Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer

Articles

No. 1 (39) (2022)

The Need for Compatibility of the Provisions That Regulate Exploitation in Polish Civil and Criminal Codes

Submitted
10 April 2021
Published
01-04-2022

Abstract

Exploitation is threatened with a civil law sanction (Article 388 of the Polish Civil Code), and additionally constitutes a prohibited act (Article 304 of the Polish Criminal Code). The parallel validity of the civil and criminal law provisions prompts us to consider their compatibility and differences (considering the specificity of the field of law). This author discusses the relation between „well-established” provisions of Article 388 of the Polish Civil Code (CiC) and Article 304 § 1 of the Polish Criminal Code (CrC), referring to the subjective circle of both regulations of exploitation, the premises for their application and sanctions provided for
by the legislature. In this context, particular attention has been paid to Article 304 § 2-3 of the CrC that results from a recent amendment of the Criminal Code. The author shows that the compatibility of the provisions regulating exploitation is desirable and that the existing differences should be harmonized by legislation. The author concludes that the provisions of Article 388 of the CiC and Article 304 of the CrC are not consistent. This undermines trust in the law and its protective function. The occurring contradictions cause, inter alia, the actual situation to be included in exploitation under Article 388 of the CiC, which is not an act penalized by Article 304 CrC. A special case is a situation where due to the expiration of the limitation period under Article 388 § 2 of the CiC, legal action is fully effective and irrevocable, while the punishability of the offence has not yet ceased (Article 101 § 1 point 4 of the CrC in connection
with Article 102 of the CrC). Article 304 § 2-3 of the CrC differs from the civil law exploitation regulation and does not constitute a logical and coherent whole with Article 304 § 1 of the CrC.

