Próby kodyfikacji prawa koronnego w Rzeczypospolitej szlacheckiej XV-XVII stulecia

Abstrakt

Artykuł dotyczy działalności kodyfikacyjnej w Rzeczypospolitej szlacheckiej XV-XVII stulecia. Zostały w nim omówione te dzieła, któren uzyskały status urzędowy i weszły w skład źródeł prawa stanowionego. Były one, niestety nieliczne,  bo dotyczyły Statutu Łaskiego i Formuli processus. Zaprezentowane zostały też prace kodyfikacyjne, które zostały podjęte z inicjatywy władz publicznych, sejmu lub króla - były one dominujące w I poł. XVI w. i skończyły się niepowodzeniem przekształacając się w prace prywatne, mimo woli, a czasami nawt wbrew woli ich autorów, a także indywidualne projekty kodyfikacyjne, których autorzy mieli nadzieję, że zostaną one zaakceptowane przez sejm walny i wejdą do kanonu ziemskiego prawa stanowionego. Dziełania te okazały się bezskuteczne i w ostateczności także weszły do grupy kompendiów prywatnych. Wreszcie krótko zaanalizowano dzieła prawnicze będące w założeniu prywatnymi zbiorami i pracowaniami prawa polskiego - miały one różny poziom, treść czy układ i w większym lub mniejszym zakresie były wykorzystywane w praktyce wymiaru sprawiedliwości. Dodatkową odrębną grupę stanowiły różnorodne źródła partykularne. Na zakończenie przedstawione zostały przyczyny niepowodzeń we wprowadzeniu do prawa stanowionego całóściowych opracowań szeroko pojętego prawa sądowego.