logo czasopisma

Artykuły

Nr 3 (41) (2022)

Władza rodzicielska nad dzieckiem ubezwłasnowolnionym całkowicie

Przesłane
17 czerwca 2022
Opublikowane
20-10-2022

Abstrakt

W artykule dokonano analizy skutków prawnych ubezwłasnowolnienia osoby małoletniej. Wyróżniono sferę poszerzenia władzy rodzicielskiej rodziców oraz sferę jej ograniczenia oraz dokonano bilansu mankamentów oraz korzyści, które powoduje ubezwłasnowolnienie dziecka. Wykazano, że automatyzm, szablonowość i sztywność ograniczeń władzy rodzicielskiej wynikających z art. 108 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie może spotkać się z aprobatą we współczesnym społeczeństwie ceniącym coraz bardziej indywidualne podejście do jednostki, jak również w świetle standardów wynikających z Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. W pracy zgłoszono postulat nowelizacji tego unormowania w kierunku umożliwienia sądowi elastycznego, dopasowanego do potrzeb konkretnej sprawy określenia zakresu swobody rodziców przy wykonywaniu władzy rodzicielskiej. Dostrzeżono także niebezpieczeństwo powstania przejściowego stanu braku reprezentacji dziecka z chwilą, gdy ubezwłasnowolnione dziecko osiąga pełnoletność, a władza rodzicielska wygasa. W związku z tym zaproponowano wprowadzenie mechanizmu automatycznego przekształcenia władzy rodzicielskiej w opiekę.