References

  1. Bierecki Dominik, „Czynność prawna podjęta w celu przestępczym – próba określenia konstrukcji prawnej” Palestra, 10 (2019): 48-60.
    View in Google Scholar
  2. Bierecki Dominik, „Regulacja prawna wyzysku. Uwagi de lege lata oraz de lege ferenda” Rejent, 7 (2015): 21-37.
    View in Google Scholar
  3. Bierecki Dominik, „Zakaz lichwy w prawie państw Unii Europejskiej” Pieniądze i Więź, nr 4 (2015): 89-100.
    View in Google Scholar
  4. Błahuta Franciszek, „Komentarz do art. 388 kodeksu cywilnego”, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. II, red. Zbigniew Resich (Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1972).
    View in Google Scholar
  5. Chajda Michał, „Problemy uregulowania kodeksowego zobowiązań pieniężnych”, [w:] 50 lat kodeksu cywilnego. Perspektywy rekodyfikacji, red. Piotr Stec, Mariusz Załucki. LEX 2015.
    View in Google Scholar
  6. Czachórski Witold, Adam Brzozowski, Marek Safjan, Elżbieta Skowrońska-Bocian, Zobowiązania. Zarys wykładu. Warszawa, Lexis Nexis, 2009.
    View in Google Scholar
  7. Frąckowiak Kamil, „Granice kryminalizacji przestępstwa wyzysku kontrahenta (konsumenta) z art. 304 § 2 i 3 Kodeksu karnego” Studia Prawnoustrojowe, 50 (2020):107-119.
    View in Google Scholar
  8. Gałązka Małgorzata, „Komentarz do art. 304 kodeksu karnego”, [w:] Kodeks karny. Komentarz, wyd. 7, red. Alicja Grześkowiak, Krzysztof Wiak. Warszawa: C. H. Beck, 2021 (wersja on-line).
    View in Google Scholar
  9. Górniok Oktawia, Prawo karne gospodarcze. Komentarz. Toruń: TNOiK, 1997.
    View in Google Scholar
  10. Grebieniow Andrzej, „Komentarz do art. 388 kodeksu cywilnego”, [w:] Kodeks Cywilny. Komentarz. Zobowiązania, red. Karol Osajda. Legalis 2020.
    View in Google Scholar
  11. Gutowski Maciej, „Komentarz do art. 388 kodeksu cywilnego, nb. 11”, [w:] Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz. Art. 353–626, red. Maciej Gutowski. Warszawa: C. H. Beck, 2019 (wersja on-line).
    View in Google Scholar
  12. Gutowski Maciej, „Nieważność i inne przypadki wadliwości czynności prawnych w kontekście odpowiedzialności karnoprawnej” Państwo i Prawo, z. 9 (2004): 70-83.
    View in Google Scholar
  13. Kozłowska-Kalisz Patrycja, Agnieszka Szczekalska, „Przestępstwo lichwy (w świetle badań empirycznych)” Prawo w działaniu, Sprawy karne, nr 18 (2014): 61-104.
    View in Google Scholar
  14. Lemkowski Maciej, „Oprocentowanie jako świadczenie wzajemne” Państwo i Prawo, nr 1 (2005): 29-43.
    View in Google Scholar
  15. Lewandowski Paweł, „O definicji przedsiębiorcy i działalności gospodarczej po wejściu w życie ustawy – prawo przedsiębiorców” Palestra, nr 1-2 (2019).
    View in Google Scholar
  16. Lewaszkiewicz–Petrykowska Biruta, Wady oświadczenia woli w polskim prawie cywilnym. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1973.
    View in Google Scholar
  17. Łabuda Grzegorz, „Komentarz do art. 304 kodeksu karnego”, [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, red. Jacek Giezek. LEX, 2014.
    View in Google Scholar
  18. Machnikowski Piotr, „Komentarz do art. 388 kodeksu cywilnego”, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. Edward Gniewek, Piotr Machnikowski. Warszawa: C. H. Beck 2019.
    View in Google Scholar
  19. Machnikowski Piotr, Prawne instrumenty ochrony zaufania przy zawieraniu umowy. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2010.
    View in Google Scholar
  20. Majewski Jarosław, „Komentarz do art. 304 kodeksu karnego”, [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. III, Komentarz do art. 278-363 k.k., wyd. 4, red. A. Zoll. Kraków: Zakamycze, 1999.
    View in Google Scholar
  21. Marek Andrzej, Kodeks karny. Komentarz. LEX, 2010.
    View in Google Scholar
  22. Oczkowski Tomasz, „Komentarz do art. 304 kodeksu karnego”, [w:] Kodeks karny. Komentarz, wyd. 3, red. Violetta Konarska-Wrzosek. Warszawa: Wolters Kluwer, 2020.
    View in Google Scholar
  23. Olejniczak Andrzej, „Komentarz do art. 388 kodeksu cywilnego”, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. III, Zobowiązania – część ogólna, wyd. 2, red. Andrzej Kidyba. LEX 2014.
    View in Google Scholar
  24. Piskorski Justyn, „Inne wybrane przestępstwa gospodarcze”, [w:] System Prawa Handlowego, t. X, Prawo Karne Gospodarcze, red. Robert Zawłocki. Warszawa: C. H. Beck, 2012 (wersja on-line).
    View in Google Scholar
  25. Potulski Jakub, „komentarz do art. 304 kodeksu karnego”, [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. Ryszard Stefański. Warszawa: C. H. Beck, 2015 (wersja on-line).
    View in Google Scholar
  26. Radwański Zbigniew, [w:] System Prawa Cywilnego, t. III, cz. 1, Prawo zobowiązań-część szczegółowa, red. Stefan Grzybowski. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk: Ossolineum, 1976.
    View in Google Scholar
  27. Rembieliński Andrzej, „Komentarz do art. 388 kodeksu cywilnego”, [w:] Kodeks cywilny z komentarzem, red. Jan Winiarz. Warszawa: Wydawnictwa Prawnicze, 1980.
    View in Google Scholar
  28. Skowrońska-Bocian Elżbieta, „Pożyczka”, [w:] Adam Brzozowski, Jacek Jastrzębski, Maciej Kaliński, Wojciech Kocot, Zobowiązania. Część szczegółowa. Warszawa: Wolters Kluwer, 2014.
    View in Google Scholar
  29. Wątor Marcin, Daria Kucyper, „Analiza komparatystyczna przestępstwa lichwy na gruncie prawa polskiego i amerykańskiego” Studenckie Zeszyty Naukowe, z. 32 (2017): 61-74.
    View in Google Scholar
  30. Węgrzynowski Łukasz, Ekwiwalentność świadczeń w umowie wzajemnej. Warszawa: Wolters Kluwer, 2011.
    View in Google Scholar
  31. Węgrzynowski Łukasz, „Ekwiwalentność świadczeń w orzecznictwie antymonopolowym” Glosa, nr 4 (2010): 86-96.
    View in Google Scholar
  32. Wilejczyk Magdalena, „Umowy nacechowane wyzyskiem”, [w:] Współczesne problemy prawa prywatnego, Księga pamiątkowa ku czci profesora Edwarda Gniewka, red. Jacek Gołaczyński, Piotr Machnikowski. Warszawa: C. H. Beck, 2010.
    View in Google Scholar
  33. Wilk Leszek, „Lichwa”, [w:] Ochrona prawna obrotu gospodarczego, red. Stanisława Kalus. Strony 1-498. Warszawa: Lexis Nexis, 2011.
    View in Google Scholar
  34. Zalewski Wojciech, „Przestępstwo lichwy”, [w:] System Prawa Karnego, Przestępstwa przeciwko mieniu i gospodarcze, t. IX. red. Robert Zawłocki. Warszawa: C. H. Beck, 2011 (wersja on-line).
    View in Google Scholar
  35. Zawłocki Robert, Prawo karne gospodarcze. Warszawa: C. H. Beck, 2007.
    View in Google Scholar
  36. Zoll Andrzej, Tarapata Szymon, „komentarz do art. 102 kodeksu karnego”, [w:] Kodeks karny. Część ogólna, t. I, cz. 2, Komentarz do art. 53-116, wyd. 5, red. Włodzimierz Wróbel, Andrzej Zoll. wersja on-line, Warszawa: Wolters Kluwer, 2016.
    View in Google Scholar
  37. Żuławska Czesława, „Komentarz do art. 388 kodeksu cywilnego”, [w:] Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania, t. I-II, red. Gerard Bieniek. Warszawa: Lexis Nexis 2011 (wersja on-line).
    View in Google Scholar

Downloads

Download data is not yet available.