the European Union learn from Europe's past transition experiences?” Energy Research & Social Science, 91 (2022): 1-9. https://doi.org/10.1016/j.erss.2022.102750.
    Pokaż w Google Scholar
  9. Olszak Krzysztof i Angelina Stokłosa, „Interes spółki a koncepcja ESG – dokąd zmierzamy?” Prawo i Więź, nr 1 (2025): 347-382. https://doi.org/10.36128/PRIW.VI54.831.
    Pokaż w Google Scholar
  10. Piernik-Wierzbowska Kamila, „Odpowiedzialność członków zarządu spółki kapitałowej w związku z ESG i sustainability” Przegląd Prawa Handlowego, nr 10 (2024): 27-39.
    Pokaż w Google Scholar
  11. Stasik Agata, Przełamać klincz węglowy: zbiorowe eksperymentowanie na rzecz zrównoważonej transformacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2024.
    Pokaż w Google Scholar
  12. Unijny kompas na rzecz odzyskania konkurencyjności i zapewnienia trwałego dobrobytu. https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/ip_25_339.
    Pokaż w Google Scholar
  13. Walas-Ryba Justyna, Raportowanie ESG - przewodnik po nowych obowiązkach przedsiębiorstw. Warszawa: C. H. Beck, 2025.
    Pokaż w Google Scholar
  14. Wojtasik Przemysław, „Unia Europejska ogranicza ESG, ale wydatki firm zostają w kosztach.” Rzeczpospolita, 10 kwietnia 2025. Legalis.
    Pokaż w Google Scholar
  15. Wojturska Weronika, „Raportowanie niefinansowe oraz zmiany przewidziane przez CSRD”, [w:] ESG – przewodnik po regulacjach prawnych, red. Jakub Bednarek. Warszawa: C. H. Beck, 2023.
    Pokaż w Google Scholar

Downloads

Download data is not yet available.