logo czasopisma

Artykuły

Nr 3 (2024): Prawo i Więź Nr 3 (50) 2024

O jaką demokrację walczymy? : Kilka uwag o demokracji na tle historycznoprawnym

Przesłane
21 czerwca 2024
Opublikowane
21-08-2024

Abstrakt

The history of democracy is primarily associated with ancient Greece and the Roman Republic. To this day, it is believed that democracy is the rule of the people. Since antiquity, new legal or institutional solutions have been introduced to ensure a certain status quo in the prevailing balance of political forces, guaranteeing the stability of the state and society. It is not uncommon for demands to save democracy to have been and still be made. An example of this was the recent elections in Poland, when the then-opposition went to the polls under the slogan of saving democracy. Few of the voters, or even the politicians who proclaimed these slogans, thought about what kind of democracy they were fighting for. Was democracy really threatened? And what is democracy? In this paper, a legal-historical analysis allows us to conclude that, due to social, political, and technological changes, the most optimal democracy today is constitutional liberalism, i.e., a form of government rather than a stability of procedures or institutions.

Bibliografia

  1. Arendt Hannah, Polityka jako obietnica, tłum. Wojciech Madej, Mieczysław Godyń. Warszawa: Prószy ski i S-ka, 2005.
    Pokaż w Google Scholar
  2. Blokker Paul, „Populism as a constitutional project” International Journal of Constitutional Law, nr 2 (2019): 536-553.
    Pokaż w Google Scholar
  3. Canduzzi S., A pluralist Theory of Constitutional Justice. Assessing Liberal Democracy in Time of Rising Populism and Illiberalism, Athena 4.1(2024), s. 136-156.
    Pokaż w Google Scholar
  4. Chmielowska Lucyna, „Filozofia polityczna Sokratesa” Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Res Politicae, t. III (2009): 7-31.
    Pokaż w Google Scholar
  5. Cohen Eerik, Nachman Ben‐Yehuda, „Counter‐Cultural Movements and Totalitarian Democracy” Sociological Inquiry, 4 (1987): 372-393.
    Pokaż w Google Scholar
  6. Gizbert-Studnicki Tomasz, Język prawny z perspektywy socjolingwistycznej. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986.
    Pokaż w Google Scholar
  7. Jaskólska Julia, „Treść Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka” Człowiek w kulturze, 11 (1998): 49-97.
    Pokaż w Google Scholar
  8. Karolczuk Edward, „Sprzeczności w funkcjonowaniu demokracji ateńskiej” Sztuka i Dokumentacja, 16 (2017): 29-47.
    Pokaż w Google Scholar
  9. Kaskina Rasma, Promowanie demokracji i obserwacja wyborów. https://www.europarl.europa.eu/factsheets/pl/sheet/166/promowanie-demokracji-i-obserwacja-wyborow.
    Pokaż w Google Scholar
  10. Kiereś Henryk, „Jaka demokracja?” Człowiek w kulturze, 20 (2008): 17-32.
    Pokaż w Google Scholar
  11. Klauziński Sebastian, Michał Danielewski, Marsz 4 czerwca. Co najmniej 380 tyś. w Warszawie. OKO.press, 4 czerwca 2023. https://oko.press/marsz-4-czerwca-warszawa-tusk-opozycja.
    Pokaż w Google Scholar
  12. Kropiwnicki Robert, Pozycja ustrojowa posła w Polsce. Stan obecny i perspektywy, Toruń: Adam Marszałek, 2024.
    Pokaż w Google Scholar
  13. Lange Stella, „Plato and Democracy” The Classical Journal, 8 (1939): 480-486.
    Pokaż w Google Scholar
  14. Luisi Nicola Demetrio, „Sul problema delle tabelle di voto nelle. Votazioni legislative: contributo all’interpretazione di Cic. Ad Att. 1.14.5” Index, 23(1995): 419-452.
    Pokaż w Google Scholar
  15. Machin Amanda, „Democracy, Agony, and Rupture: A Critique of Climate Citizens’ Assemblies” Politische Vierteljahresschrift, 4 (2023): 845-864.
    Pokaż w Google Scholar
  16. Markowski Radosław, Demokracja i demokratyczne innowacje. Z teorią w praktykę. Warszawa: Instytut Obywatelski, 2014.
    Pokaż w Google Scholar
  17. Maziarz Damian, „Dlatego powinniśmy nazywać siebie chrześcijanami – recenzja” Roczniki Filozoficzne, nr 1 (2015): 193-200.
    Pokaż w Google Scholar
