Zwód Praw Cesarstwa Rosyjskiego – jego charakter i zakres regulacji

Abstrakt

Zwód Praw Cesarstwa Rosyjskiego” był pierwszą kompleksową, kodyfikacją prawa w Imperium Rosyjskim. Opracowany został w latach 1832 – 1835 przez Komisję Kodyfikacyjną, przy wiodącym udziale wybitnego rosyjskiego działacza państwowego Michaiła M. Speranskiego. Zwód Praw był kodyfikacją szczególną opartą na założeniach odmiennych od przyjętych w ustawodawstwach europejskich, dążących do stworzenia, wyodrębnionych według kryterium rzeczowego, zupełnych, kodeksowych źródeł prawa obowiązującego w danej dziedzinie. Jego twórcy odrzucili możliwość opracowania nowych kodeksów, a w to miejsce zastosowali benthamowską metodę prowadzącą do stworzenia tzw. „Code de concordance”, to jest, do wydania zbioru aktualnie obowiązującego ustawodawstwa, skoordynowanego wewnętrznie według kolejności systematycznej poszczególnych dziedzin prawa i bez jakichkolwiek zmian w jego treści. W konsekwencji, „Zwód Praw Cesarstwa Rosyjskiego” stanowił kodyfikację obowiązujących przepisów prawnych, ułożoną według kryterium rzeczowego, obejmującą w odrębnych tomach niemal wszystkie dziedziny prawa. Pomimo, że był systematycznie uzupełniany, a w kolejnych reedycjach jego poszczególnych tomów następowała aktualizacja ich zawartości, to wydania takie ukazywały się sporadycznie i nigdy nie odzwierciedlały w całości aktualnego stanu prawnego obowiązującego w danej dziedzinie.