Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
logo czasopisma

Artykuły

Tom 53 Nr 6 (2024): Prawo i Więź Nr 6 (53) 2024

The Impact of Artificial Intelligence on the Future Functioning of Administrative Courts

DOI
https://doi.org/10.36128/PRIW.VI53.988
Przesłane
19 lipca 2024
Opublikowane
21.03.2025 — zaktualizowane 30.03.2025
Wersje

Abstrakt

The study presents the evolution of court decision-making justifications over time and the recent impact of electronic case law databases, particularly the Central Database of Administrative Court Judgments and commercial legal websites, on the structure of justifications for administrative court judgments. The issues discussed include the function of justifying a judgment, its communicativeness, the addressee of the statement, the problem of excessive length of some justifications, duplication of the content of other statements, and judicial justifications. Additionally, an effort was made to address the question of whether algorithms or artificial intelligence response generators could potentially replace humans in issuing even the simplest court decisions or writing their justifications in the near future. The discussion addressed whether technology enables this, if humans consent to it, and the legal and ethical risks involved, particularly the shifting of responsibility for the content of the justification to a bot operating with artificial intelligence. Finally, the question of whether even the most technologically advanced program using artificial intelligence will be able to take into account extra-legal judicial directives in a possible judgment and its justification will be addressed. Such directives may include the judge’s inner sense of justice, his sensitivity, or his conscience.

Bibliografia

  1. Ashley Kevin D., Artificial Intelligence and Legal Analytics. Cambridge: Cambridge University Press, 2017.
  2. Carroll Alex, Constitutional and Administrative Law. New York: Pearson Longman, 2017.
  3. Chlebny Jacek, „Standard unijny ochrony sądowej”, [in:] System prawa sądownictwa administracyjnego, t. I. ed. Grzegorz Łaszczyca, Wojciech Piątek. Warszawa: Wolters Kluwer, 2023.
  4. Dauter Bogusław, Metodyka pracy sędziego sądu administracyjnego, Warszawa: Wolters Kluwer, 2018.
  5. Drachal Janusz, Aleksandra Wiktorowska, Rafał Stankiewicz, „Komentarz do art. 193 p.p.s.a.”, [in:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, ed. Roman Hauser, Marek Wierzbowski. Warszawa: C. H. Bck, 2019.
  6. Emewu Ikenna, „Shanghai courts start to replace clerks with AI assistants”, [in:] Prawo sztucznej inteligencji i nowych technologii, ed. Bogdan Fisher, Adam Pązik, Marek Świerczyński. Warszawa: Wolters Kluwer, 2021.
  7. Fisher Bogdan, „Współdzielenie danych jak niezbędny warunek rozwoju sztucznej inteligencji”, [in:] Prawo sztucznej inteligencji i nowych technologii, ed. Bogdan Fisher, Adam Pązik, Marek Świerczyński. Warszawa: Wolters Kluwer, 2021.
  8. Galligan Denis, Matczak Marcin, Strategie orzekania sądowego: o wykonywaniu władzy dyskrecjonalnej przez sędziów sądów administracyjnych sprawach gospodarczych podatkowych. Warszawa: Sprawne Państwo, 2005.
  9. Gudowski Jacek, „Przedmowa”, [in:] Iwony Rzucidło, Uzasadnienie orzeczenia sądowego. Ujęcie teoretyczne, a poglądy orzecznictwa. Warszawa: Wolters Kluwer, 2020.
  10. Hajos-Iwańska Agnieszka, „Sztuczna inteligencja jako uczestnik obrotu gospodarczego”, [in:] Prawo sztucznej inteligencji i nowych technologii, ed. Bogdan Fisher, Adam Pązik, Marek Świerczyński. Warszawa: Wolters Kluwer, 2021.
  11. Hauser Roman, „Konstytucyjny model polskiego sądownictwa administracyjnego”, [in:] Polski model sądownictwa administracyjnego, ed. Jerzy Stelmasiak, Janusz Niczyporuk, Sławomir Fundowicz. Lublin: „Verba”, 2003.
  12. Kowalski Michał, „Między jawnością a sprawnością postępowania przed sądem administracyjnym (kilka refleksji związanych z pandemią i jej zakończeniem)” Państwo i Prawo, No. 12 (2023): 126-140.
  13. Kowalski Michał, „Standard światowy ONZ”, [in:] System prawa sądownictwa administracyjnego, t. I. ed. Grzegorz Łaszczyca, Wojciech Piątek. Warszawa: Wolters Kluwer, 2023.
  14. Kowalski Michał, Prawo do sądu administracyjnego. Standard międzynarodowy i konstytucyjny oraz jego realizacja. Warszawa: Wolters Kluwer, 2019.
  15. Kowalski Michał, Prawo pomocy w systemie ochrony praw człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2013.
  16. Lewandowski Sławomir, Retoryczne i logiczne podstawy argumentacji prawniczej. Warszawa: Wolters Kluwer, 2015.
  17. Łętowska Ewa, „Między Scyllą i Charybdą – sędzia polski między Strasburgiem i Luksemburgiem” Europejski Przegląd Sądowy, No. 10 (2005): 3-10.
  18. Łętowska Ewa, Krzysztof Pawłowski, O prawie i mitach. Warszawa: Wolters Kluwer, 2013.
  19. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, ed. Roman Hauser, Marek Wierzbowski. Warszawa: C. H. Bck, 2019.
  20. Rzucidło Iwona, Uzasadnienie orzeczenia sądowego. Ujęcie teoretyczne, a poglądy orzecznictwa. Warszawa: Wolters Kluwer, 2020.
  21. Sadłowski Andrzej, „Sztuczna inteligencja jak system predykcyjny”, [in:] Prawo sztucznej inteligencji i nowych technologii, ed. Bogdan Fisher, Adam Pązik, Marek Świerczyński. Warszawa: Wolters Kluwer, 2021.
  22. Sądownictwo administracyjne gwarantem praworządności oraz ochrony praw człowieka. Wybór orzecznictwa Najwyższego Trybunału Administracyjnego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, ed. Michał Kowalski. Warszawa: Naczelny Sąd Administracyjny, 2022.
  23. Sourdin Tania, „Judge v robot ? Artifical intelligence and Judicial decision-making” UNSW Law Journal, No. 4 (2018): 1114-1131.
  24. System prawa sądownictwa administracyjnego, t. I. ed. Grzegorz Łaszczyca, Wojciech Piątek. Warszawa: Wolters Kluwer, 2023.
  25. Traple Elżbieta, „Granice eksploracji tekstów i danych na potrzeby maszynowego uczenia się przez systemy sztucznej inteligencji”, [in:] Prawo sztucznej inteligencji i nowych technologii, ed. Bogdan Fisher, Adam Pązik, Marek Świerczyński. Warszawa: Wolters Kluwer, 2021.
  26. Tuleja Piotr, „Dlaczego sędzia nie może być ustami ustawy? Prawa człowieka, a ustrojowa pozycja sądu”, [in:] Dylematy wokół prawa do sądu, ed. Jerzy Ciapała, Robert Piszko, Agata Pyrzyńska. 81-93. Warszawa: C. H. Beck, 2022.
  27. Wielec Marcin, Ewa Aleksandra Płocha, „Sztuczna inteligencja jako narzędzie pracy biegłego w procesie karnym”, [in:] Prawo sztucznej inteligencji i nowych technologii, ed. Bogdan Fisher, Adam Pązik, Marek Świerczyński. Warszawa: Wolters Kluwer, 2021.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.