  18. Miklaszewska Justyna, „Dwie koncepcje demokracji”, [w:] Wielkość i piękno filozofii. Księga pamiątkowa ku czci prof. Władysława Stróżewskiego, red. Józef Lipiec, Sebastian Kołodziejczyk. 249-264. Kraków: „Collegium Columbinum”, 2003.
    Pokaż w Google Scholar
  19. Mucha Bogdan, „Mechanizm finansowania prezydenckich kampanii wyborczych w Stanach Zjednoczonych Ameryki” Krakowskie Studia Międzynarodowe, 3 (2008): 115-135.
    Pokaż w Google Scholar
  20. Nieć Mateusz, „O tzw. autorytaryzmie demokracji attyckiej” Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji, 79 (2009): 145-171.
    Pokaż w Google Scholar
  21. Osborne Robin, Athens and Athenian democracy, Cambridge: Cambridge University Press 2010.
    Pokaż w Google Scholar
  22. Polansky David, „Populism and Democratic Conflict: An Aristotelian View” The Review of Politics, 2 (2023): 207-224.
    Pokaż w Google Scholar
  23. Rachwał Marcin, „Demokracja bezpośrednia w Polsce – fikcja czy rzeczywistość?” Przegląd Politologiczny, 9 (2010): 103-114.
    Pokaż w Google Scholar
  24. Řádek Miroslav, „State and Democracy in the Philosophy of Plato and Aristotle” University Review, 2 (2020): 37-40.
    Pokaż w Google Scholar
  25. Rhodes P.J., „Athenian Democracy After 403 BC” The Classical Journal, 4 (1980): 305-323.
    Pokaż w Google Scholar
  26. Rosenfeld Michel, A Pluralist Theory of Constitutional Justice. Assessing Liberal Democracy in Times of Rising Populism and Illiberalism, Oxford: Oxford University Press, 2022.
    Pokaż w Google Scholar
  27. Ruszkowski Janusz, „Demokracja ponadnarodowa w Unii Europejskiej. Wstępna analiza teoretyczna” Rocznik Integracji Europejskiej, 9 (2015): 17-37.
    Pokaż w Google Scholar
  28. Rytel-Warzocha Anna, „Zasada demokracji bezpośredniej na tle poglądów nauki prawa konstytucyjnego i praktyki ustrojowej 25 lat obowiązywania Konstytucji” Państwo i Prawo, z. 10 (2022): 54-73.
    Pokaż w Google Scholar
  29. Sandel Michael J., Liberalism and the Limits of Justice, Cambridge: Cambridge University Press, 1998.
    Pokaż w Google Scholar
  30. Scheppele Kim Lane, „The Opportunism of Populists and the Defense of Constitutional Liberalism” German Law Journal, 3(2019): 314-331.
    Pokaż w Google Scholar
  31. Sitek Bronisław, Actiones populares w prawie rzymskim na przełomie republiki i pryncypatu. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 1999.
    Pokaż w Google Scholar
  32. Sitek Bronisław, „Decreta decurionum. Postanowienia rady miejskiej w świetle lex Irnitana”, [w:] Leges sapere. Studia i prace dedykowane profesorowi Januszowi Sondlowi w pięćdziesiątą rocznicę pracy naukowej. 509-525. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2008.
    Pokaż w Google Scholar
  33. Sitek Bronisław, „Organy Władzy w «municipium Irni». Ze studiów nad prawem municypalnym w Starożytnym Rzymie” Journal of Modern Science, nr 1 (2005): 21-42.
    Pokaż w Google Scholar
  34. Skotnicki Krzysztof, „Instytucje sprawowania władzy przez suwerena w świetle Konstytucji RP” Gdańskie Studia Prawnicze, 59 (2023): 22-36.
    Pokaż w Google Scholar
  35. Szmigielski Artur, „Prawa człowieka i demokracja w centrum działań zewnętrznych Unii Europejskiej. Dylematy prawne i polityczne” Przegląd Zachodni, nr 1 (2016): 7-22.
    Pokaż w Google Scholar
  36. Tuleja Piotr, „Komentarz do Preambuły”, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. Piotr Tuleja. Warszawa: Wolters Kluwer, 2019.
    Pokaż w Google Scholar
  37. Tuleja Piotr, „Uwaga do art. 4”, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. Piotr Tuleja, Warszawa: Wolters Kluwer, 2019.
    Pokaż w Google Scholar
  38. Witkowska-Chrzczonowicz Katarzyna, Piotr Chrzczonowicz, „Wybrane problemy zapewnienia skutecznej ochrony praw podstawowych w Unii Europejskiej po wejściu w życie Traktatu z Lizbony” Studia z Zakresu Nauk Prawnoustrojowych, 2(2012): 33-46.
    Pokaż w Google Scholar
  39. Ziętara Wojciech, „Demokracja ateńska a demokracja współczesna” Krakowskie Studia Małopolskie, 16 (2011): 236-248.
    Pokaż w Google Scholar

Downloads

Download data is not yet available.