Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
logo czasopisma

Artykuły

Nr 3 (46) (2023)

Uwagi o obowiązywaniu francuskiego Kodeksu procedury cywilnej w Księstwie Warszawskim

  • Jacek Przygodzki
DOI
https://doi.org/10.36128/PRIW.VI46.738
Przesłane
29 sierpnia 2023
Opublikowane
17.11.2023

Abstrakt

Artykuł poświęcony jest problematyce recepcji francuskiego kodeksu procedury cywilnej na ziemiach Księstwa Warszawskiego. Opisywany proces odbiegał od wprowadzenia Kodeksu Napoleona. Minister sprawiedliwości Feliks Łubieński bezwzględnie łamał opory polityków i środowiska prawniczego wobec francuskiego kodeksu cywilnego. W stosunku do procedury cywilnej minister zachowywał daleko posunięty pragmatyzm, ponieważ sędziowie dopiero zapoznawali się z jej przepisami, często niejasnymi i wątpliwymi, dającymi się wytłumaczyć tylko poprzez analizę francuskiej tradycji sądowej. F. Łubieński upoważnił sądy Księstwa Warszawskiego do układania dla siebie tak zwanych organizacji wewnętrznych, czyli regulaminów, które dopuszczały często elementy procedury obowiązującej w I Rzeczypospolitej. Stąd z biegiem czasu wielu prawników ciepło wypowiadało się o zasadach procesu francuskiego twierdząc, że są one w istocie bardzo podobne do tych, które obowiązywały w okresie przedrozbiorowym. Nowe przepisy proceduralne doprowadziły również do umocnienia i wzrostu liczby urzędników sądowych, posiadający stały dochód. Tworzyli oni coraz silniejszą grupę inteligencji o wyższych kwalifikacjach.