Bibliografia

  1. Andrzejewski Marek, Ochrona praw dziecka w rodzinie dysfunkcyjnej. Zakamycze: Kantor Wydawniczy Zakamycze, 2003.
    Pokaż w Google Scholar
  2. Balwicka-Szczyrba Małgorzata, Anna Sylwestrzak, „Instytucja ubezwłasnowolnienia w perspektywie unormowań Konstytucji RP oraz Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych” Gdańskie Studia Prawnicze, t. XL (2018): 151-167.
    Pokaż w Google Scholar
  3. Bladowski Bogdan, Alfred Gola, Ubezwłasnowolnienie. Opieka i kuratela. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1989.
    Pokaż w Google Scholar
  4. Błaszczak Anna, „Zastrzeżenia i oświadczenia interpretacyjne Polski do Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami”, [w:] Prawa osób z niepełnosprawnością intelektualną lub psychiczną w świetle międzynarodowych instrumentów ochrony praw człowieka, red. Dorota Pudzianowska. 25-44. Warszawa: Wolters Kluwer, 2014.
    Pokaż w Google Scholar
  5. Długoszewska Iwona, Przesłanki oraz skutki ograniczenia i pozbawienia władzy rodzicielskiej. Warszawa: Lexis Nexis, 2012.
    Pokaż w Google Scholar
  6. Dolecki Henryk, „Komentarz do artykułu 108 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego”, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. Henryk Dolecki, Tomasz Sokołowski. 723-724. Warszawa: Wolters Kluwer, 2013.
    Pokaż w Google Scholar
  7. Domański Maciej, „Ubezwłasnowolnienie w prawie polskim a wybrane standardy międzynarodowej ochrony praw człowieka” Prawo w Działaniu, nr 17 (2014): 7-48.
    Pokaż w Google Scholar
  8. Ernst Ulrich, „Ubezwłasnowolnienie” Transformacje Prawa Prywatnego, nr 4 (2010): 21-32.
    Pokaż w Google Scholar
  9. Gajda Janusz, „Komentarz do artykułu 156 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego”, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. Krzysztof Pietrzykowski. 1071-1072. Warszawa: C. H. Beck, 2018.
    Pokaż w Google Scholar
  10. Greguła Joanna, „Przedstawicielstwo opiekuńcze – projekt nowej instytucji w prawe rodzinnym” Krakowski Przegląd Notarialny, nr 2 (2016): 17-48.
    Pokaż w Google Scholar
  11. Ignatowicz Jerzy, Mirosław Nazar, Prawo rodzinne. Warszawa: Lexis Nexis, 2016.
    Pokaż w Google Scholar
  12. Kalus Stanisława, „Komentarz do artykułu 156 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego”, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. Kazimierz Piasecki. 1041-1047. Warszawa: Lexis Nexis, 2011.
    Pokaż w Google Scholar
  13. Kleniewska Iwona, „Postępowanie w sprawach o ubezwłasnowolnienie w praktyce sądowej” Prawo w działaniu, nr 1 (2006): 118-134.
    Pokaż w Google Scholar
  14. Kociucki Lechosław, „Komentarz do artykułu 156 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego”, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. Konrad Osajda. 1697-1710. Warszawa: C. H. Beck, 2017.
    Pokaż w Google Scholar
  15. Kociucki Lechosław, Opieka nad małoletnim. Warszawa: Agencja Scholar, 1993.
    Pokaż w Google Scholar
  16. Kociucki Leszek, Zdolność do czynności prawnych osób dorosłych i jej ograniczenia. Warszawa: C. H. Beck, 2011.
    Pokaż w Google Scholar
  17. Kotas-Turoboyska Sławomira, Postępowania sądowe dotyczące opieki nad osobą ubezwłasnowolnioną całkowicie. Warszawa: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości, 2021.
    Pokaż w Google Scholar
  18. Kowalik Stanisław, „Autonomia osób upośledzonych umysłowo w procesie rehabilitacji – „za”, a nawet „przeciw”, [w:] Społeczeństwo wobec autonomii osób niepełnosprawnych, red. Władysław Dykcik. 49-59. Poznań: Eruditus, 1996.
    Pokaż w Google Scholar
  19. Lubiński Kazimierz, Postępowanie o ubezwłasnowolnienie. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1979.
    Pokaż w Google Scholar
  20. Machnikowski Piotr, „Pełnomocnictwo opiekuńcze w pracach Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego w latach 2012-2015” Rejent, nr 5 (2016): 50-59.
    Pokaż w Google Scholar
  21. Marciniak Julian, Treść i sprawowanie opieki nad małoletnim. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1975.
    Pokaż w Google Scholar
  22. Słyk Jerzy, „Komentarz do artykułu 108 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego”, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. Konrad Osajda. 1286-1287. Warszawa: C. H. Beck, 2017.
    Pokaż w Google Scholar
  23. Strzebińczyk Jerzy, „Władza rodzicielska”, [w:] System prawa prywatnego, t. XII, Prawo rodzinne i opiekuńcze, red. Tadeusz Smyczyński. 225-362. Warszawa: C. H. Beck, 2003.
    Pokaż w Google Scholar
  24. Szeroczyńska Małgorzata, „Mozolna droga ku likwidacji instytucji ubezwłasnowolnienia”, [w:] Prawa osób z niepełnosprawnością intelektualną lub psychiczną w świetle międzynarodowych instrumentów ochrony praw człowieka, red. Dorota Pudzianowska. 164-189. Warszawa: Wolters Kluwer, 2014.
    Pokaż w Google Scholar
  25. Tomaszewska Monika, Charakter prawny decyzji o ubezwłasnowolnienie w sądowym stosowaniu prawa. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2008.
    Pokaż w Google Scholar
  26. Wilejczyk Magdalena, Zagadnienia etyczne części ogólnej prawa cywilnego. Warszawa: C. H. Beck, 2014.
    Pokaż w Google Scholar
  27. Zieliński Andrzej, „Stanowisko prawne opiekuna jako przedstawiciela ustawowego na tle zdolności do czynności prawnych pupila” Palestra, nr 1 (1981): 14-26.
    Pokaż w Google Scholar
  28. Zieliński Andrzej, „Uzyskanie zezwolenia sądu opiekuńczego w ważniejszych sprawach” Palestra, nr 11-12 (1989): 43-52.
    Pokaż w Google Scholar
  29. Zima-Parjaszewska Monika, „Artykuł 12 Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami a ubezwłasnowolnienie w Polsce”, [w:] Prawa osób z niepełnosprawnością intelektualną lub psychiczną w świetle między narodowych instrumentów ochrony praw człowieka, red. Dorota Pudzianowska. 79-101. Warszawa: Wolters Kluwer, 2014.
    Pokaż w Google Scholar

Downloads

Download data is not yet available.