Bibliografia

  1. Cadiet Loïc, „Le nouveau Code de Procédure civile francais, vingt-cinq ansapre’s”. Derecho PUCP, 53 (2000): 669–692.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  2. https://doi.org/10.18800/dere-chopucp.200001.018.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  3. Code de procédure civile, Edition de l’imprimerie ordinaire du Corps législatif., a Paris, Chez Rondonneau,au Dépôt des Lois 1806., 1–198. Source gallica.bnf.fr / BnF.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  4. Dauchy Serge, La conception du procès civil dans le Code de procédure de 1806. 1806–1976–2006. De la commémoration d’un code à l’autre: 200 ans de procédure civile en France, Cour de cassation. Paris: Hal, 2006.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  5. Gałędek Michał, Anna Klimaszewska, Piotr Z. Pomianowski, „Projekt zmiany procedury cywilnej w pracach Komitetu Cywilnego Reformy (1814–1815). Edycja źródłowa – część I (postępowanie zasadnicze)” Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa, nr 1 (2021): 83–115. doi:10.4467/20844131ks.21.005.13272.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  6. Grochulska Barbara, Księstwo Warszawskie. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1966.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  7. Grodziski Stanisław, „Wpływ »Code civil« oraz innych kodyfikacji napoleońskich na ziemiach polskich (część I)” Czasopismo Prawno-Historyczne, z. 2 (2005): 61–68.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  8. Heylman August, Historia organizacji sądownictwa w Królestwie Polskim, t. i. Warszawa: Drukarnia Banku Polskiego, 1861.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  9. Heylman August, Wykład historyczno-praktyczny porządku i postępowania wewnętrznego w sądzie appellacyjnym i trybunałach cywilnych Królestwa Polskiego. Warszawa: Drukarnia przy ulicy Długiej No 591, 1835.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  10. Heylmann August, O sądownictwie w Królestwie Polskim. Warszawa: Drukarnia przy ul. Długiej No 591, 1834.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  11. Kallas Marian, „Powstanie i ustrój Księstwa Warszawskiego (1807–1815)” Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin. Polonia. Sectio F, t. lVii (2007): 7–34.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  12. Klimaszewska Anna, „Francuski Kodeks procedury cywilnej z 1806 roku – kodeks Napoleona Bonaparte czy Ludwika XiV?” Czasopismo Prawno-Historyczne, nr 1 (2013): 11–19. https://doi.org/10.14746/cph.2017.1.1.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  13. Konic Henryk, „Napoleon jako budowniczy Państwowości Polskiej” Gazeta Sądowa Warszawska, nr 19–20 (1921): 149–151.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  14. Koredczuk Józef, „Związek reform prawa cywilnego z reformami administracyjnymi w Księstwie Warszawskim”, [w:] Cywilizacja administracji publicznej. Księga jubileuszowa z okazji 80-lecia urodzin prof. nadzw. UWr dra hab. Jana Jeżewskiego, red. Jerzy Korczak. 233–241. Wrocław: Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, 2018. http://www.bibliotekacyfrowa.pl/publication/95307.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  15. Krzymkowski Marek, „Stosowanie przedrozbiorowego prawa polskiego w Księstwie Warszawskim w świetle orzecznictwa Sądu Kasacyjnego” Z Dziejów Prawa, t. Xiii (2020): 139–149. https://doi.org/10.31261/ zDP.2020.20.11.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  16. Kukiel Marian, Dzieje Polski porozbiorowej 1795–1921. Londyn: B. Świderski, 1961.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  17. Loret Maciej, „Stosunek Kościoła do państwa w Księstwie Warszawskim” Przegląd Narodowy, nr 2 (1914): 124–140.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  18. Loret Maciej, Między Jeną a Tylżą. Warszawa: Druk Piotra Laskauera i s-ki, 1902.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  19. Lutostański Karol, „Znaczenie prawodawstwa Napoleona dla Polski” Gazeta Sądowa Warszawska, nr 19–20 (1921): 147–149.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  20. Mencel Tadeusz, Feliks Łubieński, Minister sprawiedliwości Księstwa Warszawskiego (1758-1848). Warszawa: Nakładem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, 1952.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  21. Pamiętniki Feliksa hr. Łubieńskiego Ministra Sprawiedliwości, skreślił i opracował Władysław Chomętowski. Warszawa: Nakładem Gebethnera i Wolffa, 1876.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  22. Pamiętniki Józefa Wybickiego senatora wojewody Królestwa Polskiego. Lwów: Nakładem Księgarni Gubrynowicza i Schmidta, 1881.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  23. Płaza Stanisław, Historia prawa w Polsce na tle porównawczym, cz. 2. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2002.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  24. Pomianowski Piotr, „Z problematyki rozwodów w Księstwie Warszawskim” Czasopismo Prawno-Historyczne, z. 2 (2013): 103–121.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  25. Protokoły Rady Stanu Księstwa Warszawskiego, t. i, cz. 1, wydał Bronisław Pawłowski (Toruń–Łódź–Warszawa: Towarzystwo Naukowe-Polskie Wydawnictwo Naukowe, 1960).
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  26. Przygodzki Jacek, Rada Najwyższa Tymczasowa Księstwa Warszawskiego 1813–1815. Organizacja i działalność. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2002.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  27. Rostworowski Michał, Rada Ministrów i Rada Stanu Księstwa Warszawskiego. Przyczynek do dziejów ich organizacji. Kraków: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego pod zarządem Józefa Filipowskiego, 1911.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  28. Sobociński Władysław, Historia ustroju i prawa Księstwa Warszawskiego. Toruń: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego w Toruniu, 1964.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  29. Sójka-Zielińska Katarzyna, Historia prawa, wyd. 10. Warszawa: Lexis Nexis, 2005.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  30. Sójka-Zielińska Katarzyna, Wielkie kodyfikacje cywilne XIX wieku. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  31. Wijffels Alain, „The Code de procédure civile (1806) in France, Belgium and the Netherlands”, [w:] The French Code of civil procedure (1806) after 200 years: the civil procedure tradition in France and abroad = Le bicentenaire du Code de procédur civile (1806): la tradition de la procédure civile en France et à l’étranger, red. C.H. van Rhee, Dirk Heirbaut, Matthias Storme. 5–73. Mechelen: Wolters Kluwer, 2008), 5–73.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  32. Zamorski Bronisław, „Dzieje dyplomacji po rozbiorze Polski” Postęp. Dwutygodnik Literacko-Polityczny, nr 5 (1864): 54–55.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>
  33. Zawadzki Stanisław, Prawo cywilne obowiązujące w Królestwie Polskim, t. iii. Warszawa: Drukarnia Karola Kowalewskiego, 1863.
    Obejrzyj w Google Scholar -->>

